Atmosfer Nedir, Atmosferin Katmanları Nelerdir? Atmosferin Canlılar İçin Önemi Nedir?
Her gezegen ve gök cisminin etrafını saran bir yoğun hava tabakası vardır. Bu tabakaya atmosfer adı verilir. Atmosfer sayesinde Dünya'da 4 iklim görülür. Atmosfer toplamda 7 katmandan meydana gelir. En dıştan en içe doğru olacak şekilde katmanlar Egzosfer, İyonosfer, Termosfer, Mezosfer, Ozonosfer, Stratosfer, Troposter şeklinde sıralanır.
Atmosfer Nedir?
Dünyamız için atmosfer, çeşitli meteorlardan ve zararlı Güneş ışınlarından koruyan önemli bir hava tabakasıdır. Yaklaşık olarak %71' azot, %28'i ise oksijenden meydana gelir. Geri kalan %1 Lik dilimi ise helyum, karbondioksit ve ksenon gazları oluşturur.
Atmosferin Katmanları Nelerdir?
1- Egzosfer:
Ekzosfer 550 km'den başlayarak binlerce kilometreye uzanır. Uydular genellikle bu alanda bulunur. Dünyanın uzaya açılan kapısı olarak tanımlanır. En dıştaki katmandır.
2- İyonosfer:
80 - 550 km arasında bulunur. Gaz partikülleri, güneşten gelen zararlı ışınları absorbe eder. Radyo dalgaları da bu seviyeden yeryüzüne dönüş yapar. Yeryüzündeki tüm seslerin tanımlanarak duyulabildiği tabakadır.
3- Termosfer:
Termosfer 80- 90 km üzerinde uzanır. Çok ince bir hava vardır. Sıcaklık yükseklik arttıkça artar. Adını da bu özelliğinden dolayı almıştır. Bu tabakada 2000 dereceye kadar sıcaklık ulaşmaktadır.
4- Mezosfer:
Mezosfer 50- 80-90 km arasında yer alır. Sıcaklık ise yükseldikçe azalır. Azot ve ozon gazları bulunur fakat oksijen oldukça azdır. Sıcaklık -100 dereceye kadar düşebilir. Bu katman yeryüzünü uzaydan gelen çeşitli meteorlardan korumaktadır. Meteorlar bu katmana girdiğinde yanarlar.
5- Ozonosfer:
11-12 km ile 50 arasında sıcaklık enverziyonunun yer aldığı seviyedir. Bu tabakanın iki önemli görevi vardır. Yeryüzündeki temel ısı dengesini sağlamak ve zararlı UV ışınlarının yeryüzüne ulaşmasına engel olmak.
6- Stratosfer:
Atmosferin en üst tabakasındaki katmandır. Stratosfer katmanı olmasaydı gökyüzü mavi yerine siyah görünürdü.
7- Troposfer:
Atmosferi meydana getiren gazların %75-80'i bu katmanda yer alır. Yeryüzünden 11-12 km yüksekliktedir ve sıcaklık yükseldikçe azalır. Hava olayları bu tabakada görülür. Yeryüzüne en yakın katmanda gaz oranları ise her zaman aynıdır.
Atmosferin Canlılar İçin Önemi Nedir?
Atmosfer dünyanın en önemli ve vazgeçilmez olan yapısı olarak öne çıkar. Görevleri bakımından da yaşamın güvencesi olarak nitelendirilebilir. Atmosferin canlılar için önemi aşağıdaki gibi sıralanabilir;
Dünyayı meteor yağmuruna karşı korur.
Güneşten gelen zararlı ışınlarına karşı korur.
Dünyadaki ısı dengesini sağlar ve canlı yaşamının sürmesine olanak tanır.
Dünya ile birlikte döner. Bu sayede herhangi bir sürtünme oluşmasını engeller.
Dünyada 4 iklimin görülmesini sağlar.
Bu ve daha birçok önemli ve güçlü görevleri nedeniyle atmosfer ve her bir katmanı canlılar için oldukça önemlidir.
