Kıbrıs sorununa çözüm bulmak için İsviçre'deki Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi'nde devam eden müzakerelerin son gününde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile Rum lideri Nikos Anastasiadis kendi haritalarını sundu.
Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, haritalar, iki tarafın harita uzmanlarının kontrollerinin ardından BM'nin çelik kasasına alınarak kilitlendi.
BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide, bugün düzenlediği basın toplantısında, Kıbrıs'taki tarafların kendi haritalarını bugün sunacaklarını, haritaların BM'nin muhafazası altında olacağını ve kamuoyuyla paylaşılmayacağını duyurmuştu.
Eide, bazı medya organlarında yayınlanan haritaların gerçeği yansıtmadığını, konunun çok hassas olduğunu, haritayı sadece Kıbrıslı iki lider ve iki harita uzmanı ve kendisi de dahil sadece beş kişinin göreceğini belirtmişti.
KKTC Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü
Barış Burcu da bugün BM Cenevre Ofisi’nde düzenlediği basın toplantısında, "Toprak oranı konusunda Mont Pelerin'de sağlanan bir uzlaşı vardı. Rum tarafının yüzde 28,2 ve Türk tarafının yüzde 29,2 diye yakınlaşması söz konusuydu. Taraflar bu çerçevede BM'ye haritalarını sunacaklar" ifadesini kullanmıştı.
Öte yandan Cumhurbaşkanı Akıncı, Kıbrıs konusunda yarın gerçekleştirilecek uluslararası konferans öncesi saat 09.35’te İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson ve İngiltere Dışişleri Bakanlığı Avrupa ve Amerika'dan Sorumlu Devlet Bakanı Alan Duncan ile BM Cenevre Ofisi'nde bir araya gelecek.
Yarın uluslararası konferans düzenlenecek
Pazartesi başlayan ve biraz önce sona eren müzakerelerden ardından, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, yarın garantör ülkelerin katılımıyla düzenlenecek uluslararası konferansın açılışını yapacak.
Garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ve İngiltere dışişleri bakanları ile adanın her iki tarafından delegasyonların katılacağı uluslararası konferansın ana gündem maddesi "Güvenlik ve Garantiler" olacak. Konferansta Avrupa Birliği de "gözlemci" sıfatıyla yer alacak.
'AB KONULARI İLE İLGİLİ KONUŞTUK'
KKTC Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Barış Burcu, Cenevre'deki Kıbrıs müzakerelerinde tarafların bu akşam karşılıklı olarak haritalarını BM’ye teslim edeceklerini bildirdi.
Burcu, BM Cenevre Ofisi’nde düzenlediği basın toplantısında, "Toprak oranı konusunda Mont Pelerin'de sağlanan bir uzlaşı vardı. Rum tarafının yüzde 28,2 ve Türk tarafının yüzde 29,2 diye yakınlaşması söz konusuydu. Taraflar bu çerçevede BM'ye haritalarını sunacaklar" dedi.
Sözcü Burcu, BM harita uzmanının, Rum ve Türk harita uzmanlarıyla varılan mutabakat çerçevesinde teknik çalışmasını tamamlayıp haritaları koruma altına alacağını ifade etti.
Müzakerelerde, Birleşik Kıbrıs'ın anayasasının değiştirilmesi, yenilenmesi gerekirse bu değişikliğin hangi kurallar çerçevesinde yapılacağının tartışıldığını belirten Burcu, şunları söyledi:
"Birleşik Kıbrıs'ta en yüksek yargı organı Federal Yüksek Mahkeme olacak. Federal Yüksek Mahkemede temsil eşittir. Yani eşit sayıda Türk ve Rum yargıç olacak. Doğaldır ki bazı karar alma süreçlerinde toplumsal ayrışma olabilir. Yüksek Mahkeme bu karar alma kapasitesini kaybedebilir. Bu kapasitesini kaybetmesin diye Tıkanıkları Açma Mekanizması ne olabilir onu konuştuk. Öte yandan Ekonomi ve AB konuları ile ilgili konuştuk."
Cenevre'deki Kıbrıs müzakerelerinin başarılı geçtiğine yönelik BM'den yapılan açıklama hakkında Burcu, "Başarı için illaki bir referandum tarihi almak gerekmez. Önemli olan politik çerçevenin ortaya çıkması veya bu politik çerçeveyi ortaya çıkaracak çok yakın bir aşamaya gelmiş olmamızdır" dedi.
BM Cenevre Ofisi'nde yarın düzenlenecek uluslararası konferansa, KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Rum lideri Nikos Anastasiadis ile garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ve İngiltere'nin dışişleri bakanları katılacak. Avrupa Birliği (AB) de "özel gözlemci" statüsünde görüşmelerde yer alacak.
'KIBRIS İÇİN EN İYİ ŞANS'
Eide, BM Cenevre Ofisi'nde düzenlediği ve uluslararası basın mensuplarının yoğun ilgi gösterdiği basın toplantısında soruları cevapladı.
Yarın garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ve İngiltere'ye ilaveten Avrupa Birliği'nin (AB) de "özel gözlemci" statüsünde katılacağı uluslararası konferansın muhtevasına ilişkin bir soru üzerine Eide, göreve 11 gün önce başlayan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres'in garantör ülkelerin Dışişleri Bakanları ve Kıbrıslı liderlerle sürekli doğrudan iletişim halinde olduğunu söyledi.
"Konferansta harita konusu ele alınmayacak"
Eide, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İngiltere Başbakanı Theresa May ve Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras'ın müzakere sürecine dahil olup olmayacağına ilişkin bir soru üzerine, şöyle konuştu:
"Şu gerçeği biliyorum ki onlar süreci çok yakından takip ediyor. Kendi aralarında, benimle, uzmanlarla ve benim Genel Sekreterim ile zaten telefon ile iletişim, doğrudan iletişim halindeler. Dolayısıyla yarın fiziksel olarak Cenevre'de olmasalar dahi onlar da kesinlikle sürecin içinde."
Yarın düzenlenecek konferansın BM gözetiminde yapılacağını aktaran Eide, açılışı Genel Sekreter Guterres'in yapacağını anımsattı. Eide, "Güvenlik ve garantiler" temel başlığının görüşