Ukrayna-Rusya savaşında dünyayı şok eden gelişme! Nova Kakhovka barajı vuruldu...
Rus ordusunun Ukrayna topraklarına girmesiyle başlayan savaşta kritik gelişmeler yaşanıyor. Ukrayna’nın güneyinde, Herson yakınlarında bulunan Kakhovka Hidroelektrik Santrali’nde meydana gelen patlama sonucu baraj çöktü. Herson kentindeki Ukrayna vatandaşları olası su baskınlarına karşı uyarılırken, tehlike altındaki bölgelerde tahliye kararı verildi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Rusya’nın Herson yakınlarında bulunan Kakhovka Hidroelektrik Santrali’ni vurduğunu ve barajın çöktüğünü duyurdu. Görüntülerde, barajın çöken noktasından hızlı bir akıntı oluştuğu görüldü. Zelenski, yaptığı açıklamada, “Kakhovka Hidroelektrik Santrali barajının yıkılması, Rusya’nın Ukrayna topraklarının her köşesinden kovulması gerektiğini tüm dünya için teyit etmektedir. Onlara tek bir metre bile bırakılmamalıdır, çünkü her metreyi terör için kullanıyorlar. Güvenliği geri getirecek olan sadece Ukrayna'nın zaferidir. Bu zafer gelecektir. Teröristler Ukrayna'yı su, füze ya da başka bir şeyle durduramayacaklar. Tüm servisler çalışıyor. Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi'ni topladım. Lütfen sadece resmi ve doğrulanmış bilgileri yayınlayın” dedi.
HERSON’DA TAHLİYE OPERASYONU
Ukrayna Ulusal Polisi’nden yapılan açıklamada, barajın yakınlarında bulunan Herson kenti ve çevresindeki tehlike altındaki bölgelerden tahliyelerin başladığını duyurdu. Polisten yapılan açıklamada, “Ulusal Polis ve Herson Bölgesi Devlet Acil Durum Servisi birimleri, Dnipro Nehri'nin sağ kıyısındaki Mykolaivka, Olhivka, Lyovo, Tyaginka, Poniativka, Ivanivka, Tokarivka, Poniativka, Prydniprovske, Sadove köyleri ve Herson şehrinin bir kısmı, Korabel Adası gibi potansiyel sel bölgelerindeki sivil nüfusu uyarmak ve tahliye etmek üzere alarma geçirilmiştir” ifadeleri kullanıldı.
Polis, vatandaşları elektronik aletlerin kapatılması, önemli evrak ve eşyaların güvenli bir yere koyulması konusunda uyarıda bulundu. Ayrıca Rusya’nın yanıltıcı bilgiler yaydığı, sadece Ukrayna’nın yetkili kurumlarının paylaştığı bilgilerin dikkate alınması gerektiği vurgulandı.
“ÇEVREYİ OLUMSUZ ETKİLEYECEK”
Ukrayna Ulusal Nükleer Enerji Üretim Kuruluşu’ndan (Energoatom) yapılan yazılı açıklamada, barajın yıkılmasının çevreyi ve bölgede yaşayanları olumsuz etkileyeceği ifade edilerek, “Kakhovka hidroelektrik santralinin yıkımı, çevreyi ve önümüzdeki yıllarda yüz binlerce insanın hayatını olumsuz yönde etkileyecek olan, son yıllarda dünyada yaşanan en büyük insan yapımı ve insan kaynaklı felakettir. Ukrayna ordusunun taarruzunu durdurmak, yenilgi ve utançtan kaçınmak için Kremlin suçluları harekete geçiyor. Bu savaşta çıtayı yükseltmek için her şeyi yapmaya hazırlar. Günümüz Rusya'sı küresel bir tehdittir. Bu sorunu sadece güç çözebilir” denildi.
IAEA: DURUMU YAKINDAN TAKİP EDİYORUZ
Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), Zaporijya Nükleer Santrali’ndeki uzmanların, Kakhovka barajındaki yıkıma ilişkin gelişmeleri yakından takip ettiğini belirtti. Ajanstan yapılan açıklamada, “IAEA, Ukrayna'nın Kakhovka barajındaki hasar raporlarından haberdar. Zaporijya Nükleer Santrali'ndeki IAEA uzmanları durumu yakından takip etmektedir. Santralde acil bir nükleer güvenlik riski yok” denildi.
