‘Türklerin kararı saygı duymalıyız’
Dünya liderleri, Türkiye’deki anayasa değişikliğine ilişkin referandumdan çıkan kararın Türk halkının tercihi olduğunu ve bu karara saygı duyulması gerektiğini belirten açıklamalarda bulundu
Türkiye’de pazar günü gerçekleşen referandumun sonuçları, tüm dünyada geniş yankı uyandırdı. Batılı yönetimlerden yapılan açıklamalarda, karara saygı gösterilmesi çağrısı yapıldı:
Almanya:
Başbakan Angela Merkel, referandum sonuçlarının açıklanmasının ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a ‘diyalog’ çağrısı yaptı. Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel ile ortak bir açıklama yapan Merkel, Berlin’in Türk yönetiminden tüm siyasi partiler ve sosyal kesimlerle diyalog arayışında olmasını beklediğini ifade etti.
Rusya:
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, referandum sonucunda Türk halkının büyük bölümünün başkanlık sistemine geçilmesinden yana oy kullandığını belirtti. Referandumun Türkiye’nin iç meselesi olduğunun altını çizen Peskov, ‘sonuçlara saygı gösterilmesi gerektiğini’ kaydetti.
AB:
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker, AB Dış Politika ve Güvenlik Temsilcisi Federica Mogherini ve AB’nin Genişlemeden Sorumlu Üyesi Johannes Hahn, Brüksel’in referandum sonuçlarını, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) gözlemcilerinin değerlendirmeleri ışığında yorumlayacaklarını duyurdu. AB yetkilileri, bundan böyle Türk yönetiminden, anayasa değişikliğinin uygulanmasında ‘ulusal mutabakatı gözetmelerini’ beklediklerini söyledi.
Fransa:
Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande’ın ofisinden yapılan açıklamada, referandum sonucunun Türklerin kararı olduğunu, bu nedenle Türk halkının siyasi kurumlarını kendi istedikleri gibi düzenlemelerine saygı gösterilmesi gerektiğini ifade etti.
Yunanistan:
Yunanistan hükümeti, Türkiye’deki anayasa değişikliğine ilişkin halk oylamasında Türk halkının kararına saygı duyduğunu açıkladı. Türkiye’deki gelişmelerin ve referandum sonucunun dikkatle izlendiği belirtilen açıklamada, “Türk halkının, geleceğiyle ilgili kararına saygı gösteriyoruz” ifadeleri kullanıldı.
Kıbrıs Rum Kesimi:
Güney Kıbrıs Rum Kesimi sözcüsü Nicos Christodoulides, referandum sonucunun, Kıbrıs müzakereleri üzerinde olumlu etki yaratacağını ümit ettiklerini söyledi.
Suudi Arabistan:
SUUDİ Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz Al Suud, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı telefonla aradı. Cumhurbaşkanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı referandumdaki başarısından dolayı tebrik eden Suud Kralı Selman’ın, Anayasa değişikliğinin tüm Türk halkına hayırlı olması dileğinde bulunduğu belirtildi.
‘Süper başkan’
Uluslararası basın, referandum sonucuyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın daha güçlü bir lider konumuna geldiği yorumunu yaptı
Türkiye’de 16 Nisan anayasa değişikliği halk oylaması, uluslararası basınında yoğun ilgiyle izlendi. Yabancı ajanslar ve gazeteler, internet siteleri üzerinden referandum sonuçlarını okuyucularıyla an be an paylaştı. Haberlerde, referandumdan çıkan ‘evet’ kararıyla cumhurbaşkanlığı kurumunun daha da güç kazandığı yorumları yapıldı.
- Wall Street Journal (ABD)
Gazete, Türk Cumhurbaşkanı’nın yetkilerinin artırılmasının, ABD yönetiminin DEAŞ’la mücadele planını kolaylaştırabileceği yorumuna yer verdi. Gazeteye göre referandum, Türkiye’nin Washington ile daha pragmatik bir işbirliği kurmasının yolunu açarken, Avrupa ile sürtüşmesini artıracak.
- CNN (ABD)
CNN televizyonu, internet sitesinde güncelleme yaparak takip ettiği halk oylamasını, son olarak “Türkiye’de referandum: Erdoğan’ın dengeli bir sonuçla kazandığı görülüyor” başlığıyla duyurdu.
- New York Times (ABD)
Gazete halk oylamasını “Erdoğan, cumhurbaşkanına yeni güç verecek seçimlerden galibiyetle çıktı” başlıklı haberini okurlarıyla paylaştı.
- Guardian (İngiltere)
Guardian manşetine taşıdığı referandum haberinde, ‘Evet’ destekçilerinin İstanbul’da katıldığı kutlamalardan bir fotoğrafı okuyucularıyla paylaştı. Haberde halk oylamasıyla Türkiye’de 1923’ten bu yana en köklü anayasal değişikliğin hayata geçeceği vurgulandı.
- Times (İngiltere)
Times, manşetinde Türk bayraklarıyla Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın fotoğrafını taşıyan ‘Evet’ destekçilerinin referandum kutlamasına ilişkin bir fotoğrafı yayımladı ve ‘Zafer dalgası’ başlığını kullandı.
- Focus (Almanya)
Focus dergisi, Almanya’da yaşayan bir Türk vatandaşının ‘Erdoğan güçlü, bizi güçlü yapıyor’ söylemini başlığa taşıyarak, Türk vatandaşlarının referandum sonucunu kutlamak için sokaklara döküldüğünü yazdı.
- Le Figaro (Fransa)
Gazete, referandumda ‘evet’ oylarının önde çıkmasıyla Türkiye ile AB arasında yeni bir dönemin başladığını yazdı.
- Le Monde (Fransa)
Haberi ‘Hiper başkan’ başlığıyla veren gazete, AB’nin ulusal konsensüs çağrısı yaptığını duyurdu ve halk oylamasının sonuçlarını analiz etti.
- La Libre (Belçika)
Gazete, referandum sonucuyla Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘Süper başkan’ haline geldiği yorumunu yaptı. Gazete, analiz yazısında geniş yer verdiği referandum için, “Türkiye Fransız tipi başkanlık sistemine yaklaşıyor” ifadesini kullandı.
- Kathimerini (Yunanistan)
Gazete, referandum sonucuyla Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘Mustafa Kemal Atatürk’ün seviyesine çıktığı’ yorumunu yaptı.
- El Pais (İspanya)
İspanyol gazetesi, Türk seçmenlerin sandıkta Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ‘maksimum güç’ verdiklerini yazdı.
- Izvestiya (Rusya)
Gazete, referandumdan çıkan ‘evet’ kararının Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘tarihi devrimi’ olduğunu belirtti.