Borcu olanlar dikkat!
Yeniden yapılandırma için ne yapmalı?
2 Mayıs'a kadar yazılı başvuru yapmayanların borçları yeniden yapılandırılmayacak!
Maliye Bakanlığı, Bazı
Alacakların Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanunun uygulama esaslarını
belirledi.
Yapılandırma için 2 Mayıs 2011 mesai saati bitimine kadar mutlaka yazılı
başvuru gerekecek, ilk taksit de 31 Mayıs 2011 akşamına kadar yatırılacak.
Maliye Bakanlığı, yeniden yapılandırmanın ikincil mevzuatı kapsamında
Bakanlığa bağlı tahsil dairelerince takip edilen kamu alacakları ile il özel
idareleri ve belediyelere ait alacakların ne şekilde yapılandırılacağı konusunda
bir Genel Tebliğ Taslağı hazırladı.
Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından yürürlüğe girecek olan 142
sayfalık Tebliğ Taslağında, hangi kamu alacağının ne şekilde yapılandırılacağı,
vatandaşların da hangi prodesürlere uyacağı örneklerle anlatılıyor.
-KAPSAMA KİMLER GİRİYOR?-
Taslağa göre, Kanun kapsamına Maliye Bakanlığı, Gümrük Müsteşarlığı,
Sosyal Güvenlik Kurumu, il özel idareleri, belediyeler ile belediyelerin su ve
kanalizasyon idareleri giriyor.
Vergilendirme döneminin bitim tarihi ve beyanname verme süresinin son
günü Aralık/2010 olan ya da öncesine rastlayan dönemler için yapılandırmadan
yararlanılırken, dönemin bitim tarihi Aralık/2010 ayına rastlamakla birlikte
beyanname verme süresinin son günü Ocak/2011’e sarkanlar kapsam dışında
bulunuyor.
Bu çerçevede, 1-15 Aralık 2010 vergilendirme dönemine ait petrol ve
doğalgaz ürünlerine ilişkin ÖTV’de yapılandırma yapılabilecek. Ancak 16-31 Aralık
vergilendirme döneminde bitim tarihi Aralık/2010 olmakla birlikte, beyanname
verme süresi Ocak ayına uzadığından bu dönem, yeniden yapılandırmaya dahil
olmayacak.
Aynı şekilde 1-15 Aralık 2010 tarihleri arasında noterler tarafından
tahsil edilen noter harçları kapsama girecek, 16-31 Aralık 2010 dönemi kapsam
dışı kalacak.
Vergilendirme dönemi aylık olarak belirlenen mükellefiyetlerde de
Kasım/2010 ve önceki dönemler yapılandırmadan yararlanacak, Aralık/2010 dönemi
yapılandırmaya tabi olamayacak.
Ücretlilerde vergi indirimi ve asgari geçim indiriminde de, 31 Aralık
2010 tarihi esas alınacak, borçların aylık ya da 3 aylık vergilendirme
dönemlerine göre kapsama girip girmediği tespit edilecek.
Motorlu Taşıtlar Vergisinde (MTV) de yıl içinde ilk defa kayıt ve tescil
edilen taşıtların vergisinin 1 ay içinde ödenmesi gerektiği dikkate alınacak ve
ödeme süresinin son günü 31 Aralık 2010 tarihine kadar olanlar kapsama girecek,
bu tarihten sonra olanlar kapsam dışında bulunacak.
Yapılandırılan MTV’de fenni muayene yaptırılabilecek ancak satış için
taksitlendirilen borcun tamamı ödenecek.
-İDARİ PARA CEZALARI-
İdari para cezalarında da Askerlik, Karayolları, Milletvekili Seçimi,
Karayolları Trafik, Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar
Heyetleri Seçimi, Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması, Karayolları
Taşıma ve Nüfus Hizmetleri Kanunu hükümlerine göre verilen idari para cezaları
yapılandırmaya tabi tutulacak.
Para cezalarında 31 Aralık 2010 tarihinden önce verilen ve Kanunun
yayımlandığı tarih itibariyle kesinleştiği halde ödenmemiş veya ödeme süresi
geçmemiş ya da dava açılmış veya dava açma süresi geçmemiş olanlar kapsama
girecek. Ancak 31 Aralık 2010 tarihinden önce verilmekle birlikte Kanunun
yayımlandığı tarih itibariyle ilgilisine tebliğ edilmemiş idari para cezaları
yapılandırmaya konu edilemeyecek.