İNGİLİZ BÜYÜKELÇİ PAYLAŞTI
İngiltere'nin Ukrayna Büyükelçisi Dame Melinda Simmons, barajdaki yıkımı gösteren bir video görüntüsünü sosyal medya hesabından retweet etti. Aynı görüntü, ilerleyen dakikalarda Ukrayna lideri Vladimir Zelenskiy tarafından da paylaşıldı.
Barajın 'Rus teröristler' tarafından imha edildiğini belirten Zelenskiy, Acil Güvenlik ve Savunma Konseyi'ni topladığını da ekledi.
Devasa barajın bulunduğu bölge, Ruslar tarafından kontrol ediliyordu. Rus haber ajansı TASS, beklendiği gibi barajın Ukrayna saldırısına uğradığını bildirdi.
KAKHOVKA BARAJI NEDEN ÖNEMLİ?
Baraj, Ukrayna'nın muazzam Dnipro Nehri'ni geçerek devasa su rezervuarına set çekiyor. Barajın kendisi 30 metre yüksekliğinde ve yüzlerce metre genişliğinde. 1956 yılında Kakhovka hidroelektrik santralinin bir parçası olarak inşa edildi.
İçerdiği devasa rezervuar, Utah'daki Büyük Tuz Gölü ile yaklaşık aynı hacme sahip. Barajın patlaması, Ukrayna kuvvetlerinin 2022'nin sonlarında yeniden ele geçirdiği Herson da dahil olmak üzere, altındaki yerleşim yerlerini su basmasına yol açabilir.
Rezervuardan gelen su, güneyde Vladimir Putin'in 2014'te el koyduğu Ukrayna toprağı Kırım Yarımadası'nın su kaynağı. Yanı sıra kuzeyde Avrupa'nın en büyüğü olan Zaporijya Nükleer Santralini besliyor.
Ayrıca Kahovka Hidroelektrik Santralinin çalıştırılmasına da yardımcı oluyor. Barajın yıkılması, Rusya'nın bu yılın başlarında hayati altyapıyı haftalar boyu hedef alması sonrası, Ukrayna'nın devam eden enerji sorunlarının katlanarak artmasına sebep olabilir.
Ayrıca, Kırım'ın da dahil olduğu güney Ukrayna'nın çoğuna ihtiyacı olan suyu sağlayan kanal sistemini de mahvetme tehlikesi var.
Bir yıl içerisinde iki kez el değiştiren Herson, Vladimir Putin için 24 Şubat 2022'de başlayan Ukrayna işgalinde en ağır mağlubiyetin yaşandığı yer oldu.
AVRUPA KONSEYİ'NDEN AÇIKLAMA
Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel, sivil altyapıya yönelik saldırıların ‘savaş suçu’ olduğunu belirterek, Rusya’nın bu saldırılardan sorumlu tutulacağını belirtti.
Kakhovka barajındaki patlamanın ardından sosyal medya hesabından açıklama yapan Avrupa Konseyi Başkanı Michel, “Kakhovka barajındaki patlama karşısında şok oldum. Sivil altyapının yok edilmesi açıkça bir savaş suçu olarak nitelendirilir ve Rusya‘yı sorumlu tutacağız. Konuyu Avrupa Konseyi’nde gündeme getireceğiz ve su basan alanlara daha fazla yardım göndermeyi önereceğiz. Düşüncelerim bu felaketten etkilenen herkesledir” dedi.
LETONYA CUMHURBAŞKANI LEVITS’TEN AÇIKLAMA
Letonya Cumhurbaşkanı Egils Levits, saldırıya ilişkin yaptığı açıklamada, “Rusya'nın terörizmi yeni bir boyuta ulaştı. Barajları havaya uçurmak kitlesel yıkıma ve ölümlere neden oluyor. Geçici bir özel mahkeme Rusya'yı sorumlu tutacaktır. Hepimizin iyiliği için Ukrayna bu savaşı kazanmalıdır” dedi.
BM’NİN ‘RUS DİLİ GÜNÜ’ PAYLAŞIMINA TEPKİ
Ukrayna Meclis Başkanı Ruslan Stefançuk, Birleşmiş Milletler’in sosyal medya hesabından ‘Bugün Rus Dili Günü’ başlığıyla paylaştığı gönderiye tepki gösterdi. Stefançuk, gönderiyi alıntılayarak, “Bugün anadili Rusça olanlar Kakhovka hidroelektrik santralini havaya uçurdu. Ancak BM'nin tutumuna bakılırsa, Rus dili günü Ruslar tarafından işlenen çevre katliamından daha önemli. Nasıl yani? BM, hasta mısın?” ifadelerini kullandı.
