Bedavacı yüzde 65’lik indirime bile gelmedi
Dicle Elektrik Dağıtım, tarımsal sulamada kullanılan elektrik 4.6 milyar kWh’ye ulaşınca sorumluluk bölgesindeki Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak illerinde çiftçilere elektrik sayacı zorunluluğu getirdi.
Sayaç kullanımını teşvik etmek için bölgede çiftçilere yapılan indirim yüzde 49’dan yüzde 65’e çıkarıldı. Hedef 40 binden fazla çiftçinin 20-25 bininin sayaç almasıydı ancak değil 25 bin 2-3 binlik sayılara bile ulaşılamadı.
Dicle Elektrik Dağıtım, tarımsal sulamada kullanılan elektrik enerjisinin miktarı yılda 5 milyar kWH, Kaçak kullanım ise 4.6 milyar kWh’’ye ulaşınca sorumluluk bölgesindeki Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak’ta çiftçilere, sayaç taktırma zorunluluğu getirdi. Sayaç kullanımını teşvik etmek için de bölgede çiftçilere yapılan indirim yüzde 49’dan yüzde 65’e çıkarıldı. Beklenti sayıları 40 binin üzerinde olan çiftçilerin en az 20-25 bininin sayaç almasıydı ancak değil 25 bin 2-3 binlik sayılara bile ulaşılamadı.
Yani 100 liralık elektriği 35 liraya kullanmayı kabul etmeyen çiftçi, hiç para ödemeden kaçak elektrik kullanmayı tercih etti. Dicle Elektrik’in sorumluluk alanında tarımsal sulamada kullanılan elektriğin yüzde 92’sinin kaçak olduğunu belirten şirket yetkilileri, çiftçilere sayaç taktırmak, ya da bunun için başvuruda bulunmak için 18 Nisan’a kadar süre tanıdıklarını ancak gelen başvuruların beklentilerinin çok altında kaldığını vurguladı.
YÜZDE 92’Sİ KAÇAK
Yetkililer, “Bölge genelinde yıllık 21 milyar kWh. Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak illerinde tarımsal sulamada kullanılan elektriğin miktarı, Türkiye’nin diğer tüm bölgelerinde tarımsal sulamada kullanılan elektrikten daha fazla. Türkiye genelinde tarımsal sulama için her yıl yaklaşık 3.8 milyar kWh elektrik kullanılırken, bu Dicle Elektrik illerinde yıllık 5 milyar kWH’yi aşıyor. Söz konusu 6 ilde tarımsal sulama için kullanılan elektrik miktarı ise, bu illerde kullanılan toplam elektriğin de yaklaşık 4’te 1’ini oluşturuyor. Yer altından su çekerken kaçak elektrik kullanıyorlar. Bu durum hem elemtrik kalitesini hem doğayı olumsuz etkiliyor. Dalgalanmaları bozduğu için de sık sık elektrik kesintileri yaşanıyor” diye konuştu.
ÇİFTÇİLER YANAŞMIYOR
Bölgede kimsenin sayaç kullanmadığını ifade eden yetkililer, yüzde 49 olan indirim oranını yüzde 65’e çıkarılmasının bile sayaç kullanımı için ikna edici olmadığını vurguladı. Yetkililer, şöyle devam etti: “Maalesef özelleşmenin gerçekleştiği 2013 yılından bu yana şirket olarak düzenlediğimiz kampanyalar sonucunda çiftçilerimize normalden çok daha düşük bedellerle elektrik enerjisi verdiğimiz halde, bir türlü sayaç taktırma konusunda istediğimiz noktaya gelemedik. Çiftçilerimizin sayaç taktırmaları için Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik başkanlığında geniş katılımlı toplantı düzenlendi. İndirim oranı yükseltildi. Türkiye’de herhangi bir çiftçi 100 lira öderken biz 35 verin diyoruz ama çiftçi buna yaşanmıyor.”
300 TL KAZANMAK İÇİN 3.346 TL’LİK ELEKTRİK GİDİYOR
Dicle Elektrik Dağıtım’ın bölgesinde, özellikle Şanlıurfa ve Mardin’in birçok yerinde 700 metre yeraltından çekilen su ile yapılan tarımsal sulama sırasında korkunç miktarlarda elektrik tüketiliyor. Yapılan hesaplamalara göre, kayıt dışı elektrik kullanan ve 700 metreden su çeken bir çiftçi, bir dönüm pamukta sulama için yılda 3 bin 346 lira elektrik harcıyor. Çiftçilerin bildirdiğine göre, hasat sonrası bir dönümden elde edilen kazanç ise, masraflar düştükten sonra sadece 300 lira. Yani kazanılan paranın tam 11 katı elektrik kullanılıyor. .Dicle EDAŞ yetkilileri, bölge illerindeki çiftçilere Tarım Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından Çiftçi Kayıt Sistemi’ne göre yılda ortalama 1,4 milyar lira tarımsal destekleme parası ödendiğini, tarımsal sulamada bedeli ödenmeden harcanan elektriğin bedelinin 1.8 milyar lira olduğunun altını çizdi.
- Aras, Van Gölü ve Dicle hariç 18 elektrik dağıtım bölgesinde kayıp kaçak ortalaması yüzde 10’un altında.
- Dicle’de kayıp-kaçak oranı yüzde 75, Vangölü’nde yüzde 64.3, Aras’ta yüzde 36.
- Kocaeli’de yıllık 4.7 milyar kWh elektrik kullanılırken, kaçak miktarı 312 milyon kWh.
- Şanlıurfa’da 1 yıllık elektrik tüketimi 6.4 milyar kWh. Kaçak kullanım miktarı ise 4.8 milyar kWh.
- Atatürk Barajı’nda 4.6 milyar kWh olan üretimi Şanlıurfa’daki kaçak kullanımı karşılayamıyor.
- Oransal olarak en fazla kayıp kaçak elektrik kullanımı yüzde 86.1 ile Mardin’de.