Borsa geçen hafta neden sert düştü? Sonra neden yükseldi?
Geçtiğimiz hafta borsada yaşanan sert düşüş ve devamında yaşanan toparlanma sürecine dair yatırımcılara dikkat çeken uyarılar geldi.
Tam da borsa kaptırmış gidiyordu. Hisse senedi piyasasının nabzını ölçen BIST 100 Endeksi 5 bin 700 puanı aşmış artık gözünü 6 bin puana dikmişti ki düşüş başladı. Endeks ard arda gelen ve iki gün süren sert satışlarla dün 4 bin 961 puana kadar geriledi. Ardından piyasa deyimiyle tepki alımları geldi ve bu kez yüzde 2’yi artan yükseliş görüldü. Perşembe günü satışlar o kadar hızlı ve sert oldu ki, iki kez devre kesici devreye girdi. Yani alım satım işlemleri durdu. Endeks günü yüzde 7’yi aşan bir kayıpla kapatmış, özellikle zarardaki yatırımcılar karalar bağlamıştı.
Hürriyet Gazetesi ekonomi yazarı Sefer Levent yazısına göre: Peki arada neler yaşandı? Niye hızlı düşüş görüldü? Hayır, uzun uzun bazı aracı kurumların sert satışlara rağmen piyasa kapanışının ardından karanlık oda diye tabir edilen zaman dilimindeki milyar TL’leri aşan alımlarından bahsetmeyeceğim. Bu satışların kurallara uyup uymadığı etik olup olmadığı başka bir tartışma konusu. Ben arada yaşananlarla ilgili projektörü küçük yatırımcıya tutacağım. Daha önceki yazılarımda dikkat çekmeye çalışmıştım. Hisse senedi piyasası oyun yeri değil. Ne yazık ki son dönemde yine “ben de borsada oynamaya başladım” cümlesini çok duymaya başladık. Borsada yıllar süren tecrübeye sahip pek çok aktör var. Yani burasını oyun yeri kabul etmekte ısrarlıysanız bilin ki bu oyunu sizden çok daha iyi oynayan yüzlerce kişi var.
Borsa hisse senedi arzıyla talebinin buluştuğu yerdir. Talep hisse senedinin fiyatının yükseltir, arzların yoğunlaşması talepten düşük olması da düşürür. Fiyatı oluşturan temel unsur aslında beklentidir. Borsada beklentiler alınır, gerçekler satılır. Geleceğe ilişkin kar, satış artışı, kar payı oranı vs fiyatı olumlu etkiler. Beklentiler gerçekleştiğinde satışların gelmesi ve hisse senedi fiyatlarının yükselmesi normaldir. Hiçbir hisse senedinin fiyatı sonsuza kadar yükselmez. Bir hisse senedini hangi fiyattan alacağınız kadar hangi fiyata satacağınız da çok önemlidir. Hedef belirlemek, alım satım noktalarını tespit etmek, yatırım yapılan şirketteki gelişmeleri günü gününe takip etmek vs günlük işlem yapmayı düşünüyorsanız çok ama çok önemlidir. Profesyonel yardım almıyor bir aracı kurumdan faydalanmıyorsanız hele de kısa vadeli düşünüyorsanız bence borsadan uzak durmanızda fayda var. Hisse senedi piyasası yerine hisse senedi içeren yatırım fonlarını tercih edebilirsiniz.
Aracı kurumlar hisse senetlerine yatırdığınız paranın ölçüsüne göre size kredi kullandırır. Bu aynı zamanda tehlikenin de başladığı yerdir. Piyasa yükselirken kredili işlemlerden para kazanırsınız. Ama düşüşlerde kaybedeceğinizi hesaba katmaz, özellikle spekülatif hisselerde kredili işlem yaparsanız ana paranızdan bile olabilirsiniz. Profesyoneller sadece yükselişte para kazanmaz. Düşüşte de para kazanır. Hem de iyi kazanır. Yüksek fiyattan açığa satılan hisse senetleri daha sonra fiyat düştüğünde yerine konulur. Ya da yüksek fiyattan satılan hisse senetleri daha sonra fiyat gerilediğinde yerine koyulur. Aradaki farklar kardır. Borsada yoktan para kazanılmaz. Piyasaya yeni yatırımcı gelmiyor taze para girişi yoksa birilerini kazanması için birilerinin kaybetmesi gerekir.
