Zitvatorok AntlaÅŸması Özeti Ve Önemi... Zitvatorok AntlaÅŸması Tarihi Ve Maddeleri...
Osmanlı Devleti Avrupa'da ilerleyerek birçok baÅŸarı elde etmek istemiÅŸtir. Tabi bunu yapmak için savaÅŸlar ve antlaÅŸmalar yapılması zorunluydu. Ancak bazı antlaÅŸmalardan dolayı olumsuz sonuçlar ortaya çıkmıştır. Ä°ÅŸte bunlardan biriside Zitvatorok AntlaÅŸması olarak tarihe geçmiÅŸtir. AntlaÅŸmada Osmanlı'nın lehine maddelerde olsa genel açıdan antlaÅŸmanın zararları büyük olmuÅŸtur. Özellikle savaÅŸlarda görülen baÅŸarı antlaÅŸmaya yansımamıştır.Â
Zitvatorok AntlaÅŸması Nedir?Â
Osmanlı Devleti hüküm sürdüğü yıllarda oldukça büyük ve güçlü bir devlet olduÄŸunu ortaya koymuÅŸtur. SavaÅŸlarda ortaya çıkan baÅŸarıların antlaÅŸmalar yapılırken aynı ÅŸekilde olmadığı da görülmüştür. Zitvatorok AntlaÅŸması bu duruma iyi bir örnek olarak gösterilebilir.Â
Zitvatorok AntlaÅŸması Osmanlı Devleti ve Avusturya arasında imza altına alınmıştır. AntlaÅŸma yapılmadan önce Osmanlı'nın Avusturya'ya karşı baÅŸarılı seferler yaptığı görülmüştür. Ancak Ä°ran SavaÅŸları ve Celali Ä°syanları Osmanlı Devleti'ni antlaÅŸma yapmak zorunda bırakmıştır.Â
Zitvatorok Antlaşması Özeti ve Önemi
1533 yılında yapılan Ä°stanbul AntlaÅŸması ile Osmanlı Devleti'nin Avusturya'ya karşı baÅŸarı elde ettiÄŸi görülmüştür. Buna göre Avusturya, Osmanlı Devleti'ne her yıl vergi ödemeyi kabul etmiÅŸtir. Ancak ilerleyen zamanda bu durumu Avusturya'nın bozmuÅŸ olduÄŸu görülmüştür. Yani Avusturya artık vergi vermek istememiÅŸ. Bunun üzerine iki devlet arasında sınır çatışması da baÅŸlamış.Â
YaÅŸanılan sorunlar üzerine Osmanlı Devleti Avusturya'ya karşı sefere çıkma kararı almıştır. Savaşın ilk zamanlarında bir baÅŸarı elde edilememiÅŸ. Ancak tahta 3. Mehmet çıkınca iÅŸler deÄŸiÅŸmiÅŸtir. Çünkü 3. Mehmet ve orduları Haçova'da Avusturya'yı yenilgiye uÄŸramayı baÅŸarmıştır. Estergon ve Kanije kaleleri ise Avusturya'dan geri alınmıştır.Â
Avusturya’ya yardım eden ittifak içerisinde Eflak ve Boğdan beyleri de vardı. Ancak bu beyler daha sonra Osmanlı yanına geçmek istemişler. Bunun üzerine Avusturya Osmanlı'ya barış teklifinde bulunmuş. Aslında bu kabul edilmeyecekken İran Savaşları ve Celali İsyanları yüzünden antlaşma teklifi kabul edilmiştir. Zitvatorok Antlaşması'nın önemi şöyledir;
- Osmanlı Devleti'nin yükselme devri sona ermiÅŸtir. SavaÅŸta gösterilen baÅŸarı antlaÅŸmada tam tersi olmuÅŸtur.Â
Zitvatorok Antlaşması Tarihi ve Maddeleri
Zitvatorok Antlaşması'nın imzalanma tarihi 11 Kasım 1606'dır.
Maddeleri:
- Eğri, Kanije ve Estergon kaleleri Osmanlı hakimiyetinde olacak. Rop ve Koman kaleleri ise Avusturya'ya bırakılacaktır.
- Avusturya bir seferlik 200.000 altın değerinde savaş tazminatı ödeyecektir.
- Osmanlı Devleti'nin padiÅŸahı Avusturya ArÅŸidükü’ne karşı Roma Ä°mparatoru unvanı ile hitap edecektir.Â
- Her üç senede bir olacak şekilde iki taraf birbirine hediye gönderecektir.
- Avusturya, Macar toprakları ödediği yıllık vergiyi artık ödemeyecektir.
- İki tarafta biri diğerinin arazisine tacizde bulunmayacak. Böyle bir şey olursa eğer esirler iade edilecek. Ayrıca maddi zarar karşılıklı şekilde geri ödenecektir.
- İspanya kralı da bu antlaşmaya dahil olma hakkına sahiptir.
- Antlaşma 20 sene süreyle imzalanmıştır.
- AntlaÅŸmayı imzalayanların haricinde halefler de bu antlaÅŸmaya uyacaktır.Â
Zitvatorok AntlaÅŸmasının SonuçlarıÂ
Zitvatorok Antlaşması'nın maddelerine bakıldığı zaman Osmanlı avantajlı gibi görülüyor. Ancak durum öyle değildir. Çünkü Osmanlı'nın Avusturya’dan aldığı vergiler kesilmiştir ve Avusturya saygınlık kazanmıştır. Bundan dolayı Osmanlı'nın adım adım Avrupa'dan çekilme süreci başlamıştır.