52 maddelik torba yasada neler var, kabul edilen torba yasa maddeleri neler? Ekonomi torba yasa teklifi 2022

Ekonomik düzenlemeleri içeren 52 maddelik torba yasa TBMM'de kabul edildi. Torba yasa ile Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurt Hizmetleri Kanunu'nda yapılan değişiklikle KYK borç faizleri silinecek, işverenler çalışanlarına yemek yardımını nakdi olarak verdikleri takdirde bu ücretin vergisinden muaf olacak, AYM üyeleri, görev süreleri dolunca eski kurumlarında çalışabilecek. Peki, 52 maddelik torba yasada neler var, kabul edilen torba yasa maddeleri neler? Ekonomi torba yasa teklifi 2022…

TORBA YASADA NELER VAR?

Ekonomiye ilişkin düzenlemeler içeren Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi. Teklifle, yenilenebilir enerjide vergi muafiyeti 25 kW'den 50 kW'ye çıkarılıyor.Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca lisanssız yürütülebilecek faaliyetler kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretimi amacıyla, sahibi oldukları veya kiraladıkları konutların çatı veya cephelerinde, kurulu gücü azami 50 kilovata kadar elektrik enerjisinden ihtiyaç fazlasını son kaynak tedarik şirketine satanlar gelir vergisinden muaf olacak.

Gelir vergisinden istisnalar kapsamında, işverenlerce, iş yerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 51 lirayı aşmayan kısmı istisna kapsamında olacak. Ödemenin bu tutarı aşması halinde aşan kısım ile bu amaçla sağlanan diğer menfaatler, ücret olarak vergilendirilecek.

Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerde çalışan hizmet erbabına, fiilen yurt dışındaki çalışmaları karşılığı işverenin yurt dışı kazançlarından karşılanarak yapılan ücret ödemeleri gelir vergisinden istisna tutulacak.

Bireysel katılım yatırımcısı tam mükellef gerçek kişilerin, iktisap ettikleri tam mükellef anonim şirketlere ait iştirak hisselerini, en az 2 yıl elde tutmaları şartıyla Vergi Usul Kanunu'nun değerlemeye ait hükümlerine göre hesapladıkları hisselerin tutarlarının yüzde 75'ini yıllık beyannamelerine konu kazanç ve iratlarından hisselerin iktisap edildiği dönemde indirebileceklerine yönelik düzenleme, 31 Aralık 2027'ye uzatılacak.

Yıllık indirim tutarı ise 1 milyon liradan 2,5 milyon liraya yükseltilecek. Bu hüküm, 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir veya kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.

KYK BORÇ FAİZLERİ SİLİNECEK

Kredi Yurtlar Kurumu'na (KYK) borcu olan gençlerin borç faizlerinin silinmesine yönelik yasal düzenleme meclise sunuldu. Borç tutarlarındaki faiz miktarının silinmesi kararı, TBMM oylamasına sunulduktan sonra Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girecek. Böylece Kredi Yurtlar Kurumu'ndan öğrenim kredisi ve harç kredisi alan gençlerin ana paraları dışında kalan cezalar ve faizleri silinecek. Etki analizine göre düzenleme ile 3 milyon üzerinde krediden yararlanmış olan öğrencilerin 27 milyar liralık borcundan vazgeçilmiş olacak.

YEMEK VERGİ MUAFİYETİ

İşverenler çalışanlarına yemek yardımını nakdi olarak verdikleri takdirde bu ücretin vergisinden muaf olacak. Günlük 34 lira (+KDV) olan yemek ücretini işverenler çalışanlarına yemek kartı ile verebiliyorken bu uygulama ile bu bedel 2022 yılı için 51 lira (+KDV) olacak. Bu tutar hem gelir vergisinden hem sigorta vergisinden istisna tutulacak. Burada hem restoranlar da hem de marketlerde kullanabilen, işveren tarafından verilen yemek kartları yerine fiş söz konusu olacak. Yemek hizmeti veren kuruluşlar için de bedelinin ödenmesi suretiyle temin edilen ve yemek kartları diye adlandırılan kartların kullanılması koşulu aranacak. Etki analizine göre, 1 milyon kişiyi kapsayan bu düzenleme ile 15,9 milyar liralık bir gelir vergisinden vazgeçilmiş olacak.

Düzenlemeden yurt dışındaki inşaat işlerinde çalışan işçiler de yararlanacak. Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri kapsamında yurtdışında çalışan işçileri kapsayan düzenlemede ise 1,8 milyar liralık bir gelirden vazgeçilecek. Ancak bunu karşılığında düzenleme ile birlikte 10 bin yeni istihdam oluşturulması şartı var. Mevcut durumda yurtdışında inşaatçılık faaliyetlerinde çalışan 20 bin kişi var. Bu sayının ilk etapta 30 bine çıkabileceği öngörülüyor.