TAHLİYELER BAŞLADI
Ukrayna Ulusal Polisi, Kakhovka barajının yıkılmasının ardından Herson’da tahliyelere başladı. Ukrayna İçişleri Bakanlığı da şu ana kadar 742 kişinin tahliyesinin tamamlandığını duyurdu.
Ukrayna Ulusal Polisi’nden yapılan açıklamada, “Herson'un en tehlikeli bölgelerinden tahliyeler devam ediyor. Ruslar gece saatlerinde Kakhovka hidroelektrik santralinin barajını havaya uçurdu. İnsan olmayanlar tüm Ukraynalıları yok etmeyi amaçlayan başka bir terör eylemi gerçekleştirdi. Herson devriyeleri olay yerinde bulunmakta ve vatandaşların tahliyesine yardımcı olmakta, otobüslere eşlik etmekte ve olay yerinin güvenliğini sağlamaktadır. Su seviyesi çok hızlı bir şekilde yükseliyor” denildi.
UKRAYNA İÇİŞLERİ BAKANLIĞI: 742 KİŞİ TAHLİYE EDİLDİ
Ukrayna İçişleri Bakanlığı, şu ana kadar 742 kişinin tahliyesinin tamamlandığını açıkladı. Bakanlık, bazı yolların sular altında kalması nedeniyle ulaşımda karmaşanın yaşandığını, bazı yerleşim yerlerine ulaşmayı imkansız hale getirdiğini bildirdi. Açıklamada, “Bu durum bazı yerleşim yerlerine ulaşımı imkansız hale getiriyor. Tahliye ekipleri başka yollar arıyor. Yaklaşık 80 yerleşim yeri potansiyel sel bölgesinde” denildi.
UKRAYNA DIŞİŞLERİ: RUSYA BUNU ÖNCEDEN PLANLADI
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, Rusya'nın gece saatlerinde Kakhovka barajına yönelik gerçekleştirdiği saldırıyı daha önceden planladığını belirtti.
Bakanlık açıklamasında şu ifadelere yer verdi;
“6 Haziran gecesi Rusya Federasyonu, Herson bölgesinin geçici olarak işgal altındaki topraklarında Nova Kakhovka kasabası yakınlarında bulunan Kakhovka hidroelektrik santralinin barajını havaya uçurdu. Dnipro’nun her iki yakasındaki düzinelerce yerleşim yeri sel riski altında.
Herson bölgesindeki Ulusal Polis ve Devlet Acil Servis birimleri, sivil nüfusu potansiyel sel bölgelerinden tahliye etmek için acil önlemler alıyor. Herson Bölgesi'nin geçici olarak işgal edilen sol yakasında oturanlar alarma geçiriliyor.
Rusya Federasyonu'nun Kalhovka HES barajını patlatmasını, mümkün olduğu kadar çok can kaybına ve yıkıma neden olmayı amaçlayan Ukrayna'nın kritik altyapısına yönelik bir terör eylemi olarak değerlendiriyoruz. Kakhovka HES'e yönelik terör saldırısı daha önce Herson bölgesindeki işgal güçleri ve Rus televizyonunda propagandacılar düzeyinde hararetle tartışıldı ve bu da bunun önceden planlandığını gösteriyor.
EKOLOJİK VE TEKNOLOJİK TERÖR EYLEMİDİR
Kakhovska HES barajının patlatılması, ekolojik ve teknolojik terör eylemidit, Avrupa'da son on yıllarda yaşanan en büyük insan yapımı felakettir ve Rusya'nın Ukraynalılara yönelik soykırımının bir başka tezahürüdür. Bu, Rusya Federasyonu ile barış görüşmeleri çağrısı yapan ülkelere Kremlin'in yanıtıdır. Kakhovka rezervuarındaki su seviyesinin düşmesi nedeniyle, Rusya tarafından işgal edilen bir başka kritik altyapı tesisi olan Zaporijjya NES'de de tehlike oluşturabilir.”
ZELENSKİ'DEN ACİL TOPLANTI
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Ukrayna’nın güneyinde, Herson yakınlarında bulunan Kakhovka Hidroelektrik Santrali’ndeki durumla ilgili Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi üyeleriyle acil toplantı düzenledi.
