200 bin işsize iş sağlayacak proje
Yılda 200 bin işsize iş sağlayacak proje
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Dinçer: Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri ile önümüzdeki 5 yılda en az 1 milyon işsiz gencimizi iş sahibi kılmayı amaçlıyoruz
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer, Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri ile 5 yılda en az 1 milyon işsiz genci iş sahibi kılmayı amaçladıklarını belirterek, “Bu projeyi insanımıza ’altın bilezik’ kazandırma projesi olarak adlandırıyoruz. Bu proje, işsizler için, iş dünyası için, ülkemiz için bir umut projesidir” dedi.
Dinçer, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesinde düzenlenen Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri Projesi (Beceri 2010) Tanıtım Toplantısı’nda yaptığı konuşmada, Türkiye’nin en temel meselesi olan istihdam sorununa kalıcı çözüm üretmek için tarihi bir projeyi hayata geçirdiklerini söyledi.
“Türkiye ekonomisinin büyümeden, istihdama pozitif bir yükseliş trendine girdiği günlerde, ülkenin geleceği için kamu ve özel sektörün gücünü birleştirerek çalışma hayatına yeni bir ivme kazandırmanın heyecanını yaşadıklarını” ifade eden Dinçer, uzun yıllardır konuşulan istihdam ve mesleki eğitim ilişkisini artık tartışmadan çıkararak kurumsallaştırdıklarını vurguladı. Dinçer, istihdam meselesini mesleki eğitimle bütünleştiren eylem planının 15 Temmuz 2010’da Bakanlar Kurulu kararıyla kesinleştiğini anımsattı.
“Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri ile önümüzdeki 5 yılda en az 1 milyon işsiz gencimizi iş sahibi kılmayı amaçlıyoruz” diyen Dinçer, proje kapsamında yapılacaklara ilişkin şu bilgileri verdi:
“Birlikte elimizi taşın altına koyduk ve inşallah güç birliğimizi koruyarak istihdam yükünü Türkiye’nin omuzlarından kaldıracak, iş gücü piyasasının ihtiyacına cevap vereceğiz.
Öncelikle meslek odaları, bölgelerindeki şirketlerin ihtiyaç listesini tespit edecek. İkinci aşamada hızla, meslek edinecek olan kursiyerler belirlenecek. Mesleki eğitim kurslarının verileceği 111 endüstri meslek lisemizin araç ve gereç ihtiyacı karşılanacak. Kursiyerlerin kurs bittikten sonra en az eğitim ve staj süreleri kadar istihdam edilmeleri, yani aldıkları teorik ve pratik eğitimi çalışarak tatbik etmeleri sağlanacak. Bu yılın ekim ayında başlayacak olan proje için 81 vilayetimizde 111 teknik ve endüstri meslek lisesi kurs merkezleri olarak seçilecek.
2010, 2011 ve 2012 yıllarında proje için 119 milyon 270 bin liralık kaynak kullanılacak. Kurslara katılacak işsizlerimize kurs süresince günlük 15 lira ödenecek. Sonuçta, önümüzdeki 5 yılda 1 milyon gencimizi bu gerçekçi proje ile üretim süreçlerine dahil edeceğiz. Bu projeyi insanımıza ’altın bilezik’ kazandırma projesi olarak adlandırıyoruz. Bu proje, çağın ve ülkemizin ihtiyaçlarına göre meslek edindirme, beceri kazandırma, iş edindirme projesidir. İşsizler için, iş dünyası için, ülkemiz için bir umut projesidir. İş gücü verimliliği artırılarak ülkenin rekabet gücünün artmasına, sağlıklı ve sürdürülebilir bir büyümenin sağlanmasına hizmet edecek bir projedir.”
Dinçer, proje kapsamında yapılan bütün eğitim ve işe yerleştirme programlarının, İŞKUR’un yıllık Aktif İş Gücü Programlarına ilave olarak yapılacağını belirtti.
“İŞSİZLİĞE YÖNELİK KAPSAMLI MÜCADELE”
Bakan Dinçer, kayıt dışı istihdam ve yabancı kaçak işçiliğin boyutlarının, iş gücünün vasıf ve beceri düzeyi ile çalışanların meslek edinme, gerektiğinde meslek değiştirme, iş hayatındaki muhtemel ve güncel değişimlere uyum kabiliyetinin istihdamın artırılması açısından en önemli meseleleri oluşturduğunu söyledi.
