Bu zamlar ‘keyfimizi’ kaçırır!
Hükümet şok bir kararla içki, sigara, lüks otomobil ve cep telefonundaki ÖTV’yi artırdı
İçki ve sigaraya en az yüzde 20 zam bekleniyor. Hükümet 5.5 milyar liralık geliri cari açığı frenlemekte kullanacak...
Yıllık 75 milyar doları geçen cari açığı frenlemeyi hedefleyen hükümet, otomobil, sigara, içki ve cep telefonundaki ÖTV oranlarını artırdı. KKDF de yükseltildi.
1600 cc’yi geçmeyen otoda vergi değişmedi. 2000 cc’ye kadar araçlarda ÖTV yüzde 60’tan 80’e, 2000 cc üzerinde ise yüzde 84’ten 130’a çıktı. Fiyatlar 1 gecede yüzde 12.5-25 pahalandı.
Haksız rekabeti engellemek isteyen hükümet hafif ticari aracın vergisini de yüzde 10’dan 15’e çıkardı. Cep telefonunda ÖTV, artık yüzde 20 değil yüzde 25 olacak
Zam furyasından akşamcı ve tiryaki de nasibini aldı. Sigara ve içkinin hem ÖTV’si hem maktu vergi tutarları yeniden düzenlendi. En büyük artış puroda
Yıllık 75 milyar doları geçen cari açığı azaltmak isteyen hükümet, bu kez ÖTV silahını çekti. 1600 cc hariç otomobiller, sigara, içki ve cep telefonunda Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) dünden itibaren artırıldı. Vergi artışlarında aslan payı yine otomobile ayrıldı. Hükümet yılın ilk 10 ayında yüzde 22 büyüyen lüks oto satışlarını frenlemek için vergiyi yüzde 46’ya kadar artırdı. ÖTV artışıyla fiyatlar yüzde 12.5 ile yüzde 25 değişen oranlarda yükseldi.
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ÖTV artışıyla, motor silindir hacmi 2000 cc’ye kadar olan otomobillerde ÖTV oranı yüzde 60’tan yüzde 80’e çıktı. Motor silindir hacmi 2000 cc’nin üzerindeki otomobillerde ise bu oran yüzde 84’ten, yüzde 130’a yükseltildi. ÖTV’deki artış 2000 cc’ye kadar olan otomobillerin fiyatlarına yüzde 12.5, 2000 cc’nin üzerindeki otomobillerin fiyatlarına yüzde 25 olarak yansıyacak. Vergi artışıyla birlikte 100 bin euro (250 bin TL) olan bir lüks aracın fiyatı 1 gecede 125 bin euroya (312.5 bin TL) çıktı. Pazarın yüzde 89’unu oluşturan 1600 cc’yi geçmeyen otomobillerde ise yüzde 37’lik ÖTV oranı aynı kaldı.
Hafif ticariye de darbe geldi
Vergi ayarlaması yapılan bir başka segment hafif ticari araçlar oldu. Uzun yıllardır Türkiye’de üretimi yapılan hafif ticari araçlar yüzde 10 ÖTV ile satılıyordu. Yeni düzenlemeye göre istihap haddi 850 kilogramı geçmeyip motor silindir hacmi 2000 cc’nin altındaki panelvanlar ile istihap haddi 850 kilogramı geçip motor silindir hacmi 2800 cc’nin altında araçlara uygulanacak vergi oranı yüzde 10’dan yüzde 15’e yükseltildi. Bu tanıma giren ancak elektrikli motorlu olan araçlarda vergi oranı yüzde 10’da sabit tutuldu.
Puronun vergisinde büyük artış
ÖTV artışı lüks otomobilin yanı sıra içki, sigara ve cep telefonunda da yaşandı. Tütün içeren purolar, uçları açık purolar ve sigarilloların vergi oranları yüzde 30’dan yüzde 69’a, asgari maktu vergi tutarları 13.25 kuruştan 14.50 kuruşa çıkarıldı. Tütün içeren sigaraların ve tütün yerine geçen maddelerden yapılmış sigaraların da vergi oranı yüzde 63’ten yüzde 69’a, asgari maktu vergi tutarı da 13.25 liradan 14.50 liraya yükseltildi. ÖTV artışıyla 7 lira olan bir paket sigaranın 7.5 liraya ulaşacak.
Alkollü içkilerde ise asgari maktu vergi tutarları artırıldı. Buna göre birada vergi oranı yüzde 63, asgari maktu vergi tutarı 0.53 TL, taze üzüm şarabı (kuvvetlendirilmiş şaraplar dahil) ve üzüm şırasında 2.94, köpüklü şaraplarda 19.82 TL, vermut ve diğer taze üzüm şaraplarında 27.18 TL, alkol derecesi hacim itibariyle yüzde 18 veya daha az olanlarda 21.58 TL, alkol derecesi hacim itibariyle yüzde 22’den fazla olanlarda 105.8 TL olarak belirlendi. Asgari maktu vergi oranları cin, geneva ve votkada 70.35 TL, alkol derecesi hacim itibariyle yüzde 45.4’ten fazla olan ve muhtevası 2 litreyi geçen/geçmeyen kaplarda olanlarda 105.8 TL, likörlerde 96.74 TL, rakıda 63.48 TL oldu.
Cepte en düşük vergi 100 lira
Cep telefonlarının ÖTV oranları yüzde 20’den yüzde 25’e çıkarılırken, bu oranlara göre hesaplanan verginin bu malların her bir adedi için 100 liradan az olması halinde, orana göre hesaplanan vergi yerine her bir adet için 100 lira vergi alınacak. Bu rakam daha önce 40 lira idi.
Ayrıca kabul kredili vadeli akreditif ve mal mukabili ödeme şekillerine göre yapılan ithalatta Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF) yüzde 3’ten yüzde 6’ya çıkarıldı.
SİGARADA 6 PUAN YÜKSELDİ
Değişikliğe gidilen mallar arasında tütün ürünleri de yer aldı.
Buna göre, Tütün içeren sigaraların ve tütün yerine geçen maddelerden yapılmış sigaraların da vergi oranı yüzde 63'ten yüzde 69'a, asgari maktu vergi tutarı da 0,1325 liradan 0,1450 liraya yükseltildi.
Tütün içeren purolar, uçları açık purolar ve sigarilloların vergi oranları yüzde 30'dan yüzde 69'a, asgari maktu vergi tutarları ise 0,1325 liradan 0,1450 liraya çıkarıldı.
ALKOLDE ÖTV ARTIŞI
Malttan üretilen biralarda asgari vergi oranı yüzde 63’te sabit tutulurken, litre başına alınan asgari maktu vergi tutarı 0,44 TL’den 0,53 TL’ye yükseltildi. Asgari vergi oranının sıfır olduğu taze üzüm şarabında litre başına asgari maktu vergi tutarı 2,44 TL’den 2,94 TL’ye, köpüklü şaraplarda 16,12 TL’den 19,82 TL’ye, vermut ve diğer taze üzüm şaraplarında (bitkiler veya kokulu maddelerle aromalandırılmış) 22,1 TL’den, 27,18 TL’ye, alkol derecesi hacim itibariyle yüzde 18 veya daha az olanlar 17,55 TL’den 21,58 TL’ye, fermente edilmiş diğer içecekler (elma şarabı, armut şarabı, bal şarabı gibi), tarifenin başka yerinde belirtilmeyen veya yer almayan fermente edilmiş içeceklerin karışımları ve fermente edilmiş içeceklerle alkolsüz içeceklerin karışımları 2,44 TL’den 2,94 TL’ye çıkarıldı. Rakıda (muhtevası 2 litreye geçen veya geçmeyen kaplarda) asgari maktu vergi tutarı 51,88 TL’den 63,48 TL yükseltilirken, likörlerde 96,74 TL, cin ve votkada 70,35 TL, muhtevası 2 litreyi geçen ve geçmeyen kaplarda olanlarda (Alkol derecesi hacim itibariyle yüzde 45.4'den fazla olanlar) 105,8 TL oldu. Daha önce bu içeceklerde litre başına uygulanan asgari maktu vergi tutarı sırasıyla 51,48 TL; 78,65 TL; 57,2 TL; 85,8 TL olarak uygulanıyordu.
