'Uyuyan adam eski kız arkadaşına tecavüz etti'

BBC'den Sarah Abrahams, kendini ciddi bir sorunun ortasında bulan bir adamın hikayesini aktarıyor.

Sarah, Tom ile bir arkadaşının evinde tanıştığında, aralarında hemen bir elektriklenme oldu. Sıcakkanlı, konuşkan hali ve espiri anlayışıyla ona erkek kardeşini hatırlatıyordu.

Takip eden haftalarda, birlikte daha fazla vakit geçirdiler. Bazen Sarah Tom'da kalıyordu, bazen de Tom Sarah'ya gidiyordu.

Birbirlerini giderek daha iyi tanıyorlarken, bir gece yatakta Sarah'yı rahatsız eden bir şey oldu. Tom Sarah'nın göğüslerini okşamaya başladı, hemen sonra kasıklarını kaba, sert bir şekilde sıktı.

İlişkinin henüz başıydı, bu yüzden Sarah bu konuda bir şey söylememeye karar verdi.

"Sanırım biraz oynaşmayı sevdiğini düşündüm, bu nedenle üzerine düşmedim." Zaman içinde yakınlaştılar. Birlikte dışarıda yemek yemek, sinemaya gitmek ve yürüyüş yapmak rutinleri haline geldi. Birbirlerinin varlığından mutluydular ve Sarah o geceki olayla ilgili endişelerini bir kenara bıraktı.

Ama bir gece, bir partiye gittikten sonra, ki her ikisi de burada içki içmişti, Sarah derin uykusundan uyandı ve Tom'u onunla birlikte olmaya çalışırken buldu.

Acı verici ve rahatsız ediciydi. Ertesi gün, ona bıktığını ve ilişkiyi bitirmek istediğini söyledi.

Ancak Tom'un yanıtı onu oldukça şaşırttı. "Neden bahsettiğimi bilmiyordu ve bu yüzden savunmaya geçti. Bense uyanmış ve onu olan bitenden bihaber bulmaktan ötürü oldukça kızgındım" diyor Sarah.

Sabah hiç bir şey hatırlamıyordu

Tom, o gece Sarah ile seks yapmaya çalıştığına dair bir şey hatırlamadığında ısrarcıydı. Sarah'nın anlattıklarından ve onu incitmekten yıkılmış görünüyordu.

Sarah ne düşüneceğini bilemedi. Tom'un onunla seks yapma teşebbüsündeki hali, normalde olduğundan çok farklıydı. Normalde nazik, içten ve duygusaldı. Sarah Tom'un ona tanıştıklarında, daha ilişkileri bile başlamadan önce anlattığı bir şeyi hatırladı - yıllar önce, Tom eski partneri Karen'a tecavüzden suçlu bulunmuş ve yedi yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.

Küçük çocuklarını görmek için Karen'ın evine gittiği sırada olmuştu olay. Bir şeyler içmişler, film izlemişler ve sonra yatağı paylaşmışlardı. Tom neredeyse anında uykuya dalmıştı, ancak 45 dakika sonra Karen'ın çığlığı ve bağırışlarıyla uyanmıştı: "Ne yapıyorsun? Bu sen değilsin. Kendin gibi değilsin. Bu sen değilsin." Kafası karışmış ve şoke olmuş bir şekilde, eşyalarını aldı ve evden ayrıldı.

Tom, uyuya kalmak ve Karen'ın bağırışlarıyla uyanmak arasındaki sürece dair herhangi bir şey hatırlamadığını söyledi.

Sarah, Tom'un bu karakterine aykırı davranışının, onu sekse zorlamaya çalıştığı zamanla ilişkili olabileceğini düşündü.

Tom'un uykusunda yaptığı diğer garip şeyleri düşündü -onda kaldığı ilk gecede yaptığı şey gibi. "Gece uyandı, pantolonunu giydi, bana gideceğini söyledi. Üstü çıplaktı. Sabah bu konuda hiçbir şey hatırlamadı." Sarah, doktora gitmesi konusunda Tom'u teşvik etti. Londra'daki Guy's and St Thomas' Hasataneleri'ndeki uyku kliniğine yönlendirildi. Burada bir geceyi beyin faaliyetlerini izleyen elektrotlarla geçirdi.

Doktorların keşfettiği şey, Tom'un hayatında büyük bir etkiye sahip olacaktı.

Tom'un vakasını inceleyen Doktor Guy Leschziner, "Uykusundaki beyin dalgaları oldukça sıradışı bir şeyi gösteriyor" diyor.

