Doğal Afet Nedir, Çeşitleri Nelerdir? Doğal Afetler Neden Olur?
Doğal Afetler, Dünya'nın herhangi bir doğal fenomeninden kaynaklanan felaket olaylarıdır. Bunlar sel ve kasırgalardan tsunami ve depremlere kadar değişebilir. Örneğin Türkiye'de meydana gelen ve pek çok can kaybına yol açan deprem doğal bir felaketti. Doğal tehlike, aktif fay hatlarının altında yaşıyor. Antropojenik nedenler bazı doğal tehlikelere neden olabilir veya bunları etkileyebilir.
Örneğin ormansızlaşma, madencilik ve tarımsal faaliyetlerin tümü toprak kaymalarına neden olabilir. Doğal afetler sıklıkla geniş çapta hasara neden olur. Yangınlar gibi doğal afetler, hayvanların yaşam alanlarını tahrip ederken aynı zamanda maddi hasara ve can kaybına da neden oluyor.
Doğal Afet Nedir, Çeşitleri Nelerdir?
Doğal afet, dünyanın doğal süreçlerinin neden olduğu, önemli çevresel bozulmaya ve can kaybına yol açan büyük bir olaylar olarak tanımlanabilir. Genelde 4 çeşit doğal afet bulunmaktadır. Bunlar:
Jeolojik Afetler, Hidrolojik Afetler, Meteorolojik Afetler ve Biyolojik Afetler olmaktadır.
Jeolojik Afetler: Levha tektoniği gibi jeolojik süreçlerin neden olduğu tehlikeler bir tür risktir. Depremler ve volkanik patlamalar buna örnektir. Genel olarak jeolojik ekstrem olaylar insan kontrolünün ötesindedir ancak olayların sonuçları üzerinde insanların önemli etkisi vardır.
Meteorolojik Afetler: Meteorolojik olayların, özellikle sıcaklık ve rüzgarla ilgili olayların neden olduğu tehlikeler, meteorolojik afetler olarak bilinir. Sıcak hava dalgaları, soğuk dalgalar, kasırgalar ve dondurucu yağmurlar bunun örnekleridir.
Hidrolojik Afetler: Hidrolojik (su) süreçlerin neden olduğu tehlikeler hidrolojik afetler olarak bilinir. Sel, kuraklık, toprak kayması ve tsunami doğal afetlere örnektir. Sel ve kuraklık tarıma zarar verebilir ve kıtlığın başlıca nedenlerinden biridir.
Biyolojik Afetler: Biyolojik süreçlerin bir sonucu olarak ortaya çıkan tehlikelerdir. Bu, kişiden kişiye geçen ve geniş insan popülasyonları için önemli bir tehdit oluşturan bulaşıcı hastalıklar da dahil olmak üzere çok çeşitli hastalıkları içermektedir.
Doğal Afetler Neden Olur?
Doğal afetlerin ana nedenleri tektonik kaymalar, ay faaliyetleri, ormansızlaşma, toprak erozyonu, hava basıncı, okyanus akıntıları, kirlilik, küresel ısınma, madencilik, sismik dalgalar vb.'dir. Tarımsal uygulamalar, madencilik, ormansızlaşma vb. toprak kaymalarına yol açabilir.
Bitkiler ve hayvanlar da orman yangınlarından zarar görebilir. İnsan kaynaklı afetlerin ise örnekleri arasında endüstriyel kazalar, silahlı saldırılar, terör eylemleri ve kitlesel şiddet olayları yer alıyor. Doğal afetlerde olduğu gibi bu tür travmatik olaylar da can ve mal kayıplarına neden olabilmektedir.
Kasırga, deprem ve su baskını gibi doğal afetler durdurulamaz. Ancak doğal afetlerin neden olduğu hasarı azaltmanın hala yolları var. Tahmin ve uyarı sistemleri, eğitim, hazırlık ve halkın bilinçlendirilmesi, doğal bir afetin topluluklar üzerindeki sonuçlarını en aza indirebilir.
