Bu tuzağa sakın düşmeyin! Alışveriş yapanlar dikkat, tazminat talep edebilirsiniz
Alışveriş yapılan mağazalarda, oturulan kafe ve restoranlarda “Müessesemiz çalınan veya kaybolan eşyalarınızdan sorumlu değildir.” yazısına sıkça rastlanılır. Gün içinde binlerce kişinin girip çıktığı bu yerlerde hırsızlık yaşanması tüm sorumluluğu müşteriye yüklese de hukuka göre bu yazının geçerliliği yok. Avukat Muhsine Tülin Kavasoğlu da “Mağaza işleticisinin kendisinden beklenen özeni göstermemesi sebebiyle tüketicinin eşyasının çalınması halinde mağaza işleticisinden tazminat talep edilmesi mümkündür” diyor.
Duygu Yeşilgöz/ gazetevatan.com
Alışveriş sırasında yaşanan hırsızlık olaylarına karşı işletmeler “Müessesemiz çalınan veya kaybolan eşyalarınızdan sorumlu değildir” yazısını assalar da tüketici hakları korunuyor. Mağazalarda alışveriş yaparken eşyası çalınan müşteriler, bu tür olumsuz deneyimler sonucunda mağazadan kaynaklanan zararın tazminini talep etme hakkına sahip. Müşterinin çantasının veya kişisel eşyalarının çalınması durumunda, mağazadan kaynaklanan ihmal veya güvenlik eksiklikleri nedeniyle müşterinin uğradığı zararın karşılanması talep edilebilir.
Avukat Muhsine Tülin Kavasoğlu, “Alışverişe gelen tüketici alışveriş esnasında mağaza işleticisinin hakimiyet alanında bulunmaktadır” diyerek mağaza işletmecisinin kendisine duyulan güveni haklı çıkaracak şekilde, tüketiciyi zararlardan korumak için gerekli asgari özeni göstermesi gerektiğini vurguladı ve mağaza işleticisinin kendisinden beklenen özeni göstermemesi sebebiyle tüketicinin eşyasının çalınması halinde mağaza işleticisinden tazminat talep edilmesinin mümkün olduğunu söyledi.
"Mağaza hukuken sorumludur"
Avukat Kavasoğlu ayrıca tüketicinin de kendi eşyasını korumak için gerekli özeni göstermiş olması gerektiğinin altını çizdi ve her bir olayın kendi içinde değerlendirilmesi gerektiğine vurgu yaptı:
Çalınmada tüketicinin kişisel eşyasını korumada beklenen özeni gösterip göstermediğine bakılacak, aynı şekilde mağazanın da kendisinden beklenen koruma ve kollama konusunda gerekli özeni gösterip göstermediği değerlendirilecektir. Tarafların ayrı ayrı olaydaki kusur durumlarına göre mağaza işleticisinden tazminat istenip istenemeyeceği ve ne kadar tazminat ödenmesi gerektiği belirlenecektir.
"Çalınan ve kaybolan eşyalarınızdan müessesemiz sorumlu değildir." yazısının tazminat talep etmede bir etkisinin olmadığını belirten Kavasoğlu, “Eşya çalınması durumunda hukuken sorumlu olması gereken mağaza veya işletmecinin, böyle bir yazının herkesin görebileceği şekilde asılı olması sebebiyle sorumluluktan kurtulması mümkün değildir” dedi.
Yargıtay da kararını verdi
Mağazada güvenlik kamerası bulunmamasının ise direkt kusurlu bir hareket olduğuna dikkat çeken Kavasoğlu, bu durumun mağaza işleticisinin kendi hakimiyet alanı içerisinde tüketiciyi ve mallarını korumak ve kollamak üzere gerekli özeni göstermediğini ortaya koyan bir durum olarak değerlendirilebileceğini, bu sebeple de tüketicinin çalınan eşyası ile ilgili olarak açacağı tazminat davasında mağazanın kusurlu olduğu sonucuna varılarak tazminat ödemesinin söz konusu olabileceğini” ifade etti.
Kavasoğlu Yargıtay kararına da değindi ve karardaki sözleri şu şekilde aktardı:
“Davalı şirkete ait mağaza da güvenlik kamerasının bulunmadığı dosya kapsamı ile sabittir. Sıradan bir işyeri olmayan davalı şirkete ait mağazaya gelen müşterinin mal güvenliğini özellikle kendi muhafazasına terk edilmiş bir eşyasını asgari özen yükümlülüğüyle korumak ve kollamak zorunda bulunduğu davalı şirkete ait işyerine gelen müşterinin yapılan reklam ve hizmete güvenerek geldiği, müşterilerin davalının hakimiyeti alanında olduğu, müşterilerin zararlandırıcı eylemlerden korunması gerektiğinin kabulü zorunludur.”
Eşyası çalınan ne yapmalı?
Mağazada eşyası çalınan tüketicinin nasıl bir yol izlemesi gerektiğine yönelik de bilgi veren Kavasoğlu, “Tüketici mağaza içerisinde bu gibi olayların gerçekleşmesini engellemek, kendisini ve mal varlığını korumak ve kollamak üzere gerekli özenin gösterilmediği kanaatindeyse (talep tutarına göre) tüketici hakem heyetine veya tüketici mahkemesine başvurabilir” dedi.
Avukat Kavasoğlu, çalışan eşyanın varlığının kanıtlanması gerektiğine de dikkat çekti ve şu ifadeleri kullandı:
"Özellikle çanta çalınması durumu açısından belirtmek gerekir ki, tüketici tazminat talebine esas olarak çantasının içerisinde bulunduğunu iddia ettiği para ve eşyaların varlığını ispat etmelidir. İspat konusunda çanta içerisinde bulunduğu iddia edilen eşya ve paraların günlük hayatın olağan akışına uygun olup olmadığı da değerlendirme konusu olacaktır."
AVM otoparkında çalınan eşyadan kim sorumlu?
AVM otoparklarında yaşanan hırsızlıkla ilgili ise “Türk Borçlar Kanunu gereği garaj, otopark ve benzeri yerleri işletenler, kendilerine bırakılan motorlu taşıt ve eklentilerinin yok olmasından, zarara uğramasından veya çalınmasından sorumludurlar.” Diyen Kavasoğlu, aracını AVM otoparkına bırakan tüketici, aracının veya aracı içerisindeki eşyanın çalınması halinde AVM işleteninden tazminat talebinde bulunabileceğini aktarırken “Tüketicinin çalınmada kendi kusurunun bulunması veya motorlu aracın niteliğinden kaynaklanan bir durum meydana gelmesi halinde AVM işleteninin sorumluluğu azalacak veya ortadan kalkacaktır." hatırlatmasında da bulundu.