Moskova Antlaşması Özeti Ve Önemi... Moskova Antlaşması Tarihi Ve Maddeleri...
Moskova Antlaşması; 16 Mart 1921 tarihinde imzalanmıştır. Bu antlaşma Türkiye Büyük Millet Meclisi ile Sovyet Rusya arasında imzalanmıştır. TBMM’nin Kurtuluş Savaşı’nda elde ettiği başarıların da etkisiyle iki ülke arasında yakınlaşma başlandı. Bunun sonucunda Moskova antlaşması imzalanmıştır.
Moskova Antlaşmasının Özeti
Moskova antlaşmasını Türkiye adına imzalayan kişiler, Moskova Büyükelçisi Ali Fuat Cebesoy, Yusuf Kemal Tengirşenk ve Rıza Nur'dan oluşan heyettir. Kurtuluş Savaşı’nın Doğu Cephesi’nde Ermenilere karşı girişilen savaşta önder Kazım Karabekir’di. Kars, Ardahan, Batum ve Iğdır gibi yerler Ermeni işgalinden temizlenmişti. Kazım Karabekir Gümrü bölgesine gelmiştir ve burada Gümrü Savaşını kazanmıştır.
7 Kasım 1920 yılında Ermenistan barış istemiş. Burada Gümrü antlaşması imzalanmıştır. Doğu sınırını tespit eden bir antlaşma bu antlaşmayı Sovyetler Birliğinin de onaylanmasını istenmektedir. Mustafa Kemal Paşa, Ali Fuat Cebesoy’u Moskova Büyükelçiliğine atamıştır. Bu iki devlet arasında diplomatik ilişkiler hızlanmıştır. Bu ilişkiler neticesinde ise Moskova Antlaşması imzalanmıştır.
Moskova Antlaşmasının Önemi
Bu antlaşma sayesinde yeni Türk devletinin doğu sınırı güvence altına alınmıştır. Sovyetler Birliği Misak-i Milli kanunlarını tanımıştır. Bu antlaşma sayesinde Türkiye Büyük Millet Meclisi, Sovyet Rusya tarafından resmen tanınmış oldu. Böylece Rusya, Türkiye Büyük Millet Meclisini tanıyan ilk Avrupa ülkesi oldu.
Moskova Antlaşmasının Tarihi
Bu antlaşma bir barış antlaşmasıydı. 16 Mart 1921 yılında imzalanmıştır. Antlaşma, Moskova şehrinde yapıldı. Metni imzalayanlar ise Bekir Sami Bey ve Georgiy Çeçerin. Bu antlaşmanın en baştaki kısmında imzalayan taraflar arasında ulusların kardeşliği ilkesi ve her ulusun kendi geleceğini serbestçe saptama hakkına sahip olduğu” yazısı da bulunmaktadır.
Moskova Antlaşmasının Maddeleri
- Osmanlı ve Çarlık Rusya arasındaki anlaşmalar artık geçersiz olacaktır.
- Bir tarafın tanımadığı antlaşmayı, diğer taraf da tanımayacaktır.
- Sovyet Rusya Birliği Sevr antlaşmasını reddedecektir. Bunun yerine Misak-i Milli'yi tanıyacaktır.
- Sovyet Rusya kapitülasyonların kalktığını kabullenecektir.
- Rusya, Ermenistan ile TBMM ve Gürcistan arasında imzalanan antlaşmaları ancak Batum’un Gürcistan’a verilirse tanıyacaktır. Buna karşılık olarak ise Rusya Türkiye'ye altın ve silah yardımı yapacaktır.
- Kars, Ardahan ve Artvin Türkiye’ye verilecektir.
- Rusya varsa elinde esiri 3 ay içerisinde geri vermek zorunda olacaktır.
- Ülkeler arasında bir taraf senedi kabul etmiyorsa, diğer taraf da o senedi tanımayacaktır.
Moskova Antlaşmasının Özellikleri
Bu antlaşma ile birlikte Rusya Türkiye Büyük Millet Meclisini tanıyan ilk Avrupa devleti oldu. Rusya devleti, milli mücadeleye destek vereceğini açıkladı. Aynı zamanda Rusya Sevr antlaşmasını tanımadığını da ilan etmiş oldu. Moskova antlaşması Batı Ermenistan'ın işgalinin de başlangıç adımı oldu. Bu antlaşma ile TBMM kendisini tüm Dünya'ya tanıtmış oldu.
Türkiye- Rusya Yakınlaşması
1- TBMM'nin Ermenilere karşı oldukça başarılı olması
2- Rusya ile Türkiye arasındaki ilişki daha olumlu olmaya başladı ve elçilikler açıldı
3- Türkiye'nin ve Rusya'nın ortak düşmanları vardı
4- Mustafa Kemal Atatürk'ün çabaları
Türkiye ile Rusya'nın yakınlaşmasına neden olmuştur.
