Obama'dan tarihi itiraf! 'Açıkçası ABD'den de...'

Obama, Beyaz Saray'daki günlük basın brifingi öncesinde, geçen hafta açıklanan istihdam rakamlarını ve ABD Hazine Bakanlığının şirketlerin vergi kaçırmasına yönelik yeni tedbirlerini değerlendirdi.

ABD ekonomisinin mart ayında 215 bin kişiye daha iş imkanı sağladığını anımsatan Obama, bunun tarihin en uzun istihdam artış dönemini 73. aya taşıdığını belirtti.

Obama, ayrıca işsizlik oranının yüzde 10'lardan yüzde 5'e gerilediğinin altını çizerek, bunun en başta yasalara itaat eden çalışkan Amerikalı vatandaşların başarısı olduğunu ifade etti.

Öte yandan, büyük şirketlerin yasalara uygun davranmadığını vurgulayan Obama, şunları kaydetti:

"Çalışkan Amerikalıların, büyük şirketlerin oyunu kurullarına göre oynamadığını bilme hakkı var. Aramızda en zengin olanlar, sistemle oynayabiliyor. Bu nedenle, yıllardan beri vergi sistemimizdeki adaletsizlikleri ortadan kaldırmaya çabalıyorum. Dolayısıyla, Hazine Bakanlığının daha fazla şirketin, yasa boşluklarını sinsice kullanarak, çıkar sağlamasını engellemeye yönelik yeni tedbirlerini memnuniyetle karşılıyorum".

Obama, büyük şirketlerin küçük şirketleri satın almak suretiyle yasal adreslerini kağıt üzerinde ülke dışına taşımasından kaynaklanan vergi kaçırılmasını sert şekilde eleştirirken, "Bu şirketler, faaliyetlerinin büyük bir bölümünü altyapı sistemlerinden, teknolojiden, hukukun üstünlüğünden, araştırma ve geliştirme faaliyetlerinden, patent sisteminden ve Amerikan iş gücünden yararlanmak için ABD'de tutarken, merkezlerini taşıyarak fiilen vatandaşlıktan feragat ediyorlar. Böylece, Amerikan şirketi olmanın tüm mükafatlarından faydalanırken, vergi yükümlülükleri yerine getirmiyorlar." diye konuştu.

Büyük şirketlerin, Amerikan vergi sistemindeki yasal boşlukları suistimal etmesinin ekonomiye zarar verdiğini anlatan Obama, Kongre'nin bu sorunu çözmek için harekete geçmesi gerektiğini vurguladı.

"Gerçek sorun bu eylemlerin yasal olması"

Obama, son günlerde Panama belgeleriyle gündemde olan off-shore hesaplara yönelik denetimlerin de ABD Milli Gelirler İradesi'nin (IRS) bütçesinde yapılan kesintiler nedeniyle zorlaştığını ifade etti.

Panamalı off-shore hukuk şirketi Mossack Fonseca'nın 40 yılı aşkın süredir tuttuğu ve aralarında ünlü isimlerin de yer aldığı binlerce kişi ve kuruluşun vergi kaçakçılığı ve kara para aklama gibi yasa dışı eylemlerini ortaya koyan 11,5 milyon belgenin sızdırılmasına da değinen Obama, "Son birkaç günde Panama'dan çıkan belgelere ilişkin haberler, vergi kaçırmanın küresel bir sorun olduğunu bize hatırlattı. Bu sadece diğer ülkelere özgü bir sorun değil, açıkçası ABD'de aynı şeylerden çıkar sağlayan kişiler var." değerlendirmesini yaptı.

Obama, zenginlerin ve şirketlerin off-shore hesaplar açmalarının yasal olduğuna işaret ederken "Bunların birçoğu yasal faaliyetler. Gerçek sorun tam olarak bu" dedi.

Büyük şirketlerin ve zenginlerin, avukat ve muhasebeci ordusuyla yasal boşluklardan yararlanarak, sıradan vatandaşların uymak zorunda olduğu yükümlülüklerden kaçtığını anlatan Obama, bu durumun orta ve düşük gelirli ailelerin vergi yükünü artırdığına dikkati çekti.

Obama ayrıca, okulların, hastanelerin, köprülerin, yolların ve diğer sosyal hizmetlerin yeterli kaynak olmamasından ötürü mali açıdan zorlandığını dile getirdi.

ABD Hazine Bakanlığı'nın aldığı yeni tedbirlerin bu açıdan faydalı olacağını belirten Obama, buna karşın asıl sorumluluğun Kongre'ye ait olduğunu dile getirdi. ABD Kongresi'nin vergi reformuyla bu tür yasa boşluklarını giderebileceğini savunan Obama, konuşmasını, "Umuyorum ki bu konuyu ciddiye almaya başlarlar. Politikacılar, zenginleri fakirlerin zarar görmesine rağmen korumaya devam ettikçe, insanların bu tür eylemlerden ötürü cezalandırılmayacağını düşünmesi şaşırtıcı değil." eleştirisiyle tamamladı.

"Yaptırımlar işe yarıyor"

Konuşmasının ardından basın mensuplarının yoğun talebi üzerine bir iki soru alan Obama, "Panama belgeleri, ABD Hazine Bakanlığı'nın finansal yaptırımlarının işe beklediğiniz kadar yaramadığını mı gösteriyor?" şeklindeki soruya şöyle yanıt verdi:

"Yaptırımların işe yaradığını biliyoruz çünkü İran nükleer programını yaptırımlar olmasaydı durdurmazdı. Hiç şüphe yok ki küresel vergi kaçırma çok büyük bir problem. Bu konu, G7 ve G20 toplantılarında da hep gündeme getirildi. Farklı ülkelerdeki vergi otoritelerinin koordinasyonu açısından biraz ilerleme kaydedildi. Ancak daha önce de söylediğim gibi, büyük sorunlarımızdan birisi bu eylemlerin büyük bölümünün yasal olması. ABD ve diğer ülkeler yasa boşlukları kapatma konusunda öncülük etmezse, birçok durumunda ortada ne olduğunun izini sürebilmenize rağmen onu durduramazsınız. Bazı finansal kaynakların yasadışı transferleri ve hareketleri her zaman olacak, ancak biz bunu kolaylaştırmamalıyız, sadece vergi kaçırmak için yapılan faaliyetleri yasal hale getirmemeliyiz."

Panamalı off-shore hukuk firması Mossack Fonseca'nın ABD Hazine Bakanlığı tarafından yaptırım listesine alınmış olan 33 kişi ve kuruluşla çalıştığı iddia edilmişti.