Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan tarihi üçlü zirve sonrası ilk açıklama: Ara bulucu rolü oynamaya hazırız
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin davetine icabetle günübirlik çalışma ziyareti için Ukrayna'ya gitti. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski ile bir araya gelen Erdoğan daha sonra BM Genel Sekreteri Guterres'in de yer alacağı üçlü zirveye katıldı. Yaklaşık 40 dakika süren zirve sona erdi. Görüşmenin ardından Zelenski, Erdoğan'ın Lviv'i ziyareti için 'güçlü bir destek mesajı' dedi. Öte yandan Erdoğan'ın Ukrayna ziyareti sırasında, savaş nedeniyle tahrip olan altyapının yeniden inşası için Türkiye ile Ukrayna arasında anlaşma imzalandı. Erdoğan görüşme sonrasında yaptığı açıklamada, "Şahsen savaşın en nihayetinde müzakere masasında sonuçlanacağına olan inancımı muhafaza ediyorum. Tüm mesele müzakere masasına giden en kısa ve adil yolu tespit etmektir. Mart ayında İstanbul'da şekillenen parametreler üzerinden müzakerelerin canlandırılmasının imkan dahilinde olduğuna inanıyorum. Bu hedefe yönelik olarak her türlü desteği vermeyi tekrar kolaylaştırıcı veya ara bulucu rolü oynamaya hazırız." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenski’nin daveti üzerine günübirlik çalışma ziyareti için Lviv’de.
Erdoğan ilk olarak Zelenski ile görüştü. İkili görüşmenin ardından BM Genel Sekreteri Antonio Guterris’in katılımıyla gerçekleştirilecek üçlü görüşme başladı.
Yaklaşık 40 dakika süren zirvede tahıl anlaşması, Ukrayna-Rusya savaşının diplomatik yollarla sona erdirilebilmesine yönelik atılabilecek adımlar ve Rusya’nın kontrolündeki Zaporijya Nükleer Santrali’ndeki durum ele alındı.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'DAN ZİRVE SONRASI ÖNEMLİ AÇIKLAMALAR
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye-Ukrayna-BM Zirvesi sonrasında açıklamalarda bulundu. İşte o açıklamalar:
"Sayın Zelenskiy'in davetinden büyük memnuniyet duydum. Ortaklık düzeyindeki ilişkileri tüm boyutlarıyla değerlendirdik. İş birliğimizi mevcut şartlarda ilerletme imkanını ele aldık. Yaklaşık 6 aydır devam eden savaş, görüşmelerimizin ana konusunu teşkil etti. Ukrayna'nın toprak bütünlüğüne ve egemenliğine desteğimizi bu vesile ile bir kez daha vurguladık. Yaşanan can kayıplarından duyduğumuz derin üzüntüyü bir kez daha ifade ettim. Dün gece Kharkiv'de bir yurda yönelik gerçekleştirilen 9 sivilin öldüğü 35 kişinin yaralandığı füze saldırısı için de ülkemiz ve milletimiz adına taziyelerimi ilettim.
"YENİ BİR ÇERNOBİL YAŞAMAK İSTEMİYORUZ"
Yeni bir Çernobil yaşamak istemiyoruz. Türkiye olarak bir taraftan çatışmaların diplomatik çözümle sona ermesi için çaba harcarken diğer taraftan Ukraynalı dostlarımızın yanında olduk, olmaya da devam ediyoruz. Savaşın başından bu yana Ukrayna halkının acil, insani ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla 98 TIR insani yardım malzemesi sevk ettik. 325 bine yakın Ukraynalıya geçici olarak ülkemizde ev sahipliği yaptık. Ukrayna'daki şartlar normale dönünceye kadar 1098 yetim ve refakatçisinden oluşan kişiyi ülkemizde kabul ettik. Görüşmemizde savaşın Ukrayna'da neden olduğu fiziki yıkımın boyutlarını da ele aldık. Bugüne kadar olduğu gibi Ukrayna'nın yeniden imarı için gereken desteği vereceğimizi sayın Zelenskiy'le paylaştık. Malumunuz bundan 1 ay önce BM, Ukrayna, Rusya ve Türkiye olarak tarihi nitelikte bir ortak çalışma örneği sergiledik.
Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden güvenli şekilde dünya piyasalarına ihracını mümkün kılan İstanbul mutabakatının olumlu yansımalarını sadece Ukrayna değil tüm dünya hissetmeye başladı. Mutabakatın uygulamaya konduğu 1 Ağustos'tan bu yana 25 gemi 625 bin ton Ukrayna tahılını dünya pazarlarına ulaştırdık, ulaştırıyoruz. Bugünkü temaslarımızda mevcut mekanizmanın faaliyetlerinin arttırılarak sürdürülebilmesi için atılabilecek adımlar üzerinde durduk. Üçlü görüşmemizde ayrıca İstanbul Mutabakatı'nın oluşturduğu müsbet havanın kalıcı barışa tahvil edilmesi imkanlarını değerlendirdik. Diplomatik sürecin canlandırılması için uluslararası toplumun daha fazla sorumluluk üstlenmesi gerektiğine özellikle işaret ettik. Şahsen savaşın en nihayetinde müzakere masasında sonuçlanacağına olan inancımı muhafaza ediyorum."
ZELENSKI'DEN İLK AÇIKLAMA
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Ukrayna’nın Lviv kentinde yaptığı ikili görüşme sonrası yazılı açıklama yaptı. Zelenskiy, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyaretini güçlü bir destek mesajı olarak nitelendirerek, “Türkiye Cumhurbaşkanı'nın Ukrayna ziyareti, böylesine güçlü bir ülkeden gelen güçlü bir destek mesajıdır. Lviv'deki görüşmede Recep Tayyip Erdoğan ile tahıl girişimini iyileştirme ihtimalini, Zaporijya Nükleer Santrali çevresindeki durumu ve işgalcilerin nükleer şantajını, Rusya'nın geçici olarak işgal edilen Ukrayna topraklarındaki geniş çaplı tahıl hırsızlığını görüştük. Savunma işbirliği konularına da değinildi” dedi.
Zelenskiy ayrıca, Ukrayna ve Türkiye arasındaki işbirliğinin daha da genişlemesinin her iki tarafı da güçlendireceğinden emin olduğunu ifade etti.
TÜRKİYE-UKRAYNA ARASINDA ANLAŞMA İMZALANDI
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Ukrayna ziyareti sırasında, savaş nedeniyle tahrip olan altyapının yeniden inşası için Türkiye ile Ukrayna arasında anlaşma imzalandı.
BAKAN AKAR UKRAYNALI MEVKİDAŞI REZNİKOV İLE GÖRÜŞTÜ
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ukrayna'nın Lviv kentinde Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov ile bir araya geldi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Ukrayna ziyaretine eşlik eden Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ukraynalı mevkidaşı Oleksii Reznikov ile görüşme gerçekleştirdi. Görüşmede ikili ve bölgesel savunma ve güvenlik konularında görüş alışverişinde bulunuldu.
DÜNYA MEDYASI ADIM ADIM İZLİYOR
Kritik zirve dünya basınında da gündeminde. AFP ve AP gibi uluslararası ajanslar gelişmeleri anbean aboneleri duyururken
Al Jazeera görüşmeti 'barışa bir şans' yorumu ile okurlarına sundu. Al Jazeera muhabiri Teresa Bo, Lviv'deki görüşmenin barış için bir şans sunduğunu söyledi.
FRANCE 24'ün baş dış haber editörü Rob Parsons, tahıl koridorunun Erdoğan'ın çabaları ile açıldığının altını çizdi. Parsons 'Erdoğan'ın çalışmaları sayesinde, şimdiden çok şey başarıldı' dedi.
İngiliz Independent gazetesi Türkiye'nin Karadeniz limanlarında sıkışıp kalan 22 milyon ton mısır ve diğer tahılları ihraç etmenin önünü açan anlaşmaya aracılık ettiğini hatırlattı.
Haberde liderlerin bölgedeki sorunlara çözüm bulmak için Lviv'de bir araya gelecekleri belirtildi.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN POLONYA'DA
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ile Lviv kentinde yapılacak Üçlü Görüşme kapsamında Polonyaya geldi. Erdoğanı, Rzeszow Havalimanında Varşova Büyükelçisi Cengiz Kamil Fırat karşıladı.