-BELEDİYE ALACAKLARI-
Belediyelerde örneğin Kasım/2010 dönemine ait ilan ve reklam vergisi
kapsama girecek, Aralık 2010 dönemine ait ilan ve reklam vergisi ise beyannamenin
Ocak/2011’de verilmesi gerektiğinden kapsam dışı olacak. Aynı şekilde Kasım/2010
dönemine ait haberleşme vergisi yeniden yapılandırılabilecek, Aralık/2010
dönemine ait vergi ise yapılandırılmayacak.
Belediyelerce 2010 yılına ilişkin olarak 31 Aralık 2010 tarihine kadar
tahakkuk ettirilen vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri,
gecikme zamları, Kanun kapsamına olacağı için 2010 yılına ilişkin olarak 31
Aralık öncesi tahakkuk etmiş emlak vergisi, çevre temizlik vergisi, yıllık olarak
tahakkuk eden ilan ve reklam vergisi de yapılandırma kapsamında bulunacak.
Belediyelere ait iş makinelerinin kiralanması nedeniyle ödenmesi gereken
kira ücretinde de, vadesi 31 Aralık’a kadar olanlar yapılandırmaya tabi olacak,
vadenin bu tarihten sonra bitmesi durumunda bu ücretler yapılandırılamayacak.
Belediyelerin su alacaklarında da, su kullanım dönemi 15 Kasım 2010 ile
15 Aralık 2010 olan faturalar, kapsama girecek, son ödeme tarihi Ocak/2011 olan
faturalar Kanundan faydalanamayacak
-BAŞVURU SÜRESİ VE ŞEKLİ-
Maliye Bakanlığına, il özel idarelerine, belediyelere, su ve kanalizasyon
idarelerine bağlı tahsil dairelerine bağlı olan ve kapsama giren alacakları
yeniden yapılandırma çerçevesinde ödemek isteyen borçlular, 2 Mayıs 2011 tarihi
mesai saati bitimine kadar borçlu bulundukları tahsil dairelerine yazılı olarak
başvuruda bulunacak.
Başvuruda, Maliye Bakanlığınca düzenlenmiş olan ya da idarelerin bu
örneğe uygun hazırlayacakları dilekçeler kullanılacak.
Borçluların birden fazla vergi dairesine olan borçları için Kanundan
yararlanmak istemeleri halinde de, her bir vergi dairesine ayrı ayrı başvurmaları
gerekecek.
Borçlular, toplam borçları için yapılandırmaya gidebilecekleri gibi,
sadece talep ettikleri dönem ve türler açısından da Kanundan yararlanabilecek.
Ancak Motorlu Taşıtlar Vergisi mükelleflerinin her bir taşıt itibariyle
hesaplanacak toplam borç tutarı için başvurmaları zorunlu olacak.
Kanun hükmünden faydalanacakların tahsilat işlemlerinden dolayı açtıkları
davalardan da vazgeçmeleri gerekecek.
-ALACAK TUTARININ TESPİTİ-
Kapsama giren vergi asıllarına vade tarihinden Kanunun yayımlandığı
tarihe kadar geçen süre için gecikme zammı yerine aylık değişim oranları esas
alınarak TEFE/ÜFE tutarı hesaplanacak. Bu tutar, vergi aslı ile toplanarak
yapılandırılan alacak bulunacak.
Bu durumda 26 Ocak 2010 vadeli bir verginin ödenmemiş olması halinde,
yapılandırma sonrası vergi aslına yüzde 23,1043’lük gecikme zammı yerine, yüzde
10,8723’lük TEFE/ÜFE tutarı eklenecek. Uygulamayla 26 Ocak 2008 vadeli 2 bin 500
liralık bir kamu alacağına 2 bin 50 liralık bir gecikme zammı yerine 619 liralık
TEFE/ÜFE tutarı eklenecek.
Yine vade tarihi 8 Haziran 2008’de ödenmeyen ve gecikme faizi ve gecikme
zammı ile günümüzde 54 bin 58,88 liraya yükselen 20 bin liralık gelir vergisi
borcu, yapılandırma sonrası gecikme faizi yerine 2 bin 3 lira, gecikme zammı
yerine de 2 bin 665,84 lira TEFE/ÜFE tutarı eklenerek, 24 bin 668,84 liraya
çıkacak.
Yapılandırılan idari para cezalarında ise 2918 sayılı Karayolları Trafik
Kanununa göre verilenlerin vade tarihinden ödendiği tarihe kadar, 4925 sayılı
Karayolları Taşıma Kanununa göre verilenlerde ise Kanun değişikliğine gidilen 8
Nisan 2008’e kadar verilmiş olanların her ay ve kesri için aylık yüzde 5 faiz
hesaplanması ve faizin de cezanın 2 katını geçmemesi şartı aranacak.
