Suriye görüşmeleri Cenevre'de yeniden!
Savaş, sadece Suriye’ye yıkım getirmekle kalmadı, hem Türkiye’de hem bölgede hem de Avrupa’da etkisini saldırılarla, çatışmalarla, göçmen kriziyle gösterdi. Taraflar ve aktörler, soruna siyasi çözüm bulma iddiasıyla bugün 4. kez Cenevre'de bir araya geliyor. Her ne kadar BM Suriye Özel Temsilcisi Mistura bugün bir gelişme olacağını beklemese de dikkatler bugün Cenevre'de olacak.
Zorlu müzakere sürecinin hazırlıklarının ardından BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura görüşmelerde bugün bir ilerleme beklemediğini açıkladı.
De Mistura "Bir ilerleme bekliyor muyum? Hayır beklemiyorum" diye konuştu. De Mistura toplantının ilerideki görüşmeler için proaktif bir tempo yakalayabileceğini söyledi.
De Mistura ayrıca Rusya ve Suriye'ye görüşmeler sırasında hava saldırılarını durdurma çağrısında bulundu.
"DAHA ÇOK ASTANA TOPLANTISI OLMALI"
Cenevre'deki görüşmeler, Ocak ayının sonunda Kazakistan'ın başkenti Astana'da düzenlenen müzakerelerin ardından geliyor.
Türkiye ve Rusya'nın girişimiyle başlatılan ateşkes sonrasında Suriye hükümeti yetkilileriyle muhalifler Kazakistan'da barış görüşmelerine katılmışlardı.
Astana toplantılarının Cenevre görüşmelerinin alternatifi olup olmadığı sorularına genellikle 'tamamlayıcı' olduğu yönünde açıklamalar gelmişti.
Bu konuyla ilgili de bir açıklama yapan De Mistura, daha çok Astana toplantısı olmasını beklediklerini söyledi.
De Mistura'ya göre Astana'da ateşkes ile ilgili konular görüşülürken Cenevre'de siyasi süreç devam etmeli.
"BM KARARLARI TEMEL ALINACAK"
BM'nin ev sahipliği yaptığı Cenevre'deki dördüncü tur görüşmelerde hangi konuların konuşulacağı hakkında ise taraflar arasında görüş ayrılıkları yaşanıyor.
Görüşmelerde muhalifler Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın geleceğini tartışmak isterken, Suriye hükümeti buna karşı çıkıyor.
De Mistura ise görüşmelerin BM Güvenlik Konseyi'nin 2015'te aldığı ve barış sürecini destekleyen kararları temel alacağını açıkladı. BM kararlarında Suriye'de siyasi geçiş dönemi için resmi müzakerelerin başlatılması çağrısı yapılıyor.
Görüşmelerin hedefinde güvenilir, kapsayıcı ve mezhepçi olmayan bir yönetim kurulması, yeni bir anayasanın tasarlanması için takvim belirlenmesi, BM gözetiminde yeni anayasanın uygulanmasından 18 ay sonra özgür ve adil seçimlerin yapılması bulunuyor.
Muhalifler siyasi geçiş döneminde Esad'ın gitmesi gerektiği konusunda ısrar ederken, Suriye hükümeti Esad'ın geleceğine seçimlerin karar vermesi gerektiğini savunuyor.
Görüşmelerde muhalifler silahlı ve siyasi fraksiyonların yer aldığı Yüksek Müzakere Komitesi tarafından temsil edilirken, Suriye hükümeti adına görüşmelere Suriye'nin BM Büyükelçisi Başar Caferi'nin başkanlığındaki heyet katılacak.
DENGELER DEĞİŞİYOR MU?
Bugünkü görüşmelerden bir uzlaşı çıkması beklenmiyor ancak Nisan 2016'dan bu yana Suriye'de önemli değişiklikler yaşandı.
Suriyeli muhalifler Halep kentinin doğusunu hükümet güçlerine kaybetti ve cihatçı gruplar hariç ülke çapında başlatılan ateşkes birkaç haftadır sürüyor.
Suriyeli muhalifler hükümet güçlerinin Şam çevresinde muhaliflerin elinde bulunan bölgelerde saldırılarını artırmasının Cenevre görüşmelerini tehlikeye atabileceği uyarısında bulunuyorlar.
BM cumartesi gününden bu yana bu bölgelerde çatışmaların arttığını açıkladı. Bölgede yaklaşık 100 bin sivilin yaşadığı düşünülüyor.
Suriye iç savaşının başladığı 2011'den bu yana 300 bin kişi hayatını kaybetti. 4.8 milyon kişi ülkeyi terk etti ve 6.3 milyon kişi de ülke içinde yer değiştirmek zorunda kaldı.
(Kaynak: BBC Türkçe)