'TÜRKİYE'NİN VE CUMHURBAŞKANIMIZIN PRESTİJİ GİDEREK YÜKSELİYOR'
Emekli Büyükelçi Uluç Özülker, Ukrayna'da gerçekleşecek üçlü zirveye dair değerlendirmelerini CNN Türk ekranlarında paylaştı:
"Son iki aydan bu yana bir yandan Türkiye'nin bir yandan da Cumhurbaşkanımızın ismi ve prestiji giderek yükseliyor. Arabuluculuk yapılan tahıl sorunun başarı ile çözülmesi, BM'nin teşekkürü, Montrö Sözleşmesi kapsamında boğazların dengeli kontrolü ile dünya çapında gözler Türkiye'ye çevrildi.
Soçi ve Tahran zirvesi de artı bir değer olarak geçti. Cumhurbaşkanımızın Putin ile yakınlığı Karadeniz'de barış ümidini artırdı. Ama aynı zamanda Türkiye'nin her iki taraf ile görüşen ve BM ile de yakın ilişkisi bulunabilen bir konumda olması dolayısıyla ateşkes ihtimalini de gündeme taşıdı.
GÖRÜŞME TALEBİ ZELENSKİ'DEN
Zelenski ABD başta olmak üzere Avrupa ülkelerinin dolduruşuna geldi. Savaşa kazanabilirmiş gibi yola çıktı. Zelenski hala direniyor ama eski cesaretini kaybettiğinden kuşkunuz olmasın. Türkiye'nin tahıl konusunda attığı adım Zelenski'yi ciddi şekilde cesaretlendirdi. BM Genel sektereteri ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmek istediğine dair mesajı kendisi gönderdi.
'ZELENSKİ PUTİN İLE GÖRÜŞMEK İSTEYEBİLİR'
Böyle bir mesaj göndermesi bir arayış içinde olduğunu gösteriyor. Bu arayışı sonlandırmak için tahıl konusunda başarılı olmuş iki şahsiyet ile görüşerek, neye hazır neye hazır değil, Putin'den ne isteyecek bunları da onlarla paylaşacak. Şahsen Zelenski'nin Cumhurbaşkanımızından Putin ile görüşmek talebinde bulunma ihtimalinin olduğunu düşünüyorum."
RUSYA'YA BASKI ARTIYOR
Rusya’yı endişelendiren gelişmeler de yaşandı. Rus işgali altındaki Kırım yarımadası Ukrayna ordusunun hedefi haline geldi. Zaparojiya’da bulunan nükleer santral da ateş altında kalarak ciddi küresel facia sinyalleri vermeye başladı. Savaş uzadıkça Rusya’ya kesilen ekonomik fatura da giderek ağırlaşıyor.
PUTİN, ZELENSKİ İLE GÖRÜŞMEYE ‘EVET’ DER Mİ
Savaşın sona ermesi için Ukrayna lideri Zelenski dört defa Rusya Başkanı Putin’e ikili zirve önerdi. Kiev’den yapılan bu teklif her seferinde Moskova tarafından “Liderlerin ele alacağı somut konu yok” yanıtıyla geri çevrildi.
Ancak Lviv’deki üçlü zirve öncesinde Rusya’nın bu sert tavrını yumuşatmaya başladığı gözleniyor. Rus kaynaklardan aldığımız duyumlara göre 5 Ağustos Soçi zirvesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna lideri Volodimir Zelenski ile görüşebileceği imasında bulundu. Ukrayna ile müzakerelerde Rusya’nın ilk tavrı “Önce heyetler yol haritasını belirlesin. Liderler sonra zirve düzenlesin” şeklindeydi. Şimdi ise savaşı durdurmak için Rus tarafı “Önce liderler görüşerek yol haritası belirleyebilir. Ardından heyetler bu yol haritasını hayata geçirmek için çalışmalar başlatabilir” şeklini almış.
Ukrayna’da nihai barış sağlanmasa dahi en azından kalıcı ateşkese gidilebilmesi Lviv zirvesinde Zelenski’nin BM Genel Sekreteri Guterres huzurunda Cumhurbaşkanı Erdoğan’a vereceği mesajlara bağlı olacak.
İKİ LİDER SON OLARAK 3 ŞUBAT'TA YÜZ YÜZE GÖRÜŞMÜŞTÜ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Zelenski ile en son 3 Şubat’ta Kiev’de yüz yüze görüşme gerçekleştirirken, iki lider arasında savaşın başından bu yana birçok kez telefon görüşmesi yapılmıştı.