SERMAYE AZALTIMINDA VERGİLEME

Sermayeye kaynak aktarımından itibaren beş yıl boyunca sermaye azaltımı yapmayan kurumlarda, bu sürenin sonunda sermaye azaltılmışsa, işletmeye konulan nakdi veya ayni sermaye ile sermayeye eklenen diğer unsurların toplam sermayeye oranlanması suretiyle azaltıma konu edilen tutar içindeki unsurlar tespit edilerek vergilendirme yapılacak.

Beş yıldan önce sermaye azaltımı yapan kurumlarda ise azaltılan sermayenin öncelikle sermayeye ilave dışında başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi veya sermaye hesabından başka hesaplara aktarımı kurumlar vergisine ve kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak hesaplardan, daha sonra sadece kar dağıtımına bağlı tevkifata tabi hesaplardan, vergiye tabi olmayan nakdi ve ayni sermayeden oluştuğu kabul edilerek vergilendirme yapılacak.

Yapılan sermaye azaltımında sermayeye eklenen kaynakların bazılarının beş yıllık süreyi aşması, bazılarının ise aşmaması durumunda ise söz konusu kaynaklardan öncelikli olarak sermayeye ilave edilme tarihi beş yılı geçmemiş olanların çekildiği kabul edilecek. Böylelikle sermayeye ilave olunan kaynakların en az beş yıl boyunca sermayede kalması özendirilerek, işletmelerin öz kaynaklarının güçlü kalması teşvik edilecek.

Geçmiş yıl zararlarının mahsubu suretiyle sermaye azaltılması durumunda, azaltıma konu edilen sermaye unsurları da sermaye azaltımında vergilemeyi düzenleyen bu hükümler kapsamında tespit edilecek. Ancak bu tutarlar üzerinden kar dağıtımı veya ana merkeze aktarılan tutar kapsamında vergi kesintisi yapılmayacak.

PANDEMİ YASAK İHLALİ CEZALARI

Koronavirüs tedbirlerin uygulandığı ve maskesiz sokağa çıkmanın yasak olduğu dönemlerde uygulanan cezaların iptal edilmesinin de ele alındığı yasa teklifi, meclisten geçmesi ve Başkan Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylanmasıyla yürürlüğe girecek. Böylece pandemi sürecinde maske takmayanlar ve sokağa çıkma yasağını ihlal edenleri kapsayan 2,7 milyar lira büyüklüğündeki ceza tutarı silinecek.

ÇALIŞANLARA ELEKTRİK DOĞAL GAZ DESTEĞİ

İşverenin çalışanına ayni veya nakdi verdiği tüm tutarlar ücrettir. Ücret üzerinden hem gelir vergisi alınır hem de sigorta primi alınır. Bu düzenleme ile 2023 Nisan ayına kadar çalışana verilecek olan 1000 TL elektrik ve doğal gaz ödemesi hem gelir vergisinden hem de sigorta vergisinden istisna olacak. Ayrıca elektrik, doğal gaz ve su aboneliklerinde 15 Ağustos 2022'den önce icra takibi başlatılan 2 bin lira ve altında olan borçların tasfiyesi de yapılacak. Elektrik, su, doğal gaz ve telefon gibi temel ihtiyaç abonelik sözleşmelerinden kaynaklanan borçların bir miktarı silinecek. Bunun için 2000 TL'nin altındaki bu alacaklar "değersiz alacak" kategorisine alınacak.

GSM kuruluşları, doğal gaz ve elektrik dağıtım şirketleri, asıl alacak ve ferilerinin 2 bin liranın altında olan kısımlarını silerek doğrudan "değersiz alacak" yazarlarsa vergiden indirim imkanından yararlanacaklar.

"Değersiz alacak" yazabilmek için gereken şartlar:

Borç icra safhasına gelmeli ve takipte olmalı

Borç bilançoda 3 yıl boyunca karşılık hesaplarda tutulmalı

Bu borçlar tahsil edilirse vergiye tabi tutulur, tahsil edemezse de üçüncü yılın sonunda değersiz alacak haline gelir.

Bu düzenleme ile hem vatandaşa katkı hem de şirketlere kolaylık sağlamak için kamu, Hazine ve Maliye Bakanlığı doğrudan "değersiz alacak" yazdırarak şirketlere bir imkan sağlıyor. Bu kapsamın maliyeti de yaklaşık 2,2 milyar liralık bir gelir vergisi istisnası olacak.