Borçlar erteleniyor, ceza ve faiz ödenmiyor, 3 ay detayı...

Borçlar erteleniyor, detaylar netleşti. Hâlâ mücadele edilen yangın felaketi nedeniyle birçok il ilçe ‘afet bölgesi’ ilan edildi. Peki afet bölgesi olması ne anlama geliyor? Bu bölgelerdeki vatandaşa nasıl destekler veriliyor? İşte 10 soru-cevapta afet destekleri...

Yangından etkilenen bölgeler afet bölgesi ilan edildi ve işverenlere, çalışanlara bazı istisnalar tanında. Sadece yangından etkilenen bölgeler değil, temmuz ayının son haftası Rize ve Artvin’de sel afetinin etkilendiği bölgeler de afet bölgesi kapsamı içine alındı. Peki, nereleri afet bölgesi ilan edildi, afet bölgesi ilan edilmesi ne anlama geliyor ve bu bölgelerdeki işverenlere, çalışanlara sosyal güvenlik kapsamında ne gibi ayrıcalıklar tanınacak?

1. Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi ne demek?

Bölgede; deprem, toprak kayması, çığ, sel, yangın, kaya düşmesi, su baskını gibi büyük hasara neden olacak şekilde afetin meydana gelmesi durumunda o bölge Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi ilan ediliyor.

2. Afet bölgesi ilan edilince ne oluyor?

Afet bölgesi ilan edilmesi ile bölgede yaşayanlara, işverenlere, çalışanlara özel imkanlar tanınıyor ve tüm kayıplar devlet tarafından karşılanıyor.

3. Afet bölgesi ilan edilmesi için gerekli şartlar nelerdir?

Hane sayısı 100’den az olan yerlerde konutların 10’a birinin, nüfusu 50 binden az olan il ve ilçelerde en az 20 binanın, nüfusu 15 binden az olan yerlerde en az 10 binanın oturulamayacak hale gelmesi, tarım ürünlerinin en az 3’te biri kadarının zarar görmesi, çok sayıda ölü ve yaralı olması gerekiyor.

4. Nereleri afet bölgesi ilan edildi?

Orman yangınları nedeniyle Antalya’da; Manavgat, Akseki, Alanya, Gündoğmuş ve Gazipaşa ilçelerindeki tüm mahalleler. Mersin’de; Aydıncık ve Silifke ilçelerindeki tüm mahalleler. Osmaniye’de; merkez ve Kadirli ilçelerindeki tüm mahalleler. Muğla’da; Marmaris, Bodrum, Milas, Köyceğiz ve Seydikemer ilçelerindeki tüm mahalleler. Adana’da; Aladağ, İmamoğlu, Karaisalı, Kozan ilçelerindeki tüm mahalleler.

5. Sadece orman yangınlarından etkilenen bölgeler mi afet bölgesi oldu?

Hayır; son sellerde zarar gören bölgeler de afet bölgesi olarak kabul edildi. Akçakoca ilçesine bağlı Esmahanım, Uğurlu ve çevre köyleri, Rize’nin Güneysu ilçesi, Çayeli ilçesinin Büyükköy ve Madenli beldeleri ile köyleri, Rize merkeze bağlı Muradiye ve Salarha beldeleri ve çevre köyleri, Ardeşen ilçesi Tunca Beldesi ve çevre köyleri, Fındıklı, Kalkandere ve Pazar ilçelerinde selden etkilenen köyler, Artvin’in Arhavi ve Murgul ilçeleri de Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi kapsamına alındı.

6. Bu bölgelerde ne gibi destekler verilecek?

Vergiler, sosyal güvenlik primleri ertelenecek. Yangın ve sellerden etkilenen vatandaşların eşya zararları, işyerlerinin zararları ve araç zararları belirli oranda karşılanacak. Esnafın kredilerinin geri ödemeleri de ertelenecek.

7. Sosyal güvenlik primleri nasıl ertelenecek?

Afet bölgesindeki işletmelerin 3 ay içinde talepte bulunmaları halinde afet tarihinden önce ödeme süresi dolmuş mevcut prim borçları ile afetin meydana geldiği tarihten itibaren 3 aylık prim borçları, afetin yaşandığı tarihten itibaren bir yıla kadar Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından erteleniyor. Bu kapsamda da yangın bölgesinde ve selden etkilenen bölgelerde Rize, Düzce, Artvin’de ödeme süresi geçmiş prim borçları ile bu yılın haziran, temmuz, ağustos, eylül, ekim, kasım aylarına ait borçlar 31 Ocak 2022 tarihine kadar ertelendi. Benzer bir erteleme de yangından zarar gören bölgeler için de yapılacak.

8. Prim ertelemesi afetin etkilediği tüm illeri mi kapsıyor?

Hayır; sadece sel ve yangından etkilenen ve tek tek sıralanan mahalle, ilçeler için geçerli. Bunu dışındaki mahalle ve ilçeler bu imkandan yararlanamayacak.

9. Tüm işletmelerin sigorta primleri ertelenecek mi?

Öncelikle sigortalıların afetten ve yangından etkilendiklerini belgelemeleri gerekiyor. İnceleme yapılıyor ve işletmenin afetten dolayı sıkıntı yaşadığı tespit ediliyor. Bundan sonra prim erteleme imkanından yararlanılabiliyor.

10. Ertelenen primler için herhangi bir ceza uygulanacak mı?

Prim borcu ertelemesi yapılmışsa zamanaşımı işlemiyor ve ertelenen tutara gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmıyor. (Noyan Doğan / Hürriyet)