CEPTE İKİ ZAM BİRDEN
ÖTV zamları kapsamında cep telefonları da yer aldı. Buna göre, bu cihazların ÖTV oranları yüzde 20'den yüzde 25'e çıkarılırken, bu oranlara göre hesaplanan verginin bu malların her bir adedi için 100 liradan az olması halinde, orana göre hesaplanan vergi yerine her bir adet için 100 lira vergi alınacak. Bu rakam daha önce 40 lira idi.
Şimşek: Zam değil, basit bir güncelleme
HEDEF 5.5 MİLYAR LİRA GELİR
- Tütünden: 2.8 milyar lira
- Otomobilden: 920 milyon lira
- İçkiden: 770 milyon lira
- Cepten: 660 milyon lira
- KKDF’den: 350 milyon lira
ANKARA - Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yapılan ÖTV zamlarına ilginç bir yorum getirdi. Şimşek, ÖTV’deki artışların bir vergi artışı, bir zam olarak görülmemesi gerektiğini belirterek, bu artışların, 74 milyonun hakkı olan maktu vergi gelirlerinin tamamen güncellemesine, sınırlı güncellemesine yönelik olarak görülmesi gerektiğini söyledi. Şimşek, şöyle devam etti:
“Bunu bir zam olarak görmemek lazım. Bunu basit bir güncelleme olarak görmek lazım. Çünkü maaşlar artıyor, sağlık harcamaları artıyor, alt yapı harcamaları artıyor. Bütün harcamalarımız en az deflatör kadar artıyor. Aslında bir çok harcamamız deflatör artı büyüme kadar artıyor. Bazı sosyal harcamalarımız bunun çok ötesinde artıyor. Dolayısıyla tüm bu harcamalarımız artarken, maktu vergileri sabit tuttuğunuz zaman reel değerleri düşüyor. Bu güncellemelere, o çerçevede bakmanızda büyük yarar görüyorum.” Bakan Şimşek, yeniden değerleme oranının yüzde 10.2 olmasına karşın sigaradaki artışın 25 kuruş yani yüzde 9.8 oranında yapıldığını sözlerine ekledi.
Şimşek, ÖTV düzenlemesinden toplam gelir beklentilerinin 5.5 milyar lira olduğunu, bu tutarın 770 milyon TL’sinin alkollü içeceklerden, 2.8 milyar TL’nin tütünden, 920 milyon TL’nin motorlu araçlardan, 660 milyon TL’nin cep telefonundan ve 350 milyon TL’nin ise KKDF’deki artıştan geleceğini kaydetti.
Cari açığı önlemek için
Şimşek, ÖTV artışlarının önemli bir kısmının cari açığı önlemeye yönelik olduğunu belirterek, “Diğer bazı unsurlar, gelirden çok cari açığın sınırlanmasına yönelik. Tamamen
ithalat boyutu yüzde 80-90 hatta yüzde 100’lere varan bir takım unsurlar var ve onları da o çerçevede görmekte yarar var” dedi.
