Körfez’de büyük şok

Körfez ülkeleriyle Katar arasında son haftalarda yaşanan siyasi gerilim, dün büyük bir diplomatik krize dönüştü. Dün ilk olarak Suudi Arabistan, Mısır, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri Katar’la tüm diplomatik ilişkilerini kesme kararı aldıklarını duyurdu. Ardından Yemen, Libya ve Maldivler de aynı yönde karar aldıklarını açıkladı.

Bahsi geçen Körfez ülkelerinin Katar’la tüm kara, deniz ve hava sınırları kapatıldı. Katarlı diplomatlara bahsi geçen ülkeleri terk etmeleri için 48 saat, Katar vatandaşlarına ise 14 gün süre verildi. Katar’ın, Suudi Arabistan öncülüğünde Yemen’de Husilere karşı oluşturulan Uluslararası Koalisyon’daki rolünün de sona erdiği açıklandı.

‘Gerçekliği yok’

Katar Dışişleri Bakanlığı’ndan konuya ilişkin yapılan ilk açıklama, ‘hiçbir gerçekliği olmayan iddia ve suçlamalar’ ile alındığı belirtilen kararın ‘gerekçesiz’ olduğu kaydedildi ve “Esefle karşılıyoruz” ifadaleri kullanıldı.

Katar’ın bir süredir ‘amacı devlete zarar vermek olan ve tamamı uydurma olan bir iftira kampanyasına maruz kaldığına’ işaret edilen açıklamada, kararların Mısır ile eş zamanlı ilan edilmesine dikkat çekilerek, amacın Katar’ı vesayet altına almak olduğu, bunun ise ülkenin iç işlerine müdahale anlamı taşıdığı ve kesinlikle ‘kabul edilemez’ olduğu kaydedildi.

Söz konusu kararların Katar’ı, vatandaşlarını ve ülkede ikamet eden yabancıları etkilemeyeceği, Katar hükümetinin ekonomik alanlar dahil alınması gereken tüm önlemleri alacağı vurgulandı.

Kriz neden çıktı?

Katar ve diğer Körfez ülkeleri arasındaki gerilim son aylarda artmıştı. Suudi Arabistan Katar’ı, ‘Ortadoğu’da terörizme destek vermekle’ suçlarken, Doha yönetiminin Suriye’de adını ‘Şam’ın Fethi Cephesi’ olarak değiştiren Nusra Cephesi’ni ve DEAŞ’ı desteklediğini iddia ediyordu.

Suudi Arabistan’la birlikte Mısır’ın da dile getirdiği bir diğer suçlama ise Katar’dan ‘Müslüman Kardeşler hareketine hem siyasi hem de finansal destek verilmesi’. Mısır ve Suudi Arabistan Müslüman Kardeşler’i ‘terör örgütü’ olarak kabul ediyordu.

Bahreyn’in diplomatik ilişkileri kesme gerekçesi ise Katar’ın ülkedeki ‘İran bağlantılı silahlı gruplara destek vermesi’ olarak açıklandı. Bahreyn’den yapılan açıklamada “Medya yoluyla ülkedeki terörist faaliyetler kışkırtıldı ve ülkede kaos ortamının oluşması için çabalandı” ifadeleri yer aldı.

Emir’in konuşması tepki yaratmıştı

Mayıs ayı sonunda Katar’ın resmi haber ajansı QNA, Emir Şeyh Tamim Bin Hamid es-Sani’nin askeri okul mezuniyet töreninde yaptığı konuşmayı yayınlamıştı. Konuşmada es-Sani, İran ve Körfez ülkeleri arasında artan gerilimi eleştiriyor, Hizbullah ve Hamas’a karşı anlayış gösterilmesi gerektiğini söylüyor ve ABD Başkanı Donald Trump’ın Beyaz Saray’da uzun süre kalamayacağını belirtiyordu. Her ne kadar Katar haberin QNA sunucularına sızan bilgisayar korsanları tarafından yerleştirilmiş olduğunu ve gerçeği yansıtmadığını söylese de, Suudi Arabistan ile Birleşik Arap Emirlikleri, El Cezire dahil Katar yayın organlarını ülkelerinde yasaklama kararı aldı. Katar Dışişleri Bakanı Saif Ahmed es-Sani, ülkesinin siber saldırı kurbanı olduğunu, çıkan haberlerin yalan olduğunu iddia etti, ancak Suudi Arabistan’ın El Arabiya televizyon kanalı ise ‘QNA’nın hacklenmediğinin kanıtı’ başlıklı bir haber yayınlayarak, Emir es-Sani’nin açıklamalarının QNA Instagram hesabında da yer bulduğunu duyurdu.

Marketlere akın ettiler

Katarlılar, Suudi Arabistan’ın sınırları kapatma kararının ardından marketlere akın etti. Sosyal medyada yayınlanan fotoğraflarda halkın gıda stoğu yapmaya başladığı görülüyor.

ABD’den kriz sonrası Katar açıklaması: İcraatlar sürüyor

Amerikan Savunma Bakanlığı (Pentagon), ABD ordusunun Katar’dan yürüttüğü Afganistan, Irak ve Suriye’deki operasyonlarında herhangi bir değişikliğin söz konusu olmadığını açıkladı. Anadolu Ajansı’na konuşan Pentagon sözcülerinden Binbaşı Adrian Rankine Galloway, “ABD uçakları Irak, Suriye ve Afganistan’daki operasyonlar kapsamında Katar’dan görev icra etmeye devam ediyor” ifadelerini kullandı. Bölgedeki tüm müttefiklere tansiyonunu düşürme ve bölgenin güvenliği için ortak çözümler üzerinde uzlaşma çağrısında bulunan Binbaşı Galloway, “ABD ve Koalisyon, oradaki varlığımıza uzun zamandır verdiği destekten ve bölge güvenliğine derin bağlılığından dolayı Katarlılara minnettardır. Katar’daki durumumuzu değiştirmek gibi bir planımızı söz konusu değil” dedi. Pentagon’un açıklaması, ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson’ın beş Arap ülkesinin Katar ile ilişkilerini askıya almasına yönelik uzlaşma çağrısı yapmasının ardından geldi. Pentagon, Afganistan, Irak ve Suriye’de yürüttüğü operasyonların bir bölümünü Katar’daki üssü üzerinden gerçekleştiriyor.