Yapılandırma Kanun kapsamında trafik ve karayolu taşıma idari para
cezalarının yapılandırılmasında aylık yüzde 4 oranında hesaplanacak faiz yerine
Kanunun yayımlandığı tarihe kadarki TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas
alınacak. Ancak hesaplanan TEFE/ÜFE tutarı da, idari para cezasının 2 katını
aşamayacak.
-ÖDEME SÜRESİ-
Kanun kapsamında yapılandırılan borçların ilk taksit ödeme süresi içinde
tamamen ya da ikişer aylık dönemler halinde azami 18 eşit taksitte ödenmesi
mümkün olacak. İlk taksidin ödeme süresi de, 31 Mayıs 2011 mesai saati bitiminde
sona erecek.
Borçlular isterlerse 6, 9 ve 12 eşit taksit seçeneklerini de
seçebilecek.
Taksitle yapılacak ödemelerde 6 eşit taksite 1,05, 9 eşit takside 1,07,
12 eşit takside 1,10, 18 eşit taksite de 1,15 katsayıları uygulanacak. Belirlenen
tutarlar, katsayılar ile çarpılacak ve bulunan tutar, taksit sayısına bölünmek
suretiyle ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarları hesaplanacak.
Borçlular, tercih ettikleri taksit süresinden daha uzun bir sürede ödeme
yapamayacak.
Kredi kartıyla yapılan ödemeler de taksitli ödeme sayılacağından, bu
şekildeki ödemelerde de katsayı uygulanacak.
-HACİZ OLAYI-
Kanunun yayımlandığı 25 Şubat 2011 tarihi itibariyle haklarında İcra ve
İflas Kanunu hükümlerine göre iflasının açılmasına karar verilen gerçek ve tüzel
kişiler de, iflas işlemlerini yürüten iflas dairesinin ilgili vergi dairesine
yazılı olarak müracaat ederek, Kanun hükümlerinden yararlanabilecek. Ancak iflas
halinde bulunan mükelleflerden aranılan kamu alacaklarına ilişkin olarak Kanundan
yararlanmak için başvuru olmaması durumunda, alacaklar Kanunun kapsadığı döneme
ait olsa dahi yapılandırma olmayacak.
Kanun kapsamındaki borçlarını ödemek üzere başvuran ve borçlarına
karşılık ödemede bulunan mükelleflerin mal varlığına tatbik edilen hacizler de,
bu malların bölünebilir nitelikte olması ve haczin devam edeceği malların amme
alacağını karşılayacak değerde olması halinde, ödemeler nispetinde
kaldırılacak.
Taslağa göre, vergi mahkemesi nezdinde dava açılmış ya da dava açma
süresi geçmemiş vergiler de kapsama girecek. Bu safhada vergiler henüz tahakkuk
etmemiş olduğundan, yapılandırmadan yararlanmak üzere başvuruda bulunulması
durumunda, dava konusu yapılmış olan vergiler, ilk tarhiyat tutarına göre
ihbarnamenin tebliği edildiği tarih esas alınarak, dava açma süresinin son günü
itibariyle tahakkuk ettirilecek. Bu tarihten itibaren 1 ay sonrası ise vade
tarihi olacak.
-EMLAK VERGİSİ-
Emlak vergisinde de yapılandırma isteyen mükellefler de, başvuru
dilekçesiyle birlikte kapsama giren dönemlere ilişkin vergi bildirimlerini 2
Mayıs 2011 mesai saati bitimine kadar ilgili belediyelere verecek.
2010 ve önceki vergilendirme dönemlerine ilişkin olarak emlak vergisi
bildiriminde bulunmayan ya da bildirimde bulunduğu halde vergisi eksik tahakkuk
eden mükelleflerce bildirimde bulunulması ve tahakkuk eden vergi ve taşınmaz
kültür varlıklarının korunmasına katkı payının tamamı ile bunlara TEFE/ÜFE
tutarının eklenmesi gerekecek.
-MATRAH ARTIRIMI VE STOK BEYANI-
Matrah artırımına ilişkin uygulama esaslarını da belirleyen Tebliğ
Taslağı uyarınca, mükellefler, vergi matrahlarını 2006 yılı için en az yüzde 30,
2007 yılı için yüzde 25, 2008 yılı için yüzde 20, 2009 yılı için de yüzde 15
oranında artıracak.
Stok beyanında da mükellefler, işletmelerinde mevcut olduğu halde
kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını 31 Mayıs 2011
tarihine kadar belirlenen beyanname ve ekinde verecekleri envanter listesi ile
KDV yönünden bağlı oldukları vergi dairelerine bildirecek.
Bu kıymetler, bildirim tarihindeki rayiç bedelle değerlenmek suretiyle
envanter listesinde gösterilecek.