160 bin metal işçisine avans! Tarihte ilk kez olacak
Otomotiv, beyaz eşya, sanayi ve demir çelik sektörünün her alanında görev yapan yaklaşık 160 bin metal işçisini ilgilendiren toplu iş sözleşmesinde süreç devam ederken, işçilere güzel bir haber geldi. 196 işverene bağlı 400’ün üzerinde işyerini kapsayan ve Türk Metal Sendikası ile Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) arasında yapılacak olan 2023-2025 dönemi toplu iş sözleşmesinde ilk toplantı 26 Eylül’de yapılmıştı. Türkiye’nin özel sektördeki en büyük toplu iş sözleşmesi için tarafların bir sonraki toplantılarının 10 Ekim’de yapılması beklenirken MESS, bu süreçte işçilerin talebini olumlu değerlendirerek, tarihinde ilk kez çalışana avans ödenmesine karar verdi.
MESS’ten yapılan açıklamada, metal işçilerinin 2021-2023 dönemindeki mali ve sosyal haklarını belirleyen MESS Grup Toplu İş Sözleşmesi’nin 31 Ağustos’ta sona erdiği anımsatılarak, şöyle denildi: “Toplu iş sözleşmelerinin takvimi; tekliflerin hazırlanarak çağrının yapılması, 60 güne kadar uzayan müzakere süreci ve uyuşmazlık halinde arabuluculuk gibi ilave zamana ihtiyaç duyulabilen aşamalardan oluşuyor. Yani müzakerenin sonuçlanması 4-5 ayı bulabiliyor. Süreci en kısa sürede olumlu sonuçlandırmayı hedefliyoruz. Bu süreçte, sözleşme kapsamındaki çalışanların zam almadan bekleyecek olması nedeniyle, çalışanların refah seviyesini korumak için görüşmeler devam ederken, süreç tamamlanana kadar olan dönem için sözleşme kapsamındaki çalışanlara avans ödemesi yapılmasına karar verildi.”
EYLÜL AYINDAN İTİBAREN
Eylül ayından geçerli olmak üzere sözleşme imzalanıncaya kadar avansların ödeneceği belirtilen açıklamada, “Sözleşme imzalandığında ise söz konusu ödemeler, oluşacak birikmiş farklardan mahsup edilecek. Bu doğrultuda görüşmeler devam ederken, toplu iş sözleşmesi kapsamındaki yaklaşık 160 bin çalışan tarihte ilk kez avans ödemesi almış olacak” denildi. Açıklamada, MESS’in tamamlayıcı sağlık sigortası, çalışanlarının meslek lisesinde okuyan çocukları için koşulsuz burslar, alışverişlerde nakit iade imkanı sunan MESST Avantaj Programı, otellerde ücretsiz tatil ve eğitim imkanları gibi uygulamalarla çalışanların yanında olmayı sürdüreceği vurgulandı.
İŞÇİLERİN TALEPLERİ NELERDİ?
Türk Metal’in 26 Eylül’deki ilk toplantıda işverene teklif ettiği maddeler şunlardı:
Ulusal bayramlar, dini bayramlar ve arife günlerinde çalışan işçilerin yüzde 100 zamlı ödenen ücretleri yüzde 200 zamlı ödensin. Hafta tatilinde çalışan işçilerin yüzde 100 zamlı ödenen ücretleri yüzde 200 zamlı ödensin. 30 gün boyunca devamsızlık yapmayan sendika üyesi işçilere 2 günlük ücretleri tutarında ‘devamlılık primi’ verilsin. Gece çalışma tazminatı yüzde 10’dan yüzde 20’ye çıkarılsın.
Sendika üyesi işçinin çocuğunun sünneti için kullanılmak üzere 2 gün izin verilsin. Saatlik ücreti 65 TL’nin altında olan üyelerin saatlik ücreti 65 TL’ye çekilsin. Tüm saat ücretlerine, sözleşmenin ilk altı aylık dönemi için yüzde 80 zam. Grup toplu iş sözleşmesi, Türkiye’nin en büyük 100 sanayi kuruluşu içinde yer alan 16 firmayı, ilk 50 kuruluş arasında yer alan 13 firmayı kapsayacak.
Sosyal haklarda ilk yıl için yüzde 150 oranında artış. Sözleşmenin ilk altı ayı (1 Eylül 2023-29 Şubat 2024) için toplam talep yüzde 119.05. Sözleşmenin ikinci altı aylık (1 Mart 2024-31 Ağustos 2024) döneminde, 1 Eylül 2023-29 Şubat 2024 dönemi için açıklanan 6 aylık enflasyona ek 5 puan, Üçüncü altı aylık (1 Eylül 2024- 28 Şubat 2025) döneminde, 1 Mart 2024-31 Ağustos 2024 için açıklanan 6 aylık enflasyona ek 5 puan, Dördüncü altı aylık (1 Mart 2025- 31 Ağustos 2025) döneminde, 1 Eylül 2024- 28 Şubat 2025 için yine açıklanan altı aylık enflasyona ek 5 puan artış. Sosyal haklarda ise ikinci yıl için, 31 Ağustos 2024’te açıklanan yıllık enflasyon oranına ek 10 puan daha artış.
