BES'te yeni dönem! Ödemede devrim gibi karar yüzde 30...
Milyonlarca kişiyi çok yakından ilgilendiren devrim gibi karar. BES'te yeni dönem başlıyor. Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) konut alma, evlilik ve iş kurma gibi katılımcıların finansmana ihtiyaç duyacakları önemli olaylarda birikimlerini kısmen çekerek sistemde kalma çalışmasında sona gelindi. Çalışma kapsamında 18 yaşından önce sisteme giren çocukların üniversite eğitimi için de kısmen ödeme hakkı geliyor. BES'te yeni çalışmanın şifreleri...
Bireysel Emeklilik Sistemi'nin (BES) cazibesini artırmak için yeni adımlar planlanıyor. Özellikle devlet katkısının yüzde 25'ten yüzde 30'a çıkarılması ve 18 yaş altı katılımcıların sisteme dahil edilmesi sonrasında büyük bir ivme kazanan BES'teki son durumu ve planlanan yenilikleri '11'inci Sigorta Haftası' nedeniyle açıklamalarda bulunan Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) Başkan Vekili Ali Ersoy anlattı.
İŞ KURANA DA ÖDEME VAR
Ersoy, önümüzdeki dönemde BES’in cazibesini artırmaya yönelik adımları şöyle sıraladı: "Konut alma, evlilik ve iş kurma gibi katılımcıların finansmana ihtiyaç duyacakları önemli olaylarda, avantajlı koşullarla birikimlerini kısmen çekerek sistemde kalmaya devam edebilecekleri bir uygulama üzerinde çalışmalarımız son aşamaya geldi. Bahsedilen çalışma kapsamında, 18 yaşından önce sisteme girmiş katılımcılarımıza, üniversite eğitimi için kısmen ödeme alma hakkı getirmeyi de planlıyoruz."
HEDİYE SERTİFİKASI
Bunların yanında, 'BES Hediye Sertifikası' uygulamasıyla, kişilerin yakınlarına özel günlerinde, dijital yöntemleri kullanarak kolay ve pratik bir şekilde katkı payı hediye etmelerine olanak tanıyacak çalışmaların da son aşamaya geldiğini ifade eden Ersoy, "Tüm bu düzenlemelerin hayata geçmesi ile kısa bir süre içerisinde, BES’teki toplam katılımcı sayısının 17 milyonu aşacağını, toplam fon büyüklüğünün de 500 milyar TL’ye ulaşacağını öngörüyoruz" diye konuştu.
400 BİN ÇOCUĞUN 1 MİLYAR TL'Sİ BİRİKTİ
2021 yılının Mayıs ayında yapılan düzenleme ile 18 yaş altına Bireysel Emeklilik Sistemi'ne giriş hakkı tanınmıştı. Ali Ersoy, "Henüz, sadece 1 yıllık süre tamamlanmış olmasına rağmen, 18 yaş altı 400 bine yakın katılımcımız sisteme dahil oldu.
Bunların toplam fon büyüklüğü 1 milyar TL’ye yaklaştı. Rakamlar tahminlerin çok üstünde gerçekleşti. Geleceğimizin güvencesi olan çocuklarımız için ebeveynlerinin son derece bilinçli ve gayretli olduklarını görüyoruz" dedi.
14 MİLYON KİŞİYE ULAŞTI
2003 yılında başlayan BES uygulamasının topluma tasarruf alışkanlığı kazandırmanın yanı sıra katılımcılara emekliliklerinde ek bir kaynak sağlamak amacıyla geliştirildiğini anlatan Ersoy, "Günümüzde 15 emeklilik şirketinin faaliyet gösterdiği bu alanda, 14 milyon civarındaki katılımcı ve çalışanımız ile 271 milyar TL’si BES tarafında, 21 milyar TL’si ise otomatik katılım sistemi (OKS) tarafında olmak üzere yaklaşık 292 milyar TL büyüklüğe ulaşıldı ve birçok kişinin geleceğini finansal anlamda güvence altına almasına aracı olundu."
DAHA ÖNCE PEŞ PEŞE ADIMLAR ATILDI
Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik dün Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Gayrimenkul alımıyla Vatandaşlık hakkı kazanmada sınır 250 bin dolardan 400 bin dolara çıkarıldı. Yapılan değişiklikle bu düzenlemeye resmiyet kazandırılırken, uygulamanın 1 ay sonra başlaması öngörüldü. Böylece 13 Haziran 2022’ye kadarki 250 bin dolarlık gayrimenkul alımlarında vatandaşlık hakkı kazanılmaya devam edilecek.
