Tüm dünya ABD Başkanı Donald Trump'ın bu akşam yapacağı İran ile ilgili nükleer anlaşma kararı açıklamasına kilitlendi.
Reuters haber ajansına konuşan Amerikalı üst düzey bir yetkili, Avrupalı müttefiklerinin anlaşmanın sürdürülmesi için ikna çabalarının Trump'ın kararında etkili olup olmayacağının belirsiz olduğunu söyledi.
Trump, Pazartesi günü Twitter'da yaptığı açıklamada "Beyaz Saray'da yarın saat 14:00'de (TSİ 21:00) İran nükleer anlaşmasıyla ilgili kararımı açıklayacağım" ifadelerini kullanmıştı.
Reuters'a konuşan bir Avrupalı diplomat "Gelecek birkaç günde büyük bir değişiklik olmazsa, Trump'ın İran'a yaptırımlardan vazgeçeceğini sanmıyorum" dedi ve Trump'ın anlaşmayı sürdürmesinin 'çok az bir ihtimal' olduğunu ifade etti.
'İRAN PASİF KALMAYACAK'
İran Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreteri yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Donald Trump'ın, Washington'ın diğer dünya ülkeleriyle 2015 yılında imzaladığı nükleer anlaşmadan ayrılması halinde İran'ın pasif kalmayacağını belirtti.
Ali Shamkhani Fars
haber ajansına, "JCPOA (İran nükleer anlaşması) onların saldırılarıyla çökerse bu Amerikalıların çıkarına olmayacak ... ABD’nin İran’a çatışma başlatması halinde pasif kalmayacağız" ifadelerini kullandı.
RUHANİ: BİR HAFTADAN AZ SÜREDE CEVAP VERİRİZ
İran Devlet Başkanı Hasan Ruhani, ABD’nin nükleer anlaşmayı ihlal etmekten pişman olacağını, eğer böyle bir şey olursa İran'ın bir haftadan az sürede buna cevap vereceğini söyledi.
Ruhani, Tahran’da Milli Nükleer Teknoloji Günü ile ilgili bir konferansta yaptığı konuşmada "Bu anlaşmayı ilk ihlal eden biz olmayacağız fakat şunu çok iyi bilsinler ki eğer onu ihlal ederlerse bundan pişman olacaklardır" dedi. Ruhani konuşmasını şöyle sürdürdü: “Biz onların zannettiklerinden çok daha iyi hazırız. Eğer bu anlaşmayı ihlal ederlerse bir haftadan daha az bir sürede sonucu göreceklerdir.”
İran Devlet Başkanı Ruhani, konu ile ilgili yaptığı açıklamada, "Bu beyefendi ABD’de göreve geldiği 15 ay içinde birçok inişli çıkışlı iddia ve davranışlarda bulundu. Ancak, nükleer anlaşmanın temeli o kadar güçlü ki, 15 ay içindeki baskılara rağmen anlaşma sapasağlam kaldı" dedi.
CİHANGİRİ: HER SENARYOYA HAZIRIZ
İran Cumhurbaşkanı 1. Yardımcısı İshak Cihangiri, İran'ın her senaryoya hazır olduğunu ve ABD ile tekrar görüşmenin 'safça' olacağını söyledi.
Cihangiri; "Herhangi bir olası senaryo için hazırız ... Amerika Birleşik Devletleri anlaşmayı ihlal ederse, bu ülkeyle tekrar görüşmek saflık olur ”dedi.
İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri de, İsrail’den gelen tehditlere sert yanıt verdi. Bakıri, İran silahlı kuvvetlerinin ellerinden geleni yaptığını söyleyerek, “İran’ı hiçbir tehdit korkutmaz” dedi.
AVRUPA'DAN TRUMP'I İKNA ÇABALARI
Almanya ve Fransa ise Dışişleri Bakanları aracılığıyla bugün yaptıkları açıklamalarında İran ile nükleer anlaşmaya bağlı kalacaklarını yineledi.
İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson ABD Başkanı Donald Trump'a, İran ile 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmadan çekilmemesi çağrısında bulunmuştu. İran ise ABD'ye "Anlaşmadan çekilirsen pişman olursun" uyarısı yapmıştı.
Geçtiğimiz hafta Alman Şansölye Angela Merkel ve Fransa Devlet Başkanı Emmanuel Macron ABD'ye ziyaret gerçekleştirmiş ve Trump'a başka bir alternatif anlaşma oluşmadan İran ile 2015'te imzalanan nükleer anlaşmadan çekilmemesi gerektiğini ifade etmişlerdi.
Temmuz 2015'te, P5 + 1 ülkeleri grubu (Çin, Almanya, Fransa, Rusya, İngiltere ve ABD), İran ile nükleer anlaşma imzalamış ve bu Kapsamlı Ortak Eylem Planı (JCPOA) olarak da anılmıştı.
Söz konusu ülkeler İran'ın nükleer programına girmeyi kabul etmesi karşılığında uygulanan bazı ekonomik yaptırımları kaldırmayı kabul etmişti.
BRÜKSEL'DE SÜRPRİZ İRAN TOPLANTISI
Brüksel'de Fransa, İngiltere ve Almanya elçilerinin, İran Dışişleri Bakan Yardımcısı ile bir görüşme gerçekleştirdiğini açıklandı.Görüşmenin ardından açıklama yapan AB ülkelerinin elçileri, tüm tarafları gelecek günlerde tansiyonun 'kontrolsüz bir şekilde tırmandırılmasından kaçınmaya' çağırdı.
RUSYA'DAN DA AÇIKLAMA GELDİ
Kremlin sözcüsü Dimitry Peskov gazetecilere yaptığı açıklamada, İran Nükleer Anlaşması'nda değişiklik yapılması halinde doğabilecek kötü sonuçların kaçınılmaz olduğunu söyledi. Peskov, "ABD Başkanı Trump'ın Alman şansölyesi Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve diğer devlet başkanlarıyla olan yakın temaslarını biliyorsunuz. Başkanın bu değerli statükoyu sürdürmek için tek gerçek dayanak olarak Ortak Kapsamlı Eylem Planı'nı (JCPOA) koruma ihtiyacını hedef alma konusundaki ısrarlı çizgisini biliyorsunuz. Ayrıca, Rus tarafının bu anlaşmayı dağıtmayı amaçlayan her türlü eylemin kaçınılmaz felaketleri hakkındaki konumunu da iyi biliyorsunuz" dedi.
Anlaşmayı değiştirmenin oluşturacağı muhtemel kötü sonuçlardan bahseden Peskov, "İran nükleer dosyası ve nükleer silahların yayılmasını önleme konusunda ilgili taraflar arasında çok kırılgan ancak yeri doldurulamaz bir anlaşma sistemi olması nedeniyle bu şekilde karakterize edildi" ifade etti. Peskov, İran Nükleer Anlaşması konusunda olumsuz bir karar alması halinde, ABD'nin davranışlarının izleneceğini belirtti. Trump, İran nükleer anlaşmasını tarihin en kötü anlaşmalarından biri olarak tekrar tekrar eleştirmişti. 30 Ocak'ta Donald Trump, Kongre'den "korkunç İran nükleer anlaşması" konusundaki kusurları ele almasını istemiş, daha sonra ise İran’ın anlaşma ruhunu ihlal ettiği gerekçesiyle Tahran'ı suçlayarak nükleer anlaşmayı yeniden onaylamayı reddetmişti