Çolakoğlu, doğalgaz bulmuş kadar sevindi

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler’in BOTAŞ yöneticileri üzerinde baskı kurarak “Kiralayın” dediği, BOTAŞ yetkililerinin ise “Kira bedeli çok yüksek. Biz böyle bir kontrata kendi yetkimizle imza atamayız. Sizin yazılı talimatınız gerekiyor” diyerek uzun süre kiralamamak için direndiği Çolakoğlu LNG Tesisleri nihayet BOTAŞ’a kiralandı.

Hizmet alım sözleşmesi ile Çolakoğlu Grubu da derin bir nefes aldı. Zira kurulduğu günden bu yana 5 yıldır atıl duran LNG depolama tesisleri Çolakoğlu Grubu’na tam 400 milyon dolara malolmuştu. BOTAŞ ile Çolakoğlu Grubu arasında hizmet alım sözleşmesinin imzalandığını ilk kez TOBB Ticaret Odaları Konseyi Üyesi ve Aliağa Ticaret Odası Başkanı Adnan Saka duyurdu. Saka yaptığı yazılı açıklamada, Aliağa’da 5 yıl önce 400 milyon dolara yapılan, ancak bugüne kadar atıl durumda bırakılan sıvılaştırılmış doğal gaz depolama terminali Egegaz’ın “nihayet çalışmaya başlayacağını” belirtti.

BAKAN’DAN ÜLTİMATOM
BOTAŞ yetkilileri de 5 aydır süren kira pazarlıklarında geçtiğimiz haftanın son günü anlaşmaya varıldığını doğruladılar. BOTAŞ yetkilileri bir kez daha önlerine gelen 5’inci teklifte son kez kısmi tadilatlar yapıldığını ve anlaşmanın Cuma günü itibarıyla imzalandığını belirttiler. BOTAŞ yetkilileri kira bedeli ile ilgili rakam vermekten kaçındılar.

Tesisin, hem doğalgaz depolama hem de LNG’yi doğalgaza dönüştürmek için kullanılacağını söyleyen Enerji Bakanlığı yetkilileri ise, “Ödenecek tutar kullanmaya başladıktan sonra netleşecek. Ancak kiralama, depolama, taşıma, LNG’den doğalgaza dönüştürme faaliyetleri toplamı olarak yıllık 100 milyon dolar hesaplıyoruz” dediler.

Hizmet alım sözleşmesinin imzalanmasının ardından Enerji Bakanı Hilmi Güler’in BOTAŞ yönetimine teşekkür ettiği de öğrenildi.

Geçtiğimiz yıl İran ve Rusya’dan gelen gazın kesilmesiyle yaşanan büyük krizi bir daha yaşamak istemeyen Enerji Bakanı Güler, BOTAŞ yönetimine “ne olursa olsun bu sorunu çözün” talimatı vermişti. BOTAŞ Yönetim Kurulu, kendilerinin bürokrat olduğunu hatırlatarak, Bakan Güler’den yazılı talimat vermesini istemiş, yasal olarak BOTAŞ Yönetim Kurulu’na yazılı talimat veremeyen Güler ile BOTAŞ yönetimi arasında gerginlik yaşanmıştı.

Güler, BOTAŞ Yönetim Kurulu’na “Şimdiden sorun başladı. Yarın kış koşularında telafi edemeyiz. Kriz yaşarız. Kiralama işini bir an önce bitirin” demişti. BOTAŞ’ın direnmesi üzerine Bakan Güler, gerekirse BOTAŞ Yönetim Kurulu’nun tümünü görevden alabileceğini de hatırlatmıştı.

ŞUBAT’A YETİŞEBİLİR
Öte yandan tesisin devletin doğalgaz deposu olarak faaliyete geçmesinin en kısa zamanda olacağını belirten yetkililer bütün işlemler tamamlansa ve bugün doluma başlasa bile deponun tam kapasite faaliyete geçmesinin iki ayı bulacağını ifade ettiler. Bakanlık yetkilileri, geçtiğimiz yıl yaşanan doğalgaz krizinin Şubat ayında olduğunu hatırlatarak, “Tesisin tam dolulukla faaliyete geçmesi Şubat’ı bulacak” diye konuştular.

Çolakoğlu 6 yılda yatırım maliyetini çıkarabilecek
Türk Ekonomi Bankası’nda elinde bulunan hisselerin yarısını Fransız BNP Paribas’a satan ve yönetimi paylaşan Hasan Çolakoğlu, söz konusu yatırıma 1999 yılında karar vermiş, 2001’de tesis devreye girmişti. Tesisin toplam maliyeti 400 milyon dolar olurken, ekonomi yetkilileri tesisin kurulduğundan bu yana boş durduğunu da gözönüne alarak gerçek maliyetin 600 milyon doları geçtiğine işaret ediyorlar. Çolakoğlu sözkonusu anlaşma ile yılda 100 milyon dolara yakın kira geliri elde edecek ve böylece yatırım maliyetini de 6 yıl içinde çıkarmış olacak.

İstanbul ve Bursa’da gaz sıkıntısı olmayacak
SÖz konusu LNG tesisinin depolama kapasitesi Türkiye’nin doğalgaz tüketiminin yüzde 30’una denk geliyor. Deponun İzmir ve çevresinin 1 yıllık doğalgaz talebini karşılayacağını belirten yetkililer, bu depo sayesinde İstanbul ve Bursa’nın da gaz sorununun çözüleceğine dikkat çekiyorlar. Bursa ve İstanbul’un gaz ihtiyacını karşılayan Marmara Enerji Terminali, zorunluluk nedeniyle İzmir ve çevresine de gaz veriyor. Aliağa tesisi kiralanırsa İzmir ve çevresi devreden çıkacak. İstanbul ve Bursa’nın da gaz sıkıntısı olmayacak.

Öncelikle 1 yıl süreli ve yıllık 1.1 milyar metreküp LNG’nin depolanması ve gazlaştırılmasını öngören hizmet alımının, daha sonra ortaya çıkacak ihtiyaç ve koşullar çerçevesinde artırılabileceği belirtiliyor.

Egegaz’ın hizmete alınmasıyla birlikte Katar, Mısır, Cezayir, Nijerya, Yemen, Umman, Avustralya, Endonezya ve Karaibler gibi doğal gaz arz noktalarından sıvılaştırılmış doğalgazın getirilerek ulusal doğalgaz sisteminde arz güvenliği sağlanabilecek.

Dünyanın ikinci büyük terminali
Çolakoğlu Holding şirketlerinden olan Egegaz, İzmir’in Aliağa ilçesinde 400 milyon dolara dünyanın ikinci büyük LNG terminali olarak 1999’da kuruldu. Tesisin yapımı 2001’de tamamlandı. 36 metre yüksekliğinde 85 metre çapındaki tanklar, ileri düzeyde deprem teknolojisiyle inşa edildi. Tanklar 10 milyon dolar harcanarak deprem amortisörleri üzerine oturtuldu. Toplam 280 bin metreküp LNG depolama kapasiteli terminalin yıllık gazlaştırma kapasitesi 10 milyar m3 doğal gaz.