Bir zamanların ‘zayıf halkası’ olan YTL şimdi dünyanın en güçlüsü

Global finansal kriz tüm dünya piyasalarını kasıp kavuruyor. Her geçen gün yeni bir dev bankanın battığı haberleri gelirken piyasalarda gözler 700 milyar dolarlık kurtarma planına onay vermesi beklenen ABD Kongresi’ne çevrildi. Geçtiğimiz yıllarda yaşanan küresel krizlerde en fazla değer kaybeden para birimi olan Türk Lirası, Lehman Brothers’ın batışıyla başlayan, AIG’nin kamulaştırılması ve Merrill Lynch’in Bank of America’ya satışıyla hızlanan son dalgalanmada bu ünvanını diğer ülke para birimlerine bıraktı. Hatta Türk Lirası bu süreçte gelişmekte olan ülkeler arasında dolar karşısında en fazla değerini artıran para birimi olmayı başardı. Lehman’ın iflasını açıkladığı 15 Eylül’den önceki son kapanış tarihi olan 12 Eylül’de 1.2480 YTL’den haftayı tamamlayan dolar, bu Cuma günü 1.2330 YTL’den kapandı. Böylece YTL’deki son 2 haftalık değerlenme yüzde 1.22 oldu. Türkiye ile aynı kategoride değerlendirilen Güney Afrika ve Brezilya’nın para birimleri ise söz konusu tarihler arasında dolar karşısında zayıf bir performans gösterdi.

Real ve Rand değer yitirdi

Brezilya Reali, ABD’li yatırım bankası Lehman Brothers’ın iflas etmesiyle piyasalarda başlayan panik havasıyla son iki haftada yüzde 3.37 değer yitirdi. Bunda global ekonomik büyümeye ilişkin endişeler nedeniyle petrol fiyatlarında yaşanan düşüş de etkili oldu. Çünkü petrol fiyatlarındaki düşüş, petrol ihracatçısı konumunda olan Brezilya’nın gelirlerinin azalmasına neden oluyor.

Öte yandan cari işlemler açığı nedeniyle son yıllarda Türk Lirası ile paralel hareket eden Güney Afrika Randı da son dalgalanmada dolar karşısında değer yitirdi. 12 Eylül tarihinde Güney Afrika Randı karşısında 7.97’dan işlem gören dolar, Cuma günü 8.06’dan kapandı. Böylece Güney Afrika Randı’nda yaşanan iki haftalık değer kaybı yüzde 1.1 olarak gerçekleşti. Eylül ayı başından bu yana yabancı sermaye çıkışının hızlandığı Güney Kore, ‘Lehman dalgası’ndan da en ağır yarayı alan ülke oldu. Güney Kore Won’u 12 Eylül’den bu yana dolar karşısında yüzde 4.66 değer kaybetti.

Türk Lirası ile birlikte para birimi değer kazanan diğer ülkelerin bir çoğunun Uzakdoğu’dan oldukları dikkat çekiyor. İki haftada Endonezya Rupiahı yüzde 0.48, Malezya Ringgiti yüzde 0.47, Singapur Doları yüzde 0.43 değer kazandı.


Türk Lirası son iki haftada yüzde 1.22 değerlendi



Ülke Para 12-Eyl 26-Eyl Artış

birimi (%)

Türkiye YTL 1,248 1,2330 1,22

Endonezya Rupiah 9,425 9,38 0,48

Malezya Ringgit 3,45 3,434 0,47

Singapur Dolar 1,4335 1,4273 0,43

Hong Kong Dolar 7,7976 7,7759 0,28

Filipinler Peso 46,62 46,64 -0,04

Tayvan Dolar 31,91 32,12 -0,65

Çin Yuan 6,837 6,8931 -0,81

Arjantin Peso 3,0818 3,115 -1,07

G. Afrika Rand 7,9713 8,0601 -1,10

Hindistan Rupi 45,69 46,5 -1,74

Şili Peso 529,5 539,05 -1,77

Meksika Peso 10,58 10,78 -1,86

Kolombiya Peso 2,049 2,089 -1,91

Brezilya Real 1,7814 1,8435 -3,37

G. Kore Won 1,106 1,16 -4,66