Ekber ve Erşed Sistemi Nedir, Özellikleri Nelerdir? Hangi Padişah Zamanında Başlatılmıştır?
Ekber ve erşed sistemi şehzadelerle ilgili olan ve Osmanlı döneminde uygulanan bir sistemdir. Ekber ve erşed sistemi ile en büyük şehzadenin tahta çıkması kararlaştırılmıştır.
Osmanlı devletinin hangi dönemi olursa olsun her devlette olduğu gibi şehzadeler arasında kavgalar ve iç çatışmalar çıkmıştır. Bu sistem ile en büyük ve en olgun şehzadenin tahta çıkacağı kararlaştırılmıştır.
Ekber Ve Erşed Sistemi Nedir, Özellikleri Nelerdir?
Ekber ve erşed sistemini tam olarak anlamak için öncelikle şehzadenin ne ve kim olduğunu anlamak gerekir çünkü bu sistem şehzadelerle ilgili bir sistemdir. Şehzade, padişah oğullarına ve onların erkek çocuklarına denir. Şehzade soyluluk unvanı olarak da bilinir.
Osmanlı devletinin hangi dönemi olursa olsun her devlette olduğu gibi şehzadeler arasında kavgalar ve iç çatışmalar çıkmıştır. Bu sistem ile en büyük ve en olgun şehzadenin tahta çıkacağı kararlaştırılmıştır.
Bu sayede devlet içinde karışıklıkların çıkması engellenmiş ve taht kavgalarının da sonu getirilmeye çalışılmıştır. Ekber ve erşed sistemi sayesinde çıkan isyanlar kolay bastırılmış ve karışıklıklar da bitmiştir.
Hangi Padişah Zamanında Başlatılmıştır?
Osmanlı döneminde 17. yy en yenilikçi padişahı olarak bilinen padişah I.Ahmet’tir. Ekber ve erşed sisteminin gelmesi de yine I. Ahmet zamanında olmuştur. Devlet yönetiminde bazı karışıklıklar olmasından dolayı I. Ahmet dönemindeyken Osmanlı Devleti duraklama dönemine geçmiştir. I. Ahmet III. Mehmet'in yerine geçmiş olan padişahtır.
Ekber ve Erşed Sistemi Neden Uygulanmıştır?
Ekber ve erşed sisteminin Osmanlı imparatorluğuna sağladığı en büyük avantaj şehzadeler arasındaki kavgaları engellemesi ve iç karışıklıkların ortadan kalkmasıdır. Ekber ve erşed sistemi ile en büyük ve en olgun şehzade tahta geçeceği için kavgalar son bulmuş ve tahta çıkmak için şehzadeler birbirleri ile çatışmamıştır. Ekber ve erşed sisteminin uygulanma nedenleri şu şekilde sıralamak mümkündür:
Ekber ve erşed sistemi ile asıl amaç merkezi otoritenin sağlanması ve şehzadelerin daha da güçlenmesini engellemektir.
Ekber ve erşed sistemi ile hanedandaki en tecrübeli ve en büyük olan şehzadenin tahta çıkması sağlanmıştır.
Bu sistem ile en büyük ve en olgun, dolayısıyla en tecrübeli olan padişah tahta çıkma fırsatına sahip olmuştur.
Ekber ve erşed sistemi sayesinde şehzadeler arasında sorunlar engellenmiş ve taht kavgalarıyla iç karışıklık engellenmiştir.
Bu sistem ile birlikte şehzadeler kafes içinde saraydan hiçbir şekilde çıkmadan kalmıştır.
Şehzadelerin devlet yönetiminden uzak kalmaları ekber ve erşed sisteminin olumsuz özellikleri arasındadır.
Ekber Ve Erşed Sisteminin Olumlu Yönleri Nelerdir?
Ekber ve erşed sistemi ile beraber bir sonraki padişahın kim olacağı belirlenmiş olmuştur. Bu sayede Osmanlı devletinin değer ve deneyim dengeleri de sağlanmış olmuştur. Padişah sisteminde şehzadeler her devlette olduğu gibi tahta geçmek için kavga etmişlerdir.
Osmanlı devletinde de taht kavgaları her dönemde karşılaşılan bir durum olmuştur. Ekber ve erşed sisteminin en olumlu özelliği taht kavgalarının engellenmiş olmasıdır. I. Ahmet döneminde ekber ve erşed siteminin getirilmesindeki amaç da iç karışıklıkların azalması ve taht kavgalarının da son bulmasıdır.