Çalışma çağı nüfusuna her yıl 800 bin kişinin katıldığını ve bunların 400 bin civarındaki kısmının iş aramaya başladığını anlatan Dinçer, tarımdan tarım dışı sektöre her yıl 150 bin kişilik geçiş olduğunu ve tarım dışı sektöre her yıl 550-600 bin kişilik bir katılım gerçekleştiğini belirtti.
Dinçer, Nisan 2010’da istihdam edilenlerin sayısının, geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 803 bin kişi artarak, toplamda 22 milyon 501 bin kişiye yükselmesine ve bu dönemde, tarım sektöründe çalışanların sayısının 664 bin, tarım dışı sektörlerde çalışanların sayısının 1 milyon 139 bin artmasına rağmen işsizliğin yeterince azalmadığına dikkati çekti.
Katılım oranının 1 puan artmasının 520 bin ilave iş gücü ve mevcut işsizlik oranında 2 puanlık artış anlamına geldiğini ifade eden Dinçer, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi iş gücüne katılımın sabit olsa Türkiye’de işsizliğin çok daha hızlı ve kolay bir biçimde eritilebileceğini vurguladı. Dinçer, Türkiye’nin her yıl yüzde 5’ler civarında büyüdüğünü ve bu büyümenin tarım dışı sektörde 400 bin civarında istihdam yarattığını kaydetti. Dinçer, şöyle konuştu:
“Bütün bu olumsuzluklara rağmen, bakanlık olarak işsizliğin azaltılmasına yönelik çalışmalarımızı ajandamızın birinci sırasına almış bulunuyoruz. İşsizliğe yönelik kapsamlı bir mücadele başlattık.
Bu mücadeleyi kısa vadeli politika, teşvik ve tedbirlerle kriz nedeniyle ortaya çıkan konjonktürel işsizliği azaltmaya ve uzun vadeli stratejilerle yapısal işsizlik sorununun tümüyle ortadan kaldırılmasına yönelik çalışmalar altında yürüttük. Üstelik, bu mücadeleyi, kimilerinin ifade ettiği gibi bugünlerde veya kriz nedeniyle de başlatmadık. Çünkü bizim bu mücadelemiz sadece işsizliği önlemeye değil, aynı zamanda sosyal barışı geliştirmeye, huzur ve refahı artırmaya katkı sağlayacaktır. Başka bir ifadeyle, işsizliğin azaltılması ’Milli Birlik ve Kardeşlik Projemizin’ ruhuna uygun düşecektir.”
TEŞVİK PAKETİNİN SONUÇLARI
İşsizliğin azaltılması amacıyla hazırlanan ilk teşvik paketini ekonomik krizin etkilerinin henüz hissedilmeye başlamadığı Mayıs 2008’de çıkarttıklarına dikkati çeken Dinçer, kriz esnasında, tedbirleri daha kriz başlamadan devreye sokmanın faydalarını da gördüklerini söyledi.
Dinçer, bu süreçte açıklanan teşvik paketlerinde alınan sonuçlara ilişkin şu bilgileri verdi:
“-İşveren sigorta priminde 5 puanlık prim indirimi yapılmış, bu indirimden 2009’da 699 bin 269 iş yeri ve 5 milyon 127 bin çalışan yararlanmıştır.
-18-29 yaş arası gençler ile kadınları istihdam eden işverenlere yönelik prim indirimi getirilmiş, bu teşvikten 2009’da 27 bin 322’si kadın olmak üzere toplam 53 bin 296 kişi yararlanmıştır.
-Özürlü istihdamı teşvik edilmiş, bu teşvikten 2009’da 28.324 özürlü vatandaşımız faydalanmıştır.
-İşletmeler üzerindeki istihdam yüklerini azaltmak amacıyla özel sektördeki eski hükümlü ve terör mağduru çalıştırma zorunluluğu ile spor tesisi ve ana okulu kurma gibi idari yükümlülükler kaldırılmıştır.
-İşsizlere yapılan işsizlik sigortası ödemeleri yüzde 11 artırılarak işsizlik sigortasından yararlanma genişletilmiştir.