"Aynı anda hem uyanık hem de derin uykuda görünüyor. Derin uykuyu işaret eden yavaş beyin dalgaları ve aynı anda uyanık olduğuna işaret eden hızlı ritimler." Beyin dalgalarının incelenmesi, Sarah'nın Tom'un davranışlarına ilişkin betimlemeleri ve uyurgezerliği sonucunda Tom'a nadir görülen bir uyku bozukluğu teşhisi kondu: Seksomnia.

Seksomnia nedir?

Seksomnia uyurgezerlikle ve insanların uykunun rüya görme safhasında olmasalar bile kâbus gibi semptomlar sergilemesi olarak bilinen gece terörüyle ilgili.

"Bunların hepsi 'parasomnia' olarak bilinen bir uyku bozukluğu ile ilgili ve genellikle gecenin ilk safhasında ortaya çıkıyor, derin uyku sırasında" diyor Yale Üniversitesi'nden Profesör Meir Kryger.

"Uyurgezerler uyanık gibi gözükür ancak aslında değillerdir. Ve bunu beyin dalgalarından biliyoruz." Guy Leschziner, uyanık olanın beynin görüş, hareket etme ve duyguyu kontrol eden kısımları olduğunu söylüyor. "Beynin hafıza, karar alma ve mantıklı düşünme kısımları ise derin uykuda gözüküyor. Bu nedenle bu durumdaki kişiler açık bir bilinç ya da hafıza olmaksızın konuşabiliyor, yürüyebiliyor, yemek yiyebiliyor, yemek yapabiliyor, araba kullanabiliyor ve hatta seks yapabiliyorlar." Peki seksomnia teşhisinin Tom'un tecavüzden mahkumiyetine bir etkisi olabilir mi? "Tecavüz gecesi kafasına elektrotlar takılmadan, bunun Tom'un uyku bozukluğu nedeniyle mi olduğunu söylemek imkansız" diyor Leschziner. "Tom jüri tarafından suçlu bulundu." Ancak son yıllarda, seksomnia dahil uyku bozukluklarını içeren ve beraatle sonuçlanan birkaç dava görüldü.

Kanun birinin suç işleme niyetiyle mi yoksa otomat olarak, bilinçli bir farkındalıktan yoksun bir şekilde mi hareket ettiğine karar vermeli.

"Toronto'da ünlü bir vaka var. Bir kişi arabasına atlıyor, uzun bir yol katediyor ve kayınvalidesini öldürüyor, kayınbabasına da saldırıyor. Ve jüri uyurgezer olduğuna ve suçsuz olduğuna karar veriyor" diyor Meir Kryger.

"Birkaç yıl önce Arizona'da benzer bir vaka vardı, birisi karısını öldürdü. Ve bu vakada uyurgezer olduğunu öne sürdü ancak suçlu bulundu." "Sanıklar saldırıyı gerçekleştirirken beyin dalgaları ölçülmediği için bilinçli olup olmadıklarını söylemek zor diyor" King's College London'dan emekli nöropsikiyatri profesörü Mike Kopelman.

"Bilinçli tasarlama, motivasyon ve geri çağırma kanıtları bulursanız, bunun otomatizm olmadığı anlamına gelir" diyor.

Ama durum böyle değilse, suçlanan kişi masum olabilir.

"Saldırganın uyku bozukluğu ile ilgili geçmişini ve uyku takibine ilişkin bulguları birleştirmek zorundasınız, ki bunlar da o anda parasomnia olduğunu kanıtlamıyor ama onaylayıcı bir kanıt sunuyor." Sarah, Tom'un seksomnia teşhisinin onda derin bir etki yarattığını söylüyor, çünkü her zaman tecavüzden suçlu bulunmasının haksız olduğunu düşünüyordu.

"Hiçbir hatırasının olmadığı bir şeyi yapmış olmayla ve bunun suçluluk duygusuyla baş etmeye çalışmak... Demek istediğim, o gece garip bir şey yaptığının bile farkında değildi. Sabah hatırlamıyor" diyor.

Bu tür sıradışı uyku bozukluğu için mucizevi bir tedavi yöntemi yok, ancak onu engellemenin yolları var. Yatakta tenle teması önleyecek kıyafet giymek gibi. Stres, alkol ve uyku eksikliği tetikleyiciler olabilir, alışılmadık bir ortamda uyumak gibi.

Bu durumlardan kaçınarak, Tom büyük bir ilerleme kaydettiğini söylüyor. Tedaviye başlamadan önce, her iki-üç ayda bir seksomania belirtisi gösteriyordu.

"Şu an seksomnia durumlarının kontrol altında olduğunu büyük bir güvenle söyleyebilirim. Ve son iki-üç yılda hiç yaşamadım.

(BBC Türkçe)