Ukrayna Başkanlık Ofisi tarafından yapılan açıklamada, Zelenski’nin, Kakhovka Hidroelektrik Santrali’ndeki durumla ilgili Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi’ni acil olarak topladığı belirtildi. Açıklamaya göre, İçişleri Bakanı Ihor Klymenko, Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba, Ukrhydroenergo CEO'su Ihor Syrota, Çevre Koruma ve Doğal Kaynaklar Bakan Birinci Yardımcısı Oleksandr Krasnolutskyi ve Energoatom Başkanı Petro Kotin raporlarını sundu. Yaşanan olayın ardından tüm acil servisler ve ordunun derhal konuyla ilgili olarak bilgilendirildiği, 80 yerleşim yerinin sel bölgesinde bulunduğu, herhangi bir sivil ya da askeri kaybın bildirilmediği ifade edildi.
“150 TON MAKİNE YAĞI DNİPRO NEHRİ’NE KARIŞTI”
Açıklamada, “Konsey üyelerine en az 150 ton makine yağının Dnipro Nehri'ne karıştığı ve 300 tondan fazla sızıntı riski bulunduğu bilgisi verildi. Toplantı katılımcıları, Rusların bu tür eylemlerinin Cenevre Sözleşmesi'nin ihlal edildiğine dair açık işaretler taşıması nedeniyle, BM Güvenlik Konseyi'nin toplantıya çağrılması, uluslararası çevre örgütlerine ve Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne başvurulması da dahil olmak üzere bir dizi uluslararası tedbir üzerinde anlaşmaya vardı. Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi üyeleri ayrıca Zaporijya Nükleer Santrali’ndeki mevcut durum hakkında da bilgilendirildi. Santraldeki Ukraynalı personel durumu kontrol altında tutuyor ve herhangi bir gelişmeyle başa çıkabilecek araçlara sahip” denildi
ICRC: BARAJIN YIKILMASI ALTYAPIYA YÖNELİK EN BÜYÜK HASAR
Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC), Kakhova barajının yıkılmasına yönelik yaptığı açıklamada, “Kakhovka barajının yıkılması, Şubat 2022'den bu yana kritik altyapıya verilen en büyük hasarlardan biridir” denildi.
ICRC’den yapılan açıklamada, Dinyeper Nehri’nin her iki tarafından binlerce insanın halihazırda olumsuz etkilendiği ifade edilerek, “Kakhovka barajının yıkılması, Şubat 2022'den bu yana kritik altyapıya verilen en büyük hasarlardan biridir. Dinyeper Nehri'nin her iki yakasında yaşayan binlerce insan şimdiden selden etkilenmiş ve hayatları risk altına girmiştir. Birçoğu evsiz kalacak ve ciddi insani yardıma ihtiyaç duyacaktır. Yerel makamlar ve Kızılhaç ortaklarıyla birlikte, etkilenen topluluklara nasıl yardımcı olabileceğimizi değerlendiriyoruz. Barajların uluslararası insancıl hukuk kapsamında özel bir korumaya sahip olduğunu hatırlatmak gerekir; zira barajlar, serbest kalmaları halinde sivil halk arasında ciddi acılara yol açabilir” denildi.
1339 KİŞİ TAHLİYE EDİLDİ
Ukrayna’daki Kakhovka Barajı’nın bombalanarak yıkılmasının ardından sel altında kalan yerlerde kurtarma çalışmaları ve risk altında bulunan bölgelerde tahliye çalışmaları devam ediyor. Ukrayna İçişleri Bakanlığı bugün saat 16.00 itibariyle 1339 kişinini tahliye edildiğini açıkladı.
Ukrayna İçişleri Bakanlığı’na bağlı polislerin ve Acil Durum Ekipleri (DSNS), aniden su basan yerlerde mahsur kalanları ve hayvanları kurtarmaya devam ettiklerini belirtip bölge halkına çağrıda bulundu. Bakanlık açıklamasında “Herson bölgesi sakinleri, tahliye ederseniz evcil hayvanlarınızı ihmal etmeyin: onları bağlı bırakmayın, kafeslerinden çıkarın veya mümkünse yanınıza alın. Tüylülere kurtuluş için bir şans verin” ifadelerini kullandı.
KARA MAYINLARI SUDA YÜZÜYOR
İçişleri Bakanlığı saat 16.00 itibariyle 1.339 kişiyi tahliye ettiklerini ifade ederek “İlk bilgilere göre Dinyeper'in sağ kıyısında 13 yerleşim yeri ve 260'tan fazla ev sular altında kaldı” açıklamasını yaptı. DSNS ekipleri ise sel sonucunda yer mayınlarının suda yüzdüğünü vurgulayıp halkın dikkatli olması gerektiğini belirtti.