Stokçulara fırsat vermedik
Bakan Şimşek, bir gazetecinin “Eğer vergi artışları sadece güncelleme ise bu güncellemeler neden yeniden değerleme oranında yılbaşında yapılmadı da şimdi yapıldı?” sorusuna cevaben şunları söyledi: “Maktu vergilerde güncellemenin şimdi yapılmasının iki nedeni var. Birincisi, ÖTV düzenlemelerinde, bu yılbaşında yapılacak diye bir kayıt yok. İkincisi geçmiş deneyimlerimizde şunu gördük, biz bütçeyi hazırlayıp Meclis’e gönderdiğimizde, oradaki rakamlardan herhangi bir üründe vergi artışı öngörülüyor mu, öngörülmüyor mu kolaylıkla çıkartılabiliyor. Bu da bazı ürünlerde, sektörlerde stok yapmaya ve dolayısıyla vergileri azaltmaya yönelik bir çabaya neden olabiliyordu. Bunu dikkate alarak bütçeyi göndermeden önce bu güncellemeleri yaptık.”
TİCARİDE HAKSIZ REKABETİ ÖNLEDİK
MOTORLU taşıt düzenlemesinin 1600 cc üzerindeki araçları kapsadığını belirten Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bunun ticari ile binek tipi araçlar arasındaki haksız rekabeti önlemek için yapıldığını söyledi.
‘Fazla cep telefonu değiştirmeyelim’ diye fren geldi
Türk halkının AB’den daha sık cep telefonunu değiştirmesi vergi freni getirdi. ÖTV artışıyla 5 milyar liraya ulaşan
cep telefonu ithalatının düşürülmesi hedefleniyor
Türk halkının Avrupa Birliği ülkelerinden daha sık cep telefonunu değiştirmesi, yaklaşık 5 milyar liranın üzerinde bir pazar büyüklüğü yarattı. Kullanılan cep telefonlarının yüzde 99’unun ithal olması da cari açığı olumsuz etkiliyor. Türkiye’de cep telefonunun ortalama kullanım süresi 18 ay seviyesinde. AB ülkelerinde bu süre 24 ayın üstünde. Türk tüketicilerin yüzde 10’u ise 6 ayda bir cep telefonunu değiştiriyor.
Mobil İletişim Sistemleri ve Araçları İşadamları Derneği (MOBİSAD) tarafından Türkiye genelinde 26 ilde 12 yaş ve üzeri 6 bin 530 kişiyle yüz yüze anket yöntemiyle yapılan araştırmaya göre, birden fazla cep telefonu bulunan kullanıcıların yüzde 52.1’i statü göstergesi, yüzde 27.1’i birden fazla cep telefonu hattı olduğu için kullanım amaçlarının farklı olduğunu, yüzde 17.1’i farklı cep telefonu hatlarıyla ekonomik görüşme olduğu belirlendi.
Millward Brown tarafından gerçekleştirilen “Ürün Yenileme Sıklığı Araştırması” sonuçlarına göre, Türk tüketicisinin en çok aldığı ve en sık değiştirdiği ürün cep telefonları oldu.
Yüzde 30 zam gelecek, satışlar düşecek
CEP telefonlarındaki vergi artışları nedeniyle Telpa, KVK gibi tedarikçiler teknoloji zincirlerine mal vermeyi durdurdu. Teknoloji zincirleri ise öğle saatlerine kadar yeni fiyatları belirlemeye çalışırtıkları için mevcut fiyatlarla satışa devam etti ancak öğleden sonra zamlı fiyatlarla satışa geçti. Vergi artışının iPhone ve Samsung GalaxyS dışındaki diğer cep telefonu fiyatlarını yüzde 13 ile yüzde 30 arasında artıracağı belirtiliyor. Darty CEO’su Nedim Esgin, yapılan ÖTV artışlarının kendi işlerini olumsuz etkileyeceğini ve satışları düşüreceğini söyledi. Esgin, kararın cari açığı azaltmaya yardımcı olacağını da sözlerine ekledi.
2 lt üzeri araçların payı yüzde 2
2011 yılı Ocak-Eylül döneminde 1600 cc motor hacmine sahip otomobiller toplam pazarda yüzde 89 ile en yüksek paya sahip. 1600-2000 cc aralığındaki otomobillerin pazar payı yüzde 9. Motor hacmi 2000 cc’nin üstü olan otomobillerin payı ise yüzde 2.