Çifthane Sistemi Nedir, Özellikleri Nelerdir? Osmanlı'da Çift Hane Sistemi Ne İle İlgilidir?
Çifthane sistemi Osmanlı devletinin topraklarını kontrol edebilmek için ortaya çıkardığı bir sistemdir. Osmanlı devleti köylü ailelere toprakları vermiş ve orada toprağı işletmesini isteyerek hem büyük çiftlikler kurulmasını hem de toprağın tekelleşmesini engellemiştir.
Çifthane Sistemi Nedir, Özellikleri Nelerdir?
Osmanlı devleti feodal oluşumları engellemek ve topraklarını devlet elinde tutmak için bazı sistemler geliştirmiştir. Bu sistemlerden biri de çifthane sistemi olarak bilinir. Osmanlı devleti, köylü her aileye bir çift öküz işlemesi adına miri arazi vermiştir ve bu araziyi verirken de belirli şartlar ile vermiştir. Bu arazilere çift adı verilmiştir ve araziler de 50 ile 150 dönüm arasında değişmiştir.
Arazilerin tümüne çift denirken ailelere de hane ismi verilmiş ve sisteme çifthane sistemi denmiştir. Bu sayede hem aileler kendi geçimlerini sağlamışlar hem de arazilerin büyük çiftlikler haline getirilmesi önlenmiştir. Çifthane sistemi sayesinde Osmanlı devleti topraklarının kontrolünü daha kolay sağlamıştır.
Osmanlı'da Çift Hane Sistemi Ne İle İlgilidir?
Çifthane sistemi, Osmanlı'nın toprakları üzerindeki feodal sistemin engellenmesi için oluşturulmuş bir sistemdir. Bu sistem sayesinde toprakların büyük bir kısmındaki mülkiyet devletin elinde tutulmuştur. Osmanlı devleti, köylü olan her aileye bir çift öküzü işleyebileceği kadar miri araziyi belirli şartlar altında kiraya vermiştir. Bu arazilerin tümüne çiftlik, aileye ise hane ismi verilmiştir.
Çift hane sisteminde ailenin emeği öküzler ile işlenen arazi üretim birimini ve mali biri oluşturmuştur. Çiftçinin elinde tuttuğu araziyi satması ya da herhangi bir yere bağışlaması yasaktır. Bu araziler kayıt altına alınmıştır ve çift resmi adında vergi alınmıştır.
Çifthane sistemi, toprakların büyük çiftlik olmasını engellemiş ve tarımın da belirli bir elde toplanmasını engellemiştir. İşlediği toprağı terk eden ya da başka yerlere göç eden ve araziyi üç yıl boş bırakanlardan da çift bozan isminde bir vergi alınmıştır.
Çifthane Sisteminde Vergi Var mı?
Çifthane sisteminin kullanılması Osmanlı devletinde hem ticaretin, hem tarımın hem de vergi sistemine bağlı bir ekonomik sistemin gelişmesine katkı sağlamıştır. Çifthane sistemi ile ekonomik bir düzen oluşturulmuş, ekonomik dengeler de kurulmaya başlanmıştır.
Üretim ile dağıtım da nüfus üzerinden yeniden şekillenmeye başlamıştır. Nüfus sayım işlemlerinin yapılması da çifthane sistemi sayesinde daha kolay bir şekilde yapılmıştır.
Çifthane Sisteminde Toprak Bırakılır mı?
Çifthane sisteminde köylü bir aileye iki öküz işleyebileceği arazileri vermiş ve bunun üzerinden de onlardan vergi almıştır. Toprağın işletilmemesi ve bırakılması ihtimaline karşı eğer 3 sene boyunca çiftlik işlenmezse çift resmi vergisi alınmıştır.
Eğer herhangi bir aile eğer toprağını üç sene boyunca işlemez ve boş bırakırsa onlardan bunun için vergi alınmıştır. Bu sayede köylüler üretimlerine devam etmekte ve toprağını işetmede daha istikrarlı davranmışlardır. Çifthane sisteminde verilen toprakların başkasına devredilmesi ya da satılması da yasaklanmıştır.