Batmayan senfoni!

İflasın eşiğindeki Yunanistan, kreditörleri Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Euro Bölgesi ile anlaşmak için son kozunu oynadı. Seçim vaadi ‘Zenginden alıp fakire vermek’ olan Yunanistan Başbakanı Alexis Tsipras, ülkesinin temerüdde düşmemesi için verdiği sözlerden geri adım attı. Tsipras, emeklilik yaşını yükseltmeyi, KDV oranlarını arttırmayı kabul etti. Ülkenin Troyka ile yaptığı kemer sıkma anlaşmalarını dikkate almayacağını savunan SYRIZA’nın lideri Tsipras böylece çark etmiş oldu.

Euro Bölgesi ülkelerinin hükümet ve devlet başkanları dün Brüksel’de Yunanistan için acil toplanırken, Komşu’dan sürpriz bir hamle geldi. Yunanistan revize edilmiş reform planını son anda Brüksel’e iletti. Umutlanan Avrupa Birliği yetkilileri Yunanistan’ın planını şöyle aktardı:

“Bu revize reform planı önümüzdeki birkaç günde gerçekleşebilecek anlaşma için bir adım olabilir. Yunanistan kademeli olarak emeklilik yaşını 67’ye yükseltirken birçok vergi istisnasını da düzene sokuyor. Yunanistan KDV oranını yüzde 23, enerji ve ana gıdalar için yüzde 13, ilaç ve kitaplar için yüzde 6 olarak öneriyor. Orta ve yüksek gelirli kesime vergilerin artırılması ve 500 bin eurodan fazla yıllık net gelire sahip şirketler için vergi uygulanmasını içeriyor.”

Sözler unutuluyor mu?

SYRIZA Partisi seçimlerde halka, “Özelleştirmeler durdurulacak, işten çıkarılan kamu çalışanları geri alınacak, işsizlik ve emekli maaşları kriz öncesine dönecek, toplu taşımada indirim yapılacak ve sosyal destek programları hayata geçirilecek” vaatlerinde bulunmuştu.

Yunanistan kreditörlerini mali yardımı serbest bırakmaya ikna edemezse IMF’ye ay sonunda ödemesi gereken 1.6 milyar euro veremeyecek ve temerrüde düşecek. Komşu’nun borcunu ödeyebilmesi için kurtarma paketinin 7.2 milyar euroluk son dilimini alması şart. Çünkü kasası tam takır olan Atina’nın bu ödemeyi yapacak kaynağı yok.

Eurodan çıkmasın, paralel para ‘Geuro’ya geçsin

İflas kabusuyla iyice köşeye sıkışan Yunanistan için çeşitli çıkış senaryoları hazırlanıyor. Üzerinde durulan senaryolardan biri de ‘euro’ya paralel para birimi Geuro’ya geçilmesi. Uzun zamandır paralel para birimi üzerinde duruluyor. Böyle bir durumda Yunanistan’ın ortak para bölgesinden ayrılması gerekmeyecek ve devlet memurlarına düzenli olarak maaş ödenebilecek. Paralel para devletin çıkardığı bir çeşit borç senedi yerine geçecek ve bu senet bütün parasal işlemlerde kullanılabilecek. Deutsche Bank’ın eski baş iktisatçısı Thomas Mayer bundan üç yıl önce paralel para birimine ‘Geuro’ yani Yunan Euro’su adının verilmesini önermişti. Nobel ödüllü Yunan iktisatçısı Christopher Pissaridis de devletin maaş ve emekli aylıklarını ödeyemez duruma düşmemesi için ‘zaruri çözüm’ olarak paralel para birimine geçilebileceğini söylüyor.

Almanya kullanıyor

Günümüzde de yerel kullanıma açık bir dizi paralel para birimi kullanılıyor. Almanya’nın Chiemgauer idari bölgesinde ‘Chiemgauer’ adlı para biriminin 6 bin kullanıcısı bulunuyor. Bu para banknot ve elektronik işlem birimi olarak el değiştirebiliyor. Bozdurulabilen Chiemgauer’in euroya çevrilmesinde yüzde beş oranında işlem harcı ödeniyor. Bölge parası kullanılmasının başlıca temel amacı da yerel ekonomiyi canlandırmak.

Bu hafta çözülür

Eurogroup Başkanı Jeroen Dijsselbloem, Yunanistan’ın yaptığı yeni önerileri değerlendirmeyi kreditör kuruluşlara bıraktıklarını ve hemen nihai bir karar çıkmasının zor olduğunu açıkladı. Atina’nın sunduğu yenilenen reform paketinden oldukça umutlu konuşan Dijsselbloem, “Yunanistan’dan birbirine çok benzeyen iki öneri geldi. Yunanistan ile bu hafta içinde anlaşmak için çalışıyoruz. Bir sonraki Euro Bölgesi toplantısında nihai anlaşma hedeflenecek. Yunanistan’ın teklifi pozitif bir adım. Yunanistan’ın önerileri bu hafta içinde anlaşmanın temelini oluşturabilir” dedi.

Zorlu doğum operasyonu

Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker’in Kıdemli Yardımcısı Martin Selmayr, Yunanistan’ın son dakikada ilettiği tasarıyı “zorlu bir doğum operasyonuna” benzetti. Selmayr, Twitter’da yer alan açıklamasında, Yunanistan’ın tasarısını “mesafe almak için iyi bir başlangıç” olarak niteledi.

AB Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker (sağda), Alexis Tsipras’la yakından ilgilendi.

Bankalara can simidi

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Yunan bankaları için sağladığı için Acil Durum Likidite Yardımı’nı (ELA) yükseltti. ECB, böylece bir haftadan kısa bir süre içerisinde Yunan bankalarına sağladığı yardımda üçüncü kez artırıma gitmiş oldu. Kreditörlerle anlaşma gerçekleşmediği için paniğe kapılarak geçen hafta bankalara hücum eden Yunan halkı 4.2 milyar euro çekmişti. ECB’nin ELA’yı artırma kararı Yunanistan’ın likidite durumunun ciddi olduğuna işaret etti. ECB, ELA’yı geçtiğimiz hafta Çarşamba günü 1.1 milyar euro artırarak 84.1 milyar euroya getirmişti. Ardından Cuma günü yapılan 1.8 milyar euroluk artırım ile ELA 85.9 milyar euroya ulaştı. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi, geçen hafta yaptığı açıklamada, Yunan bankalarına sağlanan likiditenin ödeme güçleri ve yeterli teminatları olduğu sürece genişletileceğini söylemişti.

Grexit’le euro dağılır

CItIgroup’un Döviz Stratejisti Şefi Steven Englander, “Müşterilerin yüzde 40’ı Yunanistan’ın çıkışının Euro Bölgesi’nin er ya da geç dağılmasına neden olabileceğini düşünüyor” dedi. Bilgilendirme notunda Englander, Euro Bölgesi için Grexit’in “kaybet-kaybet” durumu olabileceğini belirtti ve ekledi: “Ekonomik, siyasi ve finansal baskılar muhtemelen euronun üzerinde aşağı yönlü riskleri artıracak, varlık piyasalarını desteklemek için parasal genişleme hızlanacak.”