5 bin tonluk yastık altı bir efsane mi?

Türkiye’de yastık altında 225 milyar dolar değerinde 5 bin ton altın bulunduğu tahmin edilirken, 2011’den bu yana ekonomiye kazandırılan altın miktarı 60 tonda kaldı. Kampanyalara rağmen sisteme sokulan altın miktarının çok düşük kalması “Acaba Türk halkının elinde tuttuğu altın miktarı ile ilgili yapılan 5 bin tonluk tahminler abartılı mı” sorusunu da gündeme getirdi.

Türkiye’de hükümetin desteğiyle bir yandan az olan tasarrufların artırılmasına yönelik projeler geliştirilirken, bir taraftan da yastık altında bulunan yatırımların ekonomiye kazandırılması için çalışmalar başlatılmıştı. Bu kapsamda 2010 yılından bu yana hurda altının ekonomiye kazandırılması için bankalar “Altın Günleri” uygulamasıyla yastık altındaki altınları ekonomiye kazandırmaya çalışıyor. Bankaların şu ana kadar topladığı altının parasal değeri sadece 2.5 milyar dolarda kaldı.

Yeterli teşvik verilmedi

İstanbul Altın Rafinerisi (İAR) Genel Müdürü ve CEO’su Ayşen Esen, Türk halkının yılardır ilk tercih olarak altına yatırım yaptığını ve bu altınları genelde ekonomik sistemin dışında sakladığını söyledi. Esen, yastık altındaki altınların ekonomiye kazandırılması aşamasında mekanizmanın tam işlemediğini, halkın yeterince teşvik edilmediğini dile getirdi.

Esen, Türkiye’de yastık altında olduğu tahmin edilen altın miktarının 5 bin ton ve bunun değerinin yaklaşık 225 milyar dolar olduğu bilgisini vererek şunları kaydetti: “Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, ülkemizde her yıl ortalama 600 bin düğün yapılmaktadır. Bu düğünlerde ortalama 200 gram altın takıldığını düşündüğümüzde her yıl 5 milyar dolar değerinde 120 ton altının sadece düğünler nedeniyle yastık altına gittiğini söyleyebiliriz. Yastık altındaki altınların değeri cari fiyatlarla yaklaşık 225 milyar dolar. Bu rakam Gayrisafi Yurt içi Hasılamızın yaklaşık yüzde 30’una, bankalardaki toplam mevduatın da yüzde 50’sine karşılık gelmekte. Bu rakamın henüz yaklaşık yüzde 1’lik kısmı bankalar kanalıyla ekonomiye kazandırılmıştır. Bu rakamın yüzde 20’lere çıkarılmasıyla kayıt altına alınan tasarruf miktarı 50 milyar dolar artacaktır.”

10 bankayla çalışılıyor

Esen, hurda altın toplama faaliyetleri kapsamında bankalara çözüm ortağı olarak hizmet verdiklerini aktararak, şu anda 10 bankayla çalıştıklarını, 2 bankayla ise görüşmelerinin devam ettiğini dile getirdi. İAR’ın 2011’den bu yana 55 ton altın topladığını anlatan Esen, “Bizim çalıştığımız bankalar dışında 3 banka daha yastık altındaki altınlar için çalışmalar yürütüyor. Onların da topladığı altınlar göz önüne alındığında toplam 60 ton altın, yani 2,5 milyar dolar ekonomiye kazandırıldı” dedi.

Gelen altının yüzde 85’i 22 ve 24 ayar

VakıfBank Genel Müdür Yardımcısı Hasan Ecesoy, Altın Günleri projesi ile yastık altı altınların ekonomiye kazandırılması ve bankanın mevduat kaynağının çeşitlendirilmesinin hedeflendiğini söyledi. Ecesoy, VakıfBank’ın “Altın Günleri” projesi kapsamında 2013’ten itibaren şubelerinde ziynet altın toplama faaliyetleri yürüttüğünü kaydetti. Ecesoy, altın günlerinin her hafta aralıksız ve düzenli olarak yapıldığını vurgulayarak, “Bugüne kadar yaklaşık 800 ayrı şubemizde Altın Günü düzenlenmiş ve 2,5 tona yakın yastık altı altın ekonomiye kazandırılmıştır” dedi. Müşterilerin çeyrek, yarım, cumhuriyet, bilezik, yüzük ve kolye gibi her ayarda ziynet altınlarını hesaplarına gram altın karşılığı olarak yatırdığını aktaran Ecesoy, bugüne kadar teslim edilen altınların yüzde 85’inin 22 ve 24 ayar altınlardan oluştuğunu anlattı.

Her hafta altın buluşmaları var

İş Bankası yetkilileri müşterilerin, 2012 yılından bu yana fiziki altın yatırımlarını “Şubelerde Altın Buluşmaları” hizmetleri aracılığıyla kaydi altın yatırımına dönüştürdüğünü belirterek, “Türkiye’de yastık altı altın yatırımının büyüklüğünün 2 bin ila 5 bin ton arasında olduğu tahmin ediliyor. Bu birikimin ekonomiye kazandırılarak kaynak yaratılması ve Türkiye’nin tasarruf oranının artırılmasına katkı sağlanması başlıca hedeflerimiz. Altın mevduat hesapları aracılığıyla kaydileştirilen fiziki altınların önemli bir bölümünü ise 22 ayar altınlar oluşturuyor” dedi.

Kuveyt Türk yetkilileri ise 2011 yılında başlattıkları Altın Günü kampanyasıyla 2 bin altın günü yaptıklarını belirtti. 77 bin müşteriye ulaşan Kuveyt Türk’ün topladığı altın miktarı 12.5 tona ulaştı. Kuveyt Türk bu performansıyla tüm kuruluşlar arasında ikinci sırada bulunuyor.

Altın günleri kapsamında Deanizbank da 5 tona yakın altın topladı.

DenizBank KOBİ Bankacılığı Grubu Genel Müdür Yardımcısı Murat Kulaksız, “Bugüne kadar müşterilerimizden toplanan 5 ton fiziki altının yüzde 61’ini 22 ayar altın oluşturuyor. Müşterilerimizin mevduat olarak getirdiği altınların ise büyük çoğunlukla yatırım amaçlı biriktirilen ziynet altınlar ve 22 ayar bileziklerden oluştuğu görülüyor” diye konuştu.