3 YIL KALMA ŞARTI
Yönetmelikle bireysel emekliliğe giren yabancılara da vatandaşlık hakkı da tanındı. Toplam 500 bin doları veya karşılığındaki Döviz tutarını sisteme getiren ve 3 yıl kalma şartına uyanlara vatandaşlık hakkı verilecek. Yönetmeliğin BES’le ilgili düzenlemeleri dün itibarıyla yürürlüğe girdi. Halen geçerli olan mevzuata göre, BES’e giren Türk vatandaşlarına devlet katkısı da veriliyor. BES’e yatırılan katkı paylarının yüzde 30’u kadar da devlet katkısı alınıyor. Devlet katkısı sistemde 3 yıl kaldıktan geçerli oluyor. Sistemde 3 yıl ile 6 yıl arasında kalınırsa devlet katkısının yüzde 15’i alınabiliyor. Bu oran süreye bağlı olarak kademeli olarak artıyor.Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu da yaptığı açıklamada, BES’e yönelik devlet katkı payında Türk vatandaşı olma gereği bulunduğunu belirtirken, “Bu çerçevede istisnai olarak Türk vatandaşlığı kazanmak üzere BES’e en az 500 bin Dolar veya karşılığı döviz tutarında katkı payı yatıran yabancı katılımcıların bu işlem esnasında Türk vatandaşlığı kazanmamış olmasından dolayı devlet katkısı alabilmesi mümkün gözükmemektedir” denildi.Ancak vatandaş olduktan sonra da yatırıma devam ederse yüzde 30 katkıyı ek olarak almayı hak edecek.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ VATANDAŞI OLUNMASI ŞART
Çünkü BES Yasası gereği sadece ve sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ve Avrupa'da yaşayan gurbetçi vatandaşlarımızın kullandığı mavi kart (Yabancı Kimlik Numarası) sahipleri devlet teşvikinden faydalanabiliyor. Bireysel Emeklilik Sistemi’nden ilk 3 yıl içinde ayrılmanız durumunda maalesef devlet katkısı avantajından faydalanamıyorsunuz. 3’üncü yılın sonunda yüzde 15'ini, 6’ncı yılın sonunda yüzde 35'ini, 10’uncu yılın sonunda yüzde 60'ını, emekliliğe hak kazandığınızda ise devlet katkısının tamamını alabiliyorsunuz. Emekliliğe hak kazanma şartı ise 60 yaşına ulaşmanız ve en az sistemde 10 yıl kalmanız.
FONLAR BELİRLENİYOR
Diğer yandan BES'e yatırılan tutarın hangi fonlarda değerleneceğine ise SEDDK karar verecek. SEDDK'nın Hazine ile çalışarak fonları belirleyeceği öğrenildi. Ancak sisteme giren paranın ekonomiye faydalı olması için katkı payında olduğu gibi devlet iç borçlanma senetlerinde değerlendirilmesi daha uygun görülüyor. BES uzmanları sistemde kalma süresinin 3 yıl ile sınırlı olmasını eleştirirken yabancıların sistemden 3 yılın sonunda aniden çıkışı konusunda önlem alınmasını da istiyor.
YAŞ ŞARTI DA DEĞİŞMİŞTİ...
BES'te geçtiğmizi dönemde çok sayıda değişiklik yapıldı. Bu yıl yapılan yasal düzenlemeyle Bireysel Emeklilik Sistemi'nde devlet katkısı yüzde 30'a çıkarılırken, kısmen ödeme alma imkânı da getirildi. Vakıf, sandık, derneklerdeki birikimlerin sisteme aktarımı, 18 yaş altındaki ilginin artarak devamı ile birlikte sistemin bu yılın sonunda 500 milyar liralık fon büyüklüğüne ulaşılması hedefleniyor.
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (SEDDK) genelgesiyle, dernek, vakıf ve sandık gibi üyelerine emeklilik taahhüdünde bulunan hizmet sunucusu kuruluşlardan BES hesabına yapılacak birikim aktarımıyla ilgili detaylar düzenlendi. Genelgeye göre sandık üyeleri ve çalışanlar, birden fazla şirkette veya aynı şirkette farklı sözleşmelerle BES hesabı açabilecek. Emeklilik sandığı, vakıf gibi hizmet sunucuları tarafından üyelere ödenen katkı payları, işveren grup emeklilik sözleşmesi kapsamında BES'e aktarılabilecek. Bu sözleşmeler kapsamında hak sahipliği, aktarım tarihiyle başlayacak. Katılım emeklilik planı seçmek isteyen üye ve çalışanlara, bu yönde emeklilik planı ve yatırım fonuna erişim imkanı sağlanacak. Emeklilik şirketi, kurumlara, gelir düzeyi, birikim tutarı, üye olduğu sandığa ve risk profiline göre bir emeklilik planı sunacak. Pasif sandık üyeleri, birikimlerinin BES'e aktarılmaması için müracaatta bulunacak, başvuruda bulunmayan üyelerin birikimleri otomatik olarak BES'e aktarılacak. Pasif durumdaki üyelerin birikimlerinin BES'e otomatik aktarımı yönünde karar alınmaması durumunda ise üyelerden izin istenecek. Hesaba aktarım yapılırken hayatını kaybeden çalışan veya hak sahiplerinin birikimleri, geride kalan varislerine ödenecek.
BES HESABI NEDİR?
Çalışanların, çalışma yaşamları boyunca yaptıkları tasarrufları uzun vadeli yatırıma yönlendirerek emeklilik dönemlerinde standartlarını da koruyarak bir gelir elde etmelerini sağlayan özel emeklilik sistemidir. Kişiler bu sisteme gönüllü katılarak, sosyal güvenlik sisteminin sağladığı emeklilik gelirine ek bir gelir oluşturur.
BES NE İŞE YARAR?
Bireysel Emeklilik sistemi olan BES, şartlara uygun iş yerlerinde işçilere otomatik olarak yapılıyor. Tercihe göre sistemden çıkabilmek mümkün. Sistem, çalışanları tasarruf yapmaya yönlendiriyor, birikime ek olarak devlet katkı payı bulunuyor. BES yer alan fonlar vergilendirmeden muaf tutulmaktadır. Ekonomiye uzun vadeli kaynak yaratmak, istihdamı arttırmak.
BES'TEN NASIL ÇIKILIR?
Bireysel emeklilik iptal etme işlemleri bankalar ya da sigorta şirketleri aracılığı ile oluyor. Eğer bir banka aracılığı ile Bireysel Emeklilik Sistemi'ne katıldıysanız o bankanın emeklilik departmanı ile görüşüp iptal işlemlerini başlatabilirsiniz. Aynı yöntem sigorta şirketleri içinde geçerlidir.