-5921 sayılı düzenleme ile ortalama sigortalı sayısına ilave işe alınanların işveren sigorta prim payının 6 ay süreyle İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanması mümkün hale getirilmiştir. İlave istihdam teşviki 31 Aralık 2010 tarihine kadar uzatılmıştır. Bu teşvikten 2009’da 55 bin 93 çalışan yararlanmıştır.
-İŞKUR tarafından 2009’da Türkiye genelinde istihdamı artırmaya yönelik toplam 7 bin 897 adet mesleki eğitim kursu açılmıştır. Farklı sektörlerde açılan bu mesleki eğitim kurslarına 85 bin 756 erkek, 80 bin 957 kadın olmak üzere toplam 166 bin 713 kişi katılmıştır.
-İşsizlerin iş başında eğitilmesini ve işe daha kolay yerleştirilmesini amaçlayan staj programlarından 1285 kişi faydalanmıştır.
-Ekonomik kriz veya diğer olumsuz koşullar nedeniyle üretimin ve istihdamın daraldığı işletmelerde çalışanların işten çıkarılmasının önlemesinin amaçlandığı kısa çalışma programlarından 2009’da 192 bin 244 işçi yararlandı. Diğer bir ifadeyle yaklaşık 200 bin kişinin işsiz kalması önlenmiştir. Haziran 2010’a kadar ise bu sayı 210 bin 692’ye çıktı.
-Toplum Yararına Çalışma programlarından 33 bin 229 erkek, 12 bin 238 kadın olmak üzere toplam 45 bin 467 işsiz yararlanmıştır. Böylece işsizler belirli bir süre ile de olsa istihdam ve gelir güvencesine kavuşmuşlardır.”
ULUSAL İSTİHDAM STRATEJİSİ
Ömer Dinçer, işsizlikle mücadelede en önemli adımlardan birinin Ulusal İstihdam Strateji hazırlamak olduğunu söyledi.
Türkiye’de ilk defa işsizlik sorununun çözümü için bütüncül bir strateji ortaya konulduğuna dikkati çeken Dinçer, bundan sonra alınan tüm tedbirler ve uygulanan teşviklerin bu stratejinin bir parçası olarak hayata geçirileceğini vurguladı.
Bu stratejinin temel amacının, orta ve uzun vadede ülkenin büyüme ve gelişme trendleri dikkate alınarak istihdamın yapısını biçimlendirmek, kısa vadede ise işsizlik sorununun çözümüne yönelik politika ve tedbirleri belirlemek olduğunu ifade eden Dinçer, işsizliğin azaltılması önceliğinin yanında, ülkenin ekonomik yapısındaki dönüşüme uygun istihdam ve nitelikli iş gücüne sahip olunması ve emek piyasasının modernizasyonunun ulusal istihdam stratejisinin diğer çıktıları olduğunu belirtti.
“Belgede geleceğin Türkiyesinde, 2023 yılında işsizlik sorununu yapısal olarak çözmeye yönelik strateji ve politikalar ile atılması gereken adımlar, alınması gereken ayrıntılı tedbirler yer almaktadır” diyen Dinçer, stratejide yer alan her öneri ve her tedbirin “ekonomiklik, etkinlik ve uygulanabilirlik” kriterleri esas alınarak belirlendiğini ve bu kriterlere bağlı olarak uygulanacağını bildirdi.
Dinçer, strateji ile ilgili çalışmalar tamamlandıktan sonra kamuoyuyla paylaşılacağını ve süratle uygulamaya konulacağını söyledi.
Strateji belirleme çalışmaları devam ederken, bu stratejinin parçaları olarak nitelendirilebilecek projeler yürütüldüğünü anlatan Dinçer, İstihdam ve Mesleki Eğitim İlişkisinin Güçlendirilmesi Eylem Planı’nın bunlardan biri olduğunu kaydetti.
360 LİRA MAAŞLA İŞSİZ İŞ ÖĞRENECEK
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, kamu, özel sektör işbirliği ile hazırlanan Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri Projesidir (Beceri 2010 Projesi) bir beceri kazandırma ve iş edindirme seferberliği olduğunu bildirdi.
