Buz gibi manipülasyon

Yaptığı ilk açıklamayla not seviyesini koruyacağı imajı vermesinden 2 gün sonra ani bir kararla Türkiye’nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviyenin altına düşüren Moody’s’in başı dertte.

Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, manipülasyonla suçlanıyor. Sermaye Piyasası Yatırımcıları Derneği (SPYD) Başkanı Arif Ünver, Moody’s’in 21 Eylül Çarşamba günü gerçekleştirdiği, ‘Türkiye şokları atlattı’ açıklamasından 2 gün sonra gelen not indiriminin piyasaları manipüle etme anlamını taşıdığını belirterek, “Moody’s’in bir açıklama yapıp, 2 gün sonrasında tersi aksiyon alması çok ciddi bir suç” dedi.

Dünyada cezasız kalmaz

Ünver, şunları kaydetti: “Sermaye Piyasası Kanunu’nun (SPK) 107’nci maddesine göre suç işleyen Moodys’in ‘Ben yaptım, oldu’ dememesi için kurumsal yatırımcıların SPK’ya şikayette bulunması gerekir. Hafta içinde Moody’s yetkililerinin açıklaması yatırımcı kararını etkileyecek içerikte. Benzer konularda sınırlı kişiye ulaşabilen yatırım bankaları raporlarının bile gelişmiş ülkelerde önemli tutarda cezalara çarptırıldığını biliyoruz. Raporlardaki tutarsızlık ve alınan aksiyondaki farklılıklar dünyanın hiçbir yerinde cezasız bırakılmaz.”

‘Yatırımcıyı zarara uğrattı’

Moody’s yetkilileri, geçen hafta bazı uluslararası haber ajanslarına verdiği demeçlerde Türkiye’nin 15 Temmuz’daki darbe girişiminin şoklarını atlattığını ve not değerlendirmesinin Ekim’de yapılabileceğini bildirmişti. Açıklamaların ardından yatırımcılarda oluşan ‘İyi ihtimalde Türkiye’nin notunu teyit edecek’ beklentileriyle döviz kurları düşüşe geçmiş, Borsa İstanbul’da alımlar güçlenmişti. ‘Türkiye şokları atlattı’ duyurusu öncesinde 2.9750-2.9850 seviyelerinden işlem gören dolar/TL, gün içinde 2.9500’e kadar geriledi.

22 Eylül Perşembe günü de değer kaybını sürdüren dolar/TL, 2.9377’yi gördü. Dolar/TL, 23 Eylül Cuma gece yarısı Moody’s’in sürpriz bir şekilde not indirmesinin ardından hafta başında güne 3.00 düzeyinden başladı. Böylece kuruluş yanıltıcı açıklamaları ile yatırımcıyı önemli şekilde zarara uğratmış oldu.

Türk tahvili Moody’s’i takmadı

Moody’s’in siyasi kararına inat, piyasalarda korkulan olmadı. Hazine’nin son iki günde düzenlediği ihalelere yoğun ilgi gelirken, faiz beklentilerin altında tek hanede kaldı. Hazine Müsteşarlığı, Moody’s kararının ardından gerçekleştirdiği 5 ihale ile piyasadan 10.4 milyar lira borçlandı. Hazine, Pazartesi günü gerçekleştirdiği 3 tahvil ihalesinde piyasaya 6 milyar 442 milyon lira borçlanırken, bu ihalelere rekabetçi olmayan teklifler dahil 19 milyar 554 milyon liralık talep geldi. Dün düzenlenen 2 tahvil ihalesi ile Hazine, piyasaya toplam 3 milyar 955 milyon lira borçlandı. Böylece Hazine, değişik vadelerle düzenlediği 5 ihale ile piyasadan toplam 10 milyar 438 milyon lira borçlanmış oldu. Dünkü ihaleler öncesinde yüzde 9.84 seviyesinde olan uzun vadeli tahvilin bileşik faizi, yüzde 9.60’a, 2 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi de yüzde 8.99’dan yüzde 8.77’ye düştü.

5 YILA KADAR HAPİS

SERMAYE Piyasası Kanunu’nun 107’nci maddesinde, “Sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını, değerlerini veya yatırımcıların kararlarını etkilemek amacıyla yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi veren, söylenti çıkaran, haber veren, yorum yapan veya rapor hazırlayan ya da bunları yayan ve bu suretle menfaat sağlayanlar 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır” ifadesi yer alıyor.

Aynı ligdeyiz ama hepsini geçiyoruz

Türkiye, Moody’s’in kararıyla ‘Ba1’ kredi notu grubunda yer alan Macaristan, Azerbaycan, Rusya, Portekiz, Kosta Rika, Paraguay, Guatemala ve Fas ile aynı seviyede. Ancak Türkiye, makroekonomik göstergelerle öne çıkıyor. Bu yıl ulaşılması beklenen GSYH rakamlarına bakıldığında Türkiye 751.2 milyar dolarla, 1 .1 trilyon dolarlık milli gelire sahip Rusya’nın ardından ikinci sırada. Portekiz’in 205 milyar dolar, Macaristan’ın 117.7 milyar dolar, Fas’ın 108 milyar dolar, Azerbaycan’ın 35.1 milyar dolar, Kosta Rika’nın 56.9 milyar dolar, Guetamala’nın 68.1 milyar dolar ve Paraguay’ın 26.8 milyar dolar GSYH büyüklüğüne sahip olması bekleniyor. 2016 yılı büyüme oranları incelendiğinde Türkiye yüzde 3.8’le, Azerbaycan (yüzde eksi 3), Fas (yüzde 2.3), Macaristan (yüzde 2.3), Paraguay (yüzde 2.9), Portekiz (yüzde 1.4) ve Rusya (yüzde eksi 1.8) arasında öne çıkıyor. Toplam yatırımın GSYH’ye oranında Türkiye yüzde 19.1 ile Portekiz, Paraguay ve Guetamala’dan iyi durumda.

Para nereye gider tek adresi Türkiye

Ernst&Young (EY) Türkiye Başkanı Metin Canoğulları, Moody’s’in not kararının Türkiye’deki para hareketlerini negatif etkilemeyeceğini belirterek, “Para nereye gidecek? Bu kadar fırsat sunan kaç ülke var? Türkiye’den ilgi hiçbir zaman çekilmez” ifadelerini kullandı. Canoğulları, “Uluslararası şirketlerin İran pazarına girmek için Türk firmalarıyla birlikle çalışmayı tercih edecek ve Suriye’deki iç savaş sona erdiğinde de bu ülkenin imarında en büyük rolü ülkemiz oynayacak” dedi.