Gazete Vatan Logo

İyon Nedir, Ne İşe Yarar? İyon Yükü Nasıl Bulunur, Nasıl Hesaplanır?

Maddelerin en küçük birimi olan yapı taşına atom denmektedir. Değişime uğrayan atoma ise iyon adı verilir. İyon atomun değişime uğramış halidir. Bunlar pozitif yönlü değişim ve negatif yönlü değişim olarak tabir edilebilmektedir. Bu değişim ise atomun elektron almış halidir.

İyon Nedir, Ne İşe Yarar? İyon Yükü Nasıl Bulunur, Nasıl Hesaplanır?

Doğa olaylarının oluşturduğu enerji akımları iyon oluşumunun nedenleridir. Uzaydan gelen kozmik ışınlardan, bitkinin fotosentez olayına okyanusta oluşan dalgalara kadar yaşananlar atom zerreciklerini iyona dönüştürmektedir.

İyon Nedir, Ne İşe Yarar? 

İyon kimyasal bir maddedir. Bu da Nötr olmayan yani elektron alarak atomun değişime uğramış hali demektir. İyon negatif ve pozitif olarak elektron yüklenmektedir. Hatta pozitif ve negatif elektron yükünün haricinde bilinmeyen X atomu verisi de kullanılarak İyon yükü hesabı yapılabilmektedir.

İyon Dünya üzerinde dolaşan havanın vitamini olarak tanımlanabilen bir maddedir. Yaşam alanlarında negatif iyon yükünün hava kirliliği yaşanan yerlerde pozitif iyon yükünün fazla olduğu tespit edilmektedir. Negatif iyonların daha serbest dolaşımda olduğu da bilinen bir gerçektir. Sağlıklı yaşamın en büyük desteği yüksek oksijendir.

Yağmurlu havalarda da pozitif iyonlar aşağı ineceğinden negatif iyonların artması nedeniyle pencerelerinizi açarak evinizi havalandırın. Hatta yağmurda yürüyün önerileri verilmektedir. İyon gündelik yaşamda kullanılan pek çok üründe görülebilmektedir.

Haberin Devamı

En belirgin örneği, üretim teknolojisiyle iyonlanan saç kurutma makineleridir. Saç kurutma makinelerinden çıkan enerji oksijenle birleşerek negatif iyon yaymaktadır. Aksi halde saçlar yüksek elektrik enerjisi yüklenerek elektrik çarpmasına neden olabilir. Ayrıca elektrikli ısıtıcılar gibi pek çok üründe iyon yükü dengesi sağlanmaktadır.

İyon Yükü Nasıl Bulunur?

İyon, değişime uğrayan atom olarak ifade edilebilen bir maddedir. Solunan havada yüksek oranda iyon bulunmaktadır. Atomun iyona dönüşebilmesi için enerji akımı gerekmektedir. Doğada bulunan havanın hesaplanabilen ortalama değerleri; Azot oranı % 78, su buharı % 1 ve Oksijen oranı da % 21 şeklindedir.

Atmosferde ise farklı gazlar ve karbondioksitle birlikte bulunan 12 pozitif iyona karşısında 10 negatif iyon bulunduğu bilinmektedir. Havası kirli olarak adlandırılan yaşam alanlarında yapılan ölçümler negatif iyonların azlığını göstermektedir. Bu da 100 negatif iyona karşı 150 ile 200 arasında pozitif iyon bulunduğu görülmektedir.

Haberin Devamı

Doğada pozitif ve negatif iyon artışları havaya transfer olan enerjiler sayesinde değişmektedir. Okyanustaki dalga, şelaleden akan suyun enerjisi, yağmurlar, bulutlarda meydana gelen sürtünme enerjileri iyon oluşturmaktadır.

Kozmik ışınların uzaydan gelişi, rüzgar, fırtına ve bitkilerin fotosentez olayları iyon oluşumu sağlamaktadır. Güne enerjik başlama nedeni olan sabahları alınan duştaki su damlacıklarından da iyon oluşmaktadır.

Nasıl Hesaplanır?

İyon yükünün hesaplanabilmesi için Katyon ve Anyon değerlerinin bilinmesi gerekmektedir. İyon bileşikleri elektron alışverişi yaparak ortak enerji kullanmaktadır. + Katyon ve – Anyon arasında oluşan değer farkı kolaylıkla hesaplanabilmektedir. İşlem yapılabilmesi için öncelikle veriler arasında sadeleştirme yapılması gerekmektedir.

Değerler toplamı sıfırlandıktan sonra da önce Katyon değeri sonra da Anyon değeri yazılması gerekmektedir. Üç farklı türü bulunana iyon grupları;

Haberin Devamı

- Pozitif İyona; Katyon,

- Negatif iyona ise Anyon,

- X atomu adı verilmektedir.

İyon farklılık verileri kullanılarak İyon yükü hesabı yapılabilir. Negatif ve pozitif değerleri bilinen iyonlar arasındaki elektron yükü de kolaylıkla hesaplanabilmektedir. Atom, artı ya da eksi yüklü elektron aldıktan sonra özelliğini kaybederek İyon adını almaktadır. Bu da iyonun elektron yükünün hesaplanabilme olanağını göstermektedir.