Graben Nedir, Nasıl Oluşur? Türkiye'de Graben Örnekleri Nelerdir?
Coğrafya içerisinde en önemli konulardan biri olarak Graben öne çıkmaktadır. Özellikle engebeli bir bölge ve deprem riski yüksek olan Türkiye'de Graben oldukça fazladır. Toprağın bir anda çökmesi ile her iki tarafının aşağısında kalan toprak parçası Graben olarak ifade edilir. Genelde deprem riski ile birlikte ortaya çıkan bir durum şeklinde anlatmak mümkündür. Daha çok paralel faylar ile beraber çevresi depresif bloklar şeklinde bir yapıya bürünmüş kısım olarak anlatmak mümkündür. Ortaya çıkan sonuç ise zikzak çizen bir görüntüdür.
Graben Nedir?
Her iki kısmında uçurum bulunan ve bir vadiden alçalmış olan blok ile ortaya çıkan arazi yapısı Graben olarak ifade edilmektedir. Özellikle de deprem riski bulunan paralel paylar ve etrafı depresif bloklar şeklinde bir yapıya sahip olduğunu söylemek gerekir.
Bu bağlamda genel çerçevede oluşan arazi ile zikzak yapısı meydana gelmektedir. Özellikle grabenin her iki tarafında normal faylar yer alır. Bu fayların hareket etmesi ya da toprağın ani bir çökmesi ile birlikte Graben meydana gelmektedir.
Graben Nasıl Oluşur?
Genelde toprağın ansızın çökmesi ile birlikte oluşan çukur arazi Graben olarak ön plana çıkar. Bu oluşumun yanı sıra diğer yandan paralel paylar ve depresif bloklar kapsamında da meydana geldiğini söylemek gerekir. Graben her iki tarafında normal faylar bulunur ve bu fayların hareket etmesi neticesinde Graben oluşabilir.
Türkiye özellikle deprem riski yüksek jeolojik bölgeler içerisinde geldiğinden dolayı Graben oluşumunun daha yüksek seviyede gerçekleştiğini söylemek gerekir. Bu doğrultuda Graben çökme ile beraber oluşurken çıkıntı şeklinde yukarı doğru çıkan kısım ise horst olarak bilinmektedir.
Türkiye'de Graben Örnekleri Nelerdir?
Türkiye'de birçok farklı bölgede Graben örnekleri ön plana çıkmaktadır. Özellik bunlar sadece Türkiye'de değil aynı zamanda dünya çapında da bilinen grabenler olarak öne çıkar.
- Büyük Menderes
- Küçük Menderes
- Gediz ovaları
- Bakırçay
Bu şekilde yukarıda verilen farklı graben çeşitleri ülkenin değişik noktalarında ortaya çıkmaktadır. Özellikle de bu konuda Büyük Menderes ve Küçük Menderes çok daha büyük yapılar üzerinden arazi doğrultusunda Graben meydana getirmektedir.
Graben Oluşum Etmenleri
Genel çerçevede deprem viski bulunan bölgelerde Graben oluşumu gerçekleşmektedir. Özellikle de iç kuvvetlerde orojenez kırılması ile beraber bu şekil meydana gelir. Her iki taraftan toprak çökmesi kapsamında arazi çöküş gösterir. Bununla beraber ortaya Graben çıkar. Yani yer altında yaşanan deprem ile birlikte kırılma meydana geldiğinde Bu yapılar meydana gelmektedir.