Beceri kazandırma ve iş edindirme seferberliği kapsamında, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, İŞKUR ve TOBB ETÜ işbirliği ile yapılan, Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri Projesi (Beceri 2010) tanıtımı, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da katıldığı toplantı ile yapıldı.
Toplantının açılış konuşmasını yapan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, istihdam meselesinin, Türkiye'nin uzun süredir çözüm harcanan konularından biri olduğunu, Türkiye'de her yıl çalışma yaşına gelen 800 bin genç olduğunu, ancak yeterli eğitimin verilmediği bu genç nüfusun, ekonominin büyümesine istenen katkıyı veremediğini söyledi.
Bu durumun insanlarla ilgili değil, sistemle ilgili olduğunu vurgulayan Hisarcıklıoğlu, zira Türkiye'de gereken beceri kazandırılan insanların, dünya çapında isim yapabildiğini kaydetti.
TOBB Başkanı, köyden kente göç, düşük teknolojiden orta teknolojili üretime geçiş, hizmet sektörlerinin yeniden yapılandırılması, sektörlerde yaşanan yapıcı yıkım süreci ve ekonomik krizler gibi faktörlerin Türkiye'deki istihdam piyasasının yapısını kalıcı bir biçimde değiştirdiğini ve işsizliğin yapısal bir soruna dönüşmesine neden olduğunu vurguladı.
İŞSİZLİĞİN EN ÖNEMLİ SORUNU MESLEKSİZLİK
İstihdam sorunun altında yatan en önemli nedenlerden birinin de 'mesleksizlik' olduğunu kaydeden Rifat Hisarcıklıoğlu, iş dünyasının duyduğu becerilerin, iş arayanlarda bulunmadığını bildirdi.
Anadolu'da kahvelerin işsiz dolu olduğunu, buna karşılık işletmelerin ise çalıştıracak eleman bulamadığını söyleyen Hisarcıklıoğlu, 'Zira bizim işletmelerimizde ihtiyaç duyduğumuz beceriler, okullarımızda öğretilmemekte, okullarımızda öğretilen becerilerse, işletmelerimizde kullanılmamaktadır' dedi.
Beceri 2010 projesi ile mesleki eğitim kursları meselesine bir neşter atıldığını ifade eden Hisarcıklıoğlu, şöyle konuştu:
'Türk özel sektörünün asli mekanizması olan ticaret ve sanayi odalarımız, TOBB, İş-Kur, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığımız ve TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitemiz bir araya gelerek, meslek eğitiminde yeni bir modeli başlatıyoruz. Aktif işgücü politikasının ilk büyük adımı atıyoruz. Beceri-2010 Projesi, bir beceri kazandırma ve iş edindirme seferberliğidir. Ama aynı zamanda rekabetçilik projedir, bir umut projedir. Bu projede, nitelikleri yetersiz olan ya da teknolojik değişimler sonucu nitelikleri güncelliğini yitiren işsizlerimiz için iş bulma umududur. Aynı zamanda bu proje, nitelikli insan kaynağı bulamadığı için verimsiz çalışan şirketlerimiz için rekabet gücü kazanma umududur.'
İLK AŞAMADA 19 İLDE UYGULANACAK
Proje çerçevesinde bölgesel ve sektörel mesleki eğitim ihtiyaçlarının odaların aktif katılımıyla TOBB ETÜ tarafından belirleneceğini ve ihtiyaç analizinin ilk aşamada pilot olarak seçilen 19 ilde uygulanacağını belirten Hisarcıklıoğlu, bu ihtiyaçlar doğrultusunda da kurslar açılacağını söyledi.
Hisarcıklıoğlu, sonra buna uygun mesleki ve teknik programlar hazırlanacağını, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı 111 teknik ve endüstri meslek liselerindeki donanımın yenileneceğini, öğretmenlerin bilgi ve becerilerinin güncelleneceğini, kurslar başlamadan önce işyerleri ve kursiyerler arasında eşleştirme yapılacağını, tespit edilen işgücü ihtiyacına uygun nitelikte teorik ve pratik mesleki eğitim programlarının uygulanmaya başlayacağını bildirdi.
5 YILDA 1 MİLYON KİŞİYE İŞ İMKANI
Projenin sonucunda 111 okula 106 milyon liralık makine-teçhizat yatırımı yapılacağını, 6 binin üzerinde eğiticinin modern tekniklere göre eğitileceğini kaydeden Hisarcıklıoğlu, 5 yıl sürecek projede, her yıl yaklaşık 200 bin kişiye iş piyasanın ihtiyaç duyduğu niteliklerin kazandırılması, böylece 5 yılda 1 milyon kişinin beceri kazanması ve iş bulmasının hedeflendiğini söyledi.
Hisarcıklıoğlu, bütün bunları yanı sıra katılımcılara eğitim dönemleri süresince günlük 15 lira (aylık 360 lira) ödeneceğini, ayrıca katılımcıların Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereği ödenmesi gereken iş kazası ve meslek hastalığı sigorta prim giderlerinin de İŞKUR tarafından karşılanacağını dile getirdi.
ÖZEL SEKTÖRÜN İSTİHDAMA KATKISI
Küresel kriz nedeniyle 2009 yılında geniş tanımlı işsiz sayısının 1,1 milyon kişi arttığını ve 5,5 milyona çıktığına işaret eden TOBB Başkanı, işsizlik konusunda ciddi problem olduğunu, fakat bu sorunun giderilmesi için umut da olduğunu kaydetti.
Son yıllarda istihdam üzerindeki mali yükleri azaltan önemli adımlar atıldığına dikkat çeken Hisarcıklıoğlu, Türk özel sektörünün bu adımları boşa çıkarmadığını, 2002-2008 yılları arasında 2,8 milyonu çalışan, 200 bini girişimci ve işveren olarak, toplam 3 milyon kişiye yeni istihdam sağlandığını bildirdi.
Aynı dönemde sigorta istihdamının da 3,6 milyon kişi arttığını anlatan Hisarcıklıoğlu, konuşmasına şöyle devam etti:
'Bakın istihdamı son rakamlara, Nisan itibariyle son 1 yılda özel sektördeki istihdam artışı 1 milyonu geçmiştir. Özel sektörümüz, küresel krizin açtığı yaraları sarmaktadır. İşte, ülkemizin iş ve yatırım ortamı düzeldikçe, ekonomi büyüdükçe, bizim de istihdamı artırdığımız ortadadır.
Öte yandan, istihdam konusunda özel sektör şirketlerimize de buradan seslenmek istiyorum; bizler 'insanların en hayırlısı, insanlara faydalı olandır' düsturu ile yetişmiş bir milletiz. Küresel krizin getirdiği sıkıntı ve ıstırabı, ancak işverenler ve çalışanlar birlikte durarak aşabiliriz.'
TOBB ETÜ konferans salonunda yapılan toplantıya, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın yanı sıra Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer, Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, Milli Eğitim Bakanı Nimet Çubukçu, İŞKUR temsilcileri ile işadamları katıldı.
PROJE NASIL İŞLEYECEK?
Proje ilk yıl İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Kocaeli, Adana, Konya, Tekirdağ, Mersin, Manisa, Kayseri, Gaziantep, Denizli, Samsun, Trabzon, Diyarbakır, Malatya ve Erzurum illerinde uygulanacak.
Kamu-özel sektör işbirliği ile yürütülecek proje TOBB ETÜ analiz kapasitesiyle destek verecek. Milli Eğitim Bakanlığı proje ile meslek teknik liselerinin eğitim altyapısını mesleki eğitim kurslarına daha uygun hale getirecek. Proje çerçevesinde ticaret ve sanayi odaları işgücü piyasalarında yerel ihtiyaçların belirlenmesi için anketler yapacak, toplantılar düzenleyecek ve ilgili taraflarla mülakatlar yapacaklar. Bunun sonucunda da sektörlerin ihtiyaçları ortaya çıkacak.
Kurslar teorik ve pratik olarak iki aşamalı olarak başlatılacak. Teorik eğitimler Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezlerinde, pratik eğitimler ise eşleştirme yapılan özel sektör kuruluşlarında gerçekleştirilecek.
Proje ile yılda 9 bin 858 kursta 197 bin 160 işsiz eğitilebilecek. Başaralı kursiyerlerin yüzde 90'ı istihdam edilecek.
