9.200.000.000.000 dolar!

Global ekonomik krizden çıkabilmek için Avrupa Birliği ve ABD şirketlere trilyonlarca dolar para aktardı. AB ülkeleri bankalara bugüne kadar toplam 5.9 trilyon dolar kaynak sağlarken, ABD son 2.5 yıllık dönemde hem bankalara hem reel sektöre hem de diğer ülke merkez bankalarına 3.3 trilyon dolarlık kredi verdi.

Global krizin ABD ve Avrupa’ya çıkardığı faturanın ayrıntıları ortaya çıkıyor. Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, bankacılık krizinin patlak vermesinden bu yana finansal sektörlerine 4.5 trilyon euro (5.9 trilyon dolar) yardım etti. Krizin merkez üssü ABD ise Aralık 2007 ile Temmuz 2010 tarihleri arasında 11 farklı programda 21 bin işlemle şirketlere 3.3 trilyon dolar kredi verdi. ABD Merkez Bankası (Fed), kriz sırasında, ABD’li ve yabancı bankalara, başka ülkelerin merkez bankalarına, General Electric’den Harley-Davidson’a kadar çeşitli şirketlere, ayrıca emeklilik fonlarına kredi sağladı. Fed’in verilerine göre, İsviçreli UBS, Fed’in Finansman Bonosu Fonlama Kolaylığı (CPFF) programından 74.5 milyar dolar borçlandı. İngiliz Barclays Bank da Fed’in başka bir programından 18 Eylül 2008 tarihinde 47.9 milyar dolar aldı. Fed, ABD’li bankaların yanı sıra Avrupalı bankalara ve merkez bankalarına kredi olanağı yaratması nedeniyle bir anlamda “dünyanın merkez bankası” haline gelirken, ABD’li Bank Of America ve Wells Fargo Fed’in bir programından 45’er milyar dolar borçlandı. Belçikalı Dexia bankası 2008 yılında Fed’den 23 milyar dolar, Alman Commmerzbank yaklaşık 20 milyar dolar, Fransız Natixis bankasının 27 milyar dolar yararlandığı Fed programlarından, General Electric (GE) firması 16 milyar dolardan fazla, Harley-Davidson 2,3 milyar dolar ve Caterpillar 733 milyon dolar kredi aldı.

Fed’in CPFF programından yararlanan en üstteki yedi şirketten üçünü özel şirketler oluşturdu. New York merkezli Hudson Castle 53.3 milyar dolar, BSN Holdings 42.8 milyar dolar ve Liberty Hampshire Co. 41.4 milyar dolar borçlandı. Büyük kurumsal yatırımcılar Pimco, T. Rowe Price ve BlackRock’ın yanı sıra ülkenin en büyük kamu emeklilik fonu California Kamu Çalışanları Emeklilik Sistemi ve Bristol Kenti Emeklilik Fonu’nın yanı sıra bazı sigorta şirketleri de Fed’in fonlarından yararlandı. Fed ayrıca Aralık 2007’den Ekim 2008’e kadar, yabancı merkez bankalarına swap (karşılıklı döviz takası) olanağı sağladı. Bu olanaktan en fazla Avrupa Merkez Bankası (AMB) yararlanırken, diğer faydalananlar İngiltere, Avustralya, Danimarka, Japonya, Meksika, Norveç, Güney Kore, İsveç ve İsviçre merkez bankaları oldu. Fed, sona eren kurtarma programlarında kredi kaybı olmadığını da açıkladı.

AB’de lider İngiltere

AB’nin yaptığı yardım, garantiler, varlık kurtarma ve hibeleri de içeriyor. İngiltere, 2008 yılı Ekim ayı ile 2010 yılı Ekim aylarında finansal sektörüne 850.3 milyar avro destek vererek listenin başında yer aldı.

İngiltere’yi, 723.3 milyar euro ile İrlanda, 599.7 milyar euro ile Danimarka izledi. Listenin son sırasında finansal sistemine 1.7 milyar euro destek olan Litvanya yer aldı.
Avrupa Komisyonu, bankacılık sektörüne yapılan yardımları yavaş yavaş azaltmak için bir çerçeve çizdi. Buna göre, 1 Ocak’tan itibaren devlet desteğine ihtiyaç duyan her banka bir yeniden yapılandırma planını kabul etmek zorunda kalacak. AB Komisyonu’nun Rekabetten Sorumlu Başkan Yardımcısı Joaquin Almunia, “Neredeyse iki yıl süren özel devlet destekli yardım rejiminin ardından artık normal piyasa işlevine yavaş yavaş dönmeye hazırlanmamız gerekiyor” dedi. Finansal sektöre kriz desteği dışarıda tutulduğunda 2009 yılında Avrupa Komisyonunun tüm üyeler için onayladığı destek 2008 yılında da olduğu gibi 73.2 milyar euro oldu.



‘Almanya’nın euroyu terkedip Mark’a dönmesi söz konusu değil’

Para musluğunu Nisan 2011’e kadar açık tutacağını açıklayan Avrupa Merkez Bankası (ECB), dün yaptığı toplantıda piyasanın istediğini vermedi. ECB’nin faiz oranlarını değiştirmediği yönetim kurulu toplantısı sonrasında açıklama yapan ECB Başkanı Jean-Claude Trichet, Almanya’nın euroyu terkedip yeniden eski para birimi Mark’a geri dönmesinin söz konusu olmadığını söyledi.

Dün tüm dünyada piyasalar Trichet’nin piyasalara likidite sağlayacak yeni bir tahvil geri alım programı açıklamasını bekliyordu. Ancak piyasaların beklediği olmadı. ECB’nin sunduğu bütün fonlama imkanlarını 2011 Nisan ayına kadar süreceğini ifade eden Trichet, “Zamanı geldiğinde Avrupalılar gerekli kararları alıyor” dedi. Trichet’nin açıklamalarının ardından, euro/dolar paritesi 1.3061’e kadar geriledi. Parite açıklamalardan önce, 1.3120 seviyelerinden işlem görüyordu.

Faiz oranlarının uygun seviyede olduğunu vurgulayan Trichet şunları söyledi: “Son yaşananlardan sonra belirsizlik arttı. Tüm hükümetler 2011 bütçe hedeflerini yakalamalı. Reel ekonomide işler iyi gidiyor ama bu durumdan henüz memnun olmak için erken. Biz her zaman güvenilir ve hazır olmaya devam edeceğiz.”

2011 yılında toplam halka arz gelirleri 10 milyar TL’yi aşar

İMKB Başkanı Hüseyin Erkan , 2011 yılında halka arzlardan toplam 10 milyar liranın üzerine hasılat beklediklerini bildirdi. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nın (İMKB) kuruluşunun 25. yılı çeşitli etkinliklerle kutlanacak. Borsa’nın 25. yıldönümü dolayısıyla İMKB’de, İMKB Başkanı Hüseyin Erkan ile SPK Başkanı Vedat Akgiray basın toplantısı düzenledi. Burada yaptığı konuşmada Erkan, bu yolculuğa SPK ile birlikte çıktıklarını dile getirerek, İMKB’nin 26 Aralık 1985 yılında resmen kurulduğunu ve 25. yılı kendileri açısından dönüm noktası olarak gördüklerini anlattı.

Asıl amaçlarının Doğu ve Batı arasında gerçek anlamda bir köprü oluşturmak olduğuna işaret eden Erkan, halka arz seferberliğinin de tüm hızıyla sürdüğünü dile getirdi. Hüseyin Erkan, “Bütün kurumlar olarak bu konuda çok ciddi çalışmalar yapacağız. Kitlelere daha fazla erişmek, yatırımcılara erişmek yatırımcı hakları gibi birçok konuyu gündeme getiriyor olacağız. Asıl zor olan yatırımcı seferberliği. Asıl hedefimiz 2023’te bin şirket ve asgari 7.5 milyon yatırımcı...” dedi.

Doğuş Holding, Finansbank, Pegasus gibi büyük şirketlerin halka arz konusuna sıcak baktıklarını dile getiren Erkan, “Bu düşündüğümüz büyük şirketler halka arz yaparsa 2011 yılında halka arzlardan gelen toplam hasılatın 10 milyar liranın üzerine çıkabileceğini tahmin ediyoruz. Bu muhafazakar bir tahmin. Ama bu çok erken bir tahmin...” dedi.

Torunlar GYO’dan 181.5 milyon TL kâr

Halka arz sürecini tamamlayarak 21 Ekim tarihinde İMKB’de işlem görmeye başlayan Torunlar GYO, bu yılın ilk 9 ayında net karını yüzde 229.8 arttırarak 181.5 milyon TL’ye yükseltti. Aynı dönemde faaliyet kârı rakamlarını da bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 137.7 oranında arttıran Torunlar GYO, 157.2 milyon TL’lik faaliyet kârına ulaştı. Torunlar GYO’nun 2010 yılı ilk 9 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 60.9 oranında artışla 150.9 milyon TL’ye ulaşan satış gelirlerinin 103.5 milyon TL’lik bölümünü konut satış gelirleri, 38.6 milyon TL’lik bölümünü kira gelirleri, 8.8 milyon TL’lik bölümünü ise diğer gelirler oluşturdu. 2009 yılının ilk 9 aylık dönemine göre konut satış gelirlerini yüzde 101.2 arttıran Torunlar GYO, kira gelirlerinde ise yüzde 27.8’lik artış gerçekleştirdi.

İş Bankası’ndan Yeni Yıl Kredisi

İş Bankası, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da müşterilerine avantajlı “Yeni Yıl Kredisi Kampanyası” başlattığını bildirdi. Bankadan yapılan açıklamaya göre, 31 Aralık 2010 tarihine kadar geçerli olacak kampanya kapsamında, tüm kamu ve özel sektör çalışanları, serbest meslek sahipleri ile emekliler aylık 110 TL taksit ile 5 bin TL kredi kullanabilecek. Kampanya dönemi içinde, 25 bin TL ve 24 aya kadar aylık yüzde 0.96, 60 aya kadar aylık yüzde 0.97 faiz oranıyla masrafsız nakit kredi kullanma fırsatı da sunulduğu kaydedilen açıklamada, “Maksimum İhtiyaç Paketi sahibi müşteriler, Yeni Yıl Kredisi’nden aylık yüzde 0.02 faiz ya da 100 TL masraf indirimi ile yararlanabiliyor” denildi.

Vakıfbank’tan Egeli sanayiciye destek

Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) ile Vakıfbank arasında imzalanan işbirliği protokolüyle Egeli sanayiciye 84 ay vadeli ve işletmelerle karşılıklı gözden geçirilecek faiz oranlarıyla kredi imkanı sağlanacak. EBSO’da düzenlenen işbirliği protokolü imza töreninde konuşan Vakıfbank Genel Müdür Yardımcısı İbrahim Bilgiç, KOSGEB’in reel sektöre sağladığı 3.5 milyar liralık kaynağa 75 bin başvurunun geldiğini ve kaynağın 1 günde bittiğini, bunun çok sevindirici bir gelişme olduğunu söyledi. Bilgiç, Türkiye’nin artık reel sektöre, üreticiye, sanayiciye ciddi önem veren bir ülke konumuna geldiğini vurguladı. Vakıfbank olarak Ege Bölgesi’ni, İzmir’i çok önemsediklerini belirten Bilgiç, bu çerçevede ikinci bir bölge müdürlüğü açtıklarını ifade etti.

Bazı Avrupa ülkeleri uçurumun kenarında

Uluslararası Para Fonu (IMF), borç krizi nedeniyle bazı Avrupa ülkelerinin uçurumun kenarında olduğunu bildirdi. Avrupa’da yaşanan borç krizinin küçümsenmemesi gerektiğini söyleyen IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, Dow Jones Newswires Ajansı’na yaptığı açıklamada, İrlanda’da özellikle bankacılık sektöründen kaynaklanan Avrupa’daki krizin ciddi olduğuna ve küçümsenmemesi gerektiğine dikkat çekerek, alınan kararlarla bankacılık sektöründe yaşanan sorunların çözüleceğini ve İrlanda ekonomisinin hızla rayına oturacağını belirtti. IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, bundan sonraki IMF ve Dünya Bankası Başkanlarının Avrupa ve ABD dışındaki yerlerden seçilmeleri gerektiğine de işaret etti. Halen, IMF’nin başında eski Fransız bakan Dominique Strauss-Kahn, Dünya Bankasının başında ise ABD’li Robert Zoellick olmak üzere iki büyük küresel finans kuruluşunu batılılar yönetiyor.