Büyük kriz! Ekmek fiyatlarına zam gelecek mi?

Rusya-Ukrayna arasındaki savaş nedeniyle Buğday almak isteyen ülkeler rotayı Hindistan’a çevirmişken, bu ülkenin ihracat kapılarını kapatması, Türkiye’de ekmek başta olmak üzere un, yem, makarna, bulgur fiyatlarında anormal yükseliş olacağı söylentilerine itiraz geldi. Ulusal Hububat Konseyi Başkanı Özkan Taşpınar, bu iddialara karşın 10-15 güne kadar Türkiye’de arpa-buğday hasadının başlayacağını, ülke genelinde iyi giden yağışlar sayesinde geçen yıla göre buğdayda 2.4 milyon tonluk artış beklediklerini açıkladı.

Arpada da rekoltenin artması sayesinde 20 milyon tonluk buğday üretiminin Türkiye’nin iç piyasa ihtiyacını karşılamada yeterli olacağını belirten Taşpınar, un, bulgur, makarna ihracatı için buğday ithalatının uygun coğrafyalardan yapılmaya devam edeceğini söyledi. Taşpınar, geçen yıl aşırı Kuraklık nedeniyle 17.6 milyon tona düşen buğday rekoltesinin bu yılki yağışlar sayesinde 20 milyon ton civarında beklediklerini söyledi.

Ülkenin ihtiyacının da 18-20 milyon ton civarında olduğunu kaydeden Taşpınar, “Bu yılki rekolte, Türkiye’nin kendi ihtiyacını tamamen karşılıyor; hatta yağışlar devam ederse İç Anadolu’da rekolte daha da yükselecek görünüyor. Diğer taraftan Türkiye dünyanın en büyük un, bulgur üreticisi, makarnada ikinci sırada. Bunlar için Ithalat yapmaya devam edilecek. O fiyatların ne kadar yükseldiği önemli değil çünkü dünya genelinde bir artış olduğunda zaten ihraç fiyatına yansıtılır” ifadelerini kullandı.

EKMEK FİYATLARI

Hindistan’ın etkisiyle buğday ithal edemeyen Türkiye’de ekmeğin fiyatında büyük artış olacağı iddialarına karşılık Taşpınar, dünyada genel manada enflasyonda yükseliş olduğunu, maliyetlerin arttığını, bunun etkisinin ilerleyen süreçte ekmek fiyatlarını artırsa da bir anda halkın tükettiği ekmeğin fiyatında büyük artışlar olmayacağını söyledi. Zaten TMO’nun un fabrikalarına ucuz buğday vererek, fiyatlarda yükselişi durdurduğunu anımsatan Taşpınar, “Tabii bu durum ne kadar sürer bilmiyoruz ama ekmek tüketiminde yüzde 10 civarında bir israf var. Bunun durdurulması lazım” dedi.

‘EKİLMEYEN TOPRAKLAR EKİLMELİ’

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) eski Genel Müdürü İsmail Kemaloğlu ise iklim krizi, pandemi, savaşların etkisiyle tarımda dünyanın dengesinin bozulduğunu belirtti. Kemaloğlu, “Türkiye açısından Hindistan tedarik pazarı değil; endişe duyacağı bir durum yok. Bizim için önemli olan Karadeniz hattı, ithalatımızda ton başına 50 Dolar lojistik avantajı demek. Rusya için geçen yıl rekolte 75 milyon ton iken bu yıl 80 milyon ton bekleniyor. Bizim için önemli olan dünyadaki bu kırılgan piyasada, Tarım Bakanımızın ifade ettiği 3 milyon hektarlık ekilmeyen toprağımızı ekmek. Bunun 2 milyon hektarında buğday üretse 5-6 milyon ton ilave buğday demektir ki ne ithalat ne arz güvenliği sıkıntısı kalır. İnsanlar için de hayvan üretimi için de tehlike kalmaz” dedi.

‘HİNDİSTAN’DAN İTHALAT YAPMIYORUZ’

TARIM ve Orman Bakanlığı, Türkiye’nin Hindistan’dan buğday ithalatı yaptığına ilişkin iddiaların doğru olmadığı açıklamasını yaptı. Bakanlığın sosyal medya hesabından önceki akşam paylaşılan açıklama şöyle: “Hindistan’ın, ülkede görülen aşırı sıcaklardan dolayı buğday ihracatını yasaklaması üzerine, kamuoyunda buğday krizi yaşanacağı, Ukrayna ve Rusya’dan da savaş nedeniyle buğday alamadığımız için ekmek fiyatlarının yükseleceğine ilişkin çıkan haberler doğru değildir. Ülkemizin bu süreçte Hindistan’dan herhangi bir buğday talebi olmamıştır. Ayrıca Toprak Mahsulleri Ofisi ithalat ihalelerinde Hindistan menşeli bir ürün için teklif de almamıştır.”

DÜNYADA ‘BUĞDAY’ ALARMI

Hindistan’ın ihracatı yasaklamasıyla gösterge buğday vadelilerinde son iki ayın en hızlı yükselişi gerçekleşti. ABD’de Chicago gösterge buğday vadelileri yüzde 6 artışla 12.47 dolara yükseldi. Euronext borsasında ise bir ton buğday 435 Euro’ya alıcı buldu. Böylece, buğday fiyatları yılbaşından bu yana yüzde 60 artmış oldu. 2021’de 110 milyon ton buğday ihraç eden Hindistan’ın büyük miktarda buğday stoğuna sahip olduğu biliniyor.

Erken gelen sıcak hava dalgasının tarımı olumsuz etkilediği ülkede, 1901’den bu yana en yüksek seviyelere erişen mart sıcaklıkları nedeniyle buğday veriminin oldukça düştüğü belirtiliyor. Rusya-Ukrayna geriliminin ardından buğday fiyatları 14 yılın zirvesini görmüştü. Küresel buğday tedarikini kesintiye uğratması nedeniyle birçok ülke, buğday açığını kapatmak için gözünü Hindistan’a çevirmişti. (Hürriyet)