Akıllandık, kredi kartı ile değil ihtiyaç kredisiyle borçlandık
Yıllarca kredi kartı borçlarıyla boğuşan vatandaş, sonunda daha düşük faizi olan ihtiyaç kredisini tercih etmeye başladı. 2008’den önce ihtiyaç kredisi borçları kredi kartı borçlarının yarısı kadarken bu oran son dönemde hızla kapandı. 1 yılda vatandaşlar kredi kartından 7.5 milyar TL daha fazla ihtiyaç kredisi kullandı.
Tüketicilerin en fazla şikayet ettikleri konuların başında kredi kartı borçları geliyordu. Yıllarca binlerce kişi kredi kartı borçları nedeniyle bankalarla icralık olurken son dönemde tüketicilerin borçlanma alışkanlıklarını değiştirdikleri dikkat çekiyor. Merkez Bankası’nın da dönem dönem gündeme getirdiği “kredi kartıyla borçlanmak yerine ihtiyaç kredisi alın” uyarısının işe yaradığı görülüyor.
2008 yılından önce ihtiyaç kredisi borçları kredi kartı borçlarının yarısı kadarken, son dönemde vatandaşlar yeni borçlanma enstrümanı olarak faizi daha düşük olan ihtiyaç kredisini tercih etmeye başladı.
Merkez Bankası verilerine göre, 1 yıl önce tüketicilerin bankalardan aldıkları ihtiyaç kredisi miktarı 40 milyar 528 milyon TL seviyesindeyken bu rakam 13 Ağustos 2010 itibarıyla 54 milyar 260 milyon TL’ye yükselmiş durumda. Başka bir ifadeyle tüketiciler son 1 yılda bankalardan toplam 13 milyar 432 milyon TL’lik ihtiyaç kredisi kullandı. Aynı dönemde bireysel kredi kartlarındaki artış ise 5 milyar 974 milyon TL’de kaldı. Ağustos 2008’de tüketicilerin bankalara olan toplam kredi kartı borcu 34 milyar 411 milyon TL seviyesinden 40 milyar 185 milyon TL’ye çıktı. Yani son 1 yıllık dönem içerisinde tüketicilerin ihtiyaç kredisi borçları kredi kartlarına oranla 7 milyar 458 milyon TL daha fazla arttı.
Tüketicilerin kredi kartı yerine ihtiyaç kredisi kullanmaya başlaması “kara liste” olarak bilinen kredi kartı borcunu ödememişlerin sayısında da hızlı artışın durmasına neden oldu. 2009 yılının tamamında 549 bin 257 kişi kredi kartı borcunu ödeyemezken bu yılın ilk yarısında bu rakam 291 bin 284 olarak gerçekleşti.
Aynı trendin yılın ikinci yarısında da devam ettiği varsayımına göre, bu yıl toplam 582 bin kişi kredi kartı borcunu ödeyememiş duruma düşecek ve 1 yılda kredi kartı borcunu ödeyemelerin sayısında sadece yüzde 6’lık bir artış olacak. Bu, son yıllarda görülen en düşük artış oranı.
Maliyet iki katından fazla
Bankaların kullandırdığı ihtiyaç kredisi faiz oranlarının kredi kartı gecikme faizlerinin iki katından fazla olduğu görülüyor. Şu anda bankaların ihtiyaç kredilerine uyguladığı faiz oranı yüzde 1.19’da bulunuyor. Yani 1 yıl vadeli 5 bin lira ihtiyaç kredisi kullanan bir tüketici yıl sonunda yaklaşık 455 TL faiz ödeyecek. Başka bir ifadeyle ihtiyaç kredisinin yıllık faizi yüzde 9.1’e denk geliyor. Merkez Bankası’nın bankalar için belirlediği aylık kredi kartı faizi nakit çekimler dahil yüzde 2.69. En yüksek aylık gecikme faiz oranı ise yüzde 3.19. Kredi kartından nakit çekilen 5 bin liralık bir borcun yıllık faizi yüzde 21.2’ye denk geliyor. Nakit çekim yapanlar ihtiyaç kredisine göre yılda 600 TL fazla para ödüyor.
