Milyonlarca öğrenci nasıl kayboldu!
Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) tarafından hazırlanan 2019’da Eğitim ve Sosyal Politikalar Raporu’na göre 2018-2019 eğitim öğretim yılı net okullaşma oranları ilkokul düzeyinde 91.9; ortaöğretimde ise yüzde 84.2 oldu.
Zorunlu eğitim 12 yıla çıkalı çok oldu. Yani, doğan her çocuğun, liseyi bitirinceye kadar zorunlu eğitim kapsamında ve okulda olması gerekiyor. Milliyet yazarı Abbas Güçlü 'Milyonlarca öğrenci kayıp' başlıklı yazısında bir araştırmaya yer verip çarpıcı tespitlerde bulundu. Bu, sadece bir görev değil, anayasal bir zorunluluk ama gelin görün ki ilköğretimden ortaöğretime milyonlarca öğrenci arada kaybolup gidiyor!..
Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) tarafından hazırlanan 2019’da Eğitim ve Sosyal Politikalar Raporu’na göre 2018-2019 eğitim öğretim yılı net okullaşma oranları ilkokul düzeyinde 91.9; ortaöğretimde ise yüzde 84.2 oldu.
İlkokulda okullaşma oranı en yüksek illerin sırasıyla Şanlıurfa, Diyarbakır ve Ağrı, ortaöğretimde ise Bolu, Rize ve Isparta olduğu belirtildi.
Doğu ve Güneydoğu illerimiz okullaşma oranlarıyla eğitimde hep geride kalırdı, şimdi ilköğretimde ilk üç sırayı paylaşmaları gerçekten çok sevindirici.
Raporda önemli tespitler var. Örneğin, “Eğitimde önceliklerin belirlenip mali ve insan kaynaklarının etkin ve verimli kullanılarak yönetilmesi artık çok daha önemli” değerlendirmesine yer verildi. Umarız, MEB başta olmak üzere, tüm ilgili kurumlar bu uyarıyı dikkate alır!..
Şaşırtan tablo
Araştırmada yer alan ilginç tespitlerden bazıları şöyle:
- Net okullaşma oranları en yüksek iller sırasıyla Şanlıurfa (yüzde 94.26), Diyarbakır (yüzde 94.2) ve Ağrı (yüzde 94.1), en düşük kentler ise Gümüşhane (yüzde 67.7), Çankırı (yüzde 76.3) ve Tokat (yüzde 85.4) olarak belirlendi.
- Ortaöğretimde en yüksek okullaşma oranına sahip iller Bolu (yüzde 100), Rize (yüzde 98.6), Isparta (yüzde 98.4), en düşük orana sahip kentler de Muş (yüzde 53.5), Ağrı (yüzde 56.4) ve Şanlıurfa (yüzde 61.7) şeklinde sıralandı.
- Ortaöğretim kademesinde kızlarda net okullaşma oranı yüzde 83.9; erkeklerde ise 84.5 olarak kayıtlara geçti.
- Ortaöğretimdeki öğrencilerin yüzde 32’si mesleki eğitimde!
- Milli Eğitim Bakanlığı’nca 9. sınıflardan başlayarak 2020-2021’de kademeli uygulanacak yeni ortaöğretim tasarımıyla belirlenen finansal matematik, yapay zekâ gibi derslerle çocukların geleceğe daha iyi hazırlanmaları ve daha rekabetçi olmalarının amaçlandığına işaret edilen raporda, sanat ve teknoloji ağırlıklı dersler grubunun da öğrencilerin sanat zevkini ve yaratıcılığını geliştirmeyi hedeflediği kaydedildi.
- Yeni ortaöğretim tasarımının getirdiği köklü reformun aşağıdan yukarıya yani erken çocukluktan liseye doğru başlaması çok daha sıhhatlidir.
- MEB’in eğitim fakültelerinin yeniden yapılandırılması, eğitimin yönetimi, öğretmenlerin ek ders gelirlerinin düzenlenmesi, öğretmen niteliklerinin geliştirilmesi gibi alanlarda bu tasarım doğrultusunda somut adımlar atması muhtemel gözüküyor.
Çelişkiler?
Raporda çarpıcı tespitler var. Satır aralarındaki dikkat çekici çelişkiler ise ilginç olmanın ötesinde kafa karıştırıcı! İşte onlardan bazıları:
- Ağrı, ilkokul okullaşma oranlarında ilk 3’te yer alırken, nasıl ve niye ortaöğretimde son 3 sıraya düştü?
- Mesleki öğretim genel öğretim oranı gelişmiş ülkelerde olduğu ve yıllardır söylendiği gibi yüzde 65/35 oranında olması gerekirken, niye tam tersi durumda?
- Yeni ortaöğretim tasarımından haberi olan var mı? Yeni bir yapboz. Pilot olarak uygulanmadan hayata geçirilmesi, bırakın uygulamayı, akla bile getirilmemeli! Ortada ne müfredat var ne kitap ne de öğretmen eğitimi! Raporda da buna dikkat çekiliyor olması sevindirici!
- Yapay Zekâ, Finansal Matematik derslerini kim verecek, sanat ve teknoloji ağırlıklı uygulamalı derslerin yapılacağı atölyeler, kaç okulda var?
- En önemlisi de 12 yıllık zorunlu eğitim olmasına rağmen, ilk ve ortaöğretim kurumlarındaki bu kadar fire niye? Adı üstünde zorunlu eğitim! Kayıp öğrenciler ne oluyor?
- Eğitime ve özellikle de yükseköğretime Tokatlılar damga vururken, Tokat gibi muhteşem bir tarihe sahip bir kentimiz nasıl oluyor da ilköğretim okullaşma oranlarında son üçte yer alıyor?..
- Eğitimde yeniden yapılanma tabandan tavana olması gerekirken, bina yıkıldı yıkılacak sinyalleri verirken, işe çatıdan başlanması anlaşılır gibi değil!
Özetin özeti: Tespitler kadar gerekçeler de çok önemli. Onları ortadan kaldırmadan, yani bataklığı kurutmadan, sorunları çözüme kavuşturamayız!