4. Sınıf Besinler Ve Özellikleri: Besin Özellikleri Detaylı Konu Anlatımı Ve Örnek Sorular!

4. Sınıf Besinler ve Özellikleri: Besin Özellikleri Detaylı Konu Anlatımı ve Örnek Sorular

Yediğimiz her yemek, farklı besinlerin yanı sıra diyet lifi ve su içeren birden fazla malzeme kullanılarak hazırlanır. Yiyeceklerimizdeki bazı besin maddeleri yağlar, mineraller, vitaminler, proteinler ve karbonhidratlardır.

Besinlerimizde karbonhidratlar nişasta ve şeker formunda bulunur. Yiyeceklerimizde karbonhidrat varlığı seyreltik iyot çözeltisi kullanılarak test edilebilir; nişastanın varlığının göstergesi siyah-mavi renkle gösterilir.

Gıdalarda protein varlığı, bakır sülfat ve kostik sodadan oluşan bir çözelti kullanılarak test edilir. Çözelti mora dönerse proteinler var demektir.

Gıdadaki yağın varlığı, kağıda sarılmış gıdanın nem içeriğini bıraktıktan sonra yağlı hale gelmesiyle anlaşılır.

Besin Türleri

Genel olarak iki tür besin vardır. Bunlar;

Makrobesinler

Mikro besinler

Makrobesinler canlıya metabolik sistemin çalışması için enerji sağlar. Enerji elde etmek için dönüştürülerek muazzam enerji sağlarlar. Makrobesinler arasında yağlar, proteinler ve karbonhidratlar bulunur.

Mikro besin, metabolizmanın gerçekleştirilmesi için gerekli bileşenleri sağlar. Ayrıca vücut sürecini kontrol etmek için hasarlı dokuları inşa edip onarırlar. Mikro besinler arasında kalsiyum, demir, vitaminler, demir, mineraller ve C vitamini bulunur.

Gıdadaki Önemli Besinler

Vücut tarafından sentezlenemeyen ve dışarıdan besinler yoluyla alınması gereken birçok besin vardır. Bunlar vücudun düzgün çalışması için hayati öneme sahiptir. Önemli besin maddeleri ve işlevleri şunlardır;

Karbonhidratlar

İnsanoğlunun temel enerji kaynaklarından biridir. Üç tür karbonhidrattan oluşur ve bunlar arasında lif, şeker ve nişasta bulunur. Genellikle düşük kalorilidirler ve bu nedenle sağlıklı bir diyetin sürdürülmesine yardımcı olurlar.

Kalsiyum

Güçlü kemikler ve dişler oluşturmak için hayati önem taşıyan bir mineraldir. Çok az miktarda sinirlerimiz, kaslarımızın çalışması ve kalbimiz için de gereklidir. Kalsiyum kaynakları arasında puding, süt, yoğurt, tofu, konserve balık ve taze yapraklı yeşil sebzeler bulunur. Kalsiyum eksikliği Osteoporoz adı verilen bir hastalığa yol açar.

Kolesterol

Beyin, sinirler ve hücrelerin gelişimi için gereklidir . Enzimlerin ve hormonların oluşumunda önemli rol oynar. Yiyecekler arasında peynir, süt, tavuk, sığır eti ve balık bulunur.

Yağlar

En önemli kalori kaynaklarından biridir. Bir gram yağ 9 kaloriden oluşur. Karbonhidratlardan ve proteinlerden aldığımız kalorinin neredeyse iki katıdır. Yağ genellikle yemek pişirmede kullandığımız yiyeceklerde, ekmeğin üzerine sürülmüş olarak bulunur ve ayrıca atıştırmalıklarda, hamur işlerinde de bulunur.

Demir

Kırmızı kan hücrelerimizin bir bileşenidir. Görevi oksijeni akciğerlerimizden organlara, kaslara ve hücrelere taşımaktır. Besin kaynakları arasında ıspanak, soya fasulyesi ve diğer yapraklı sebzeler bulunur.

Protein

Amino asitlerden oluşurlar. Proteini fındık, mercimek, dana eti, pirinç, tavuk, dana eti vb. besinlerden elde edebiliriz.

Sodyum

Süt ve taze sebzeler gibi yiyecekler sodyum içerir. Sodyum eksikliği yüksek tansiyona yol açabilir.

Çeşitli Besinler Vücudumuz İçin Ne Yapar?

Besinler vücudumuzun sağlığının belirlenmesinde hayati bir rol oynar. Bu besinler vücudumuzdaki her hücre tarafından beslenme sürecinde temel işlevlerini yerine getirmek için kullanılır.

Yağlar karbonhidratlara göre vücudumuza daha fazla enerji sağlar.

Proteinler vücut geliştirme besinleridir.

Vitaminler vücudumuzun hastalıklarla savaşmasına yardımcı olur ve aynı zamanda gözlerimizi, diş etlerimizi ve kemiklerimizi sağlıklı bir formda tutmamıza yardımcı olur. A vitamini, B kompleksi, C, D, E, K vb. gibi farklı vitamin türleri vardır. C vitamini vücudumuzu hastalıklara karşı korur.

Diyet lifi olarak da bilinen kaba yem, meyve, tam tahıl vb. bitkilerden elde edilir. Besin sağlamazlar ancak yiyeceklerimize hacim katarlar ve sindirime yardımcı oldukları için vücudumuz için gereklidirler.

Su, yiyeceklerdeki besin maddelerinin emilmesine yardımcı olur ve ter ve idrar şeklindeki atıklardan kurtulmaya yardımcı olur.

Doğru miktarda besin, kaba yem ve su içeren bir diyete dengeli beslenme denir. Dengeli beslenmek asla bizi obeziteye sürükleyemez. Doğru gıdayı tüketmek, yemeğinizin besin içeriği hakkında bilgi sahibi olmak kadar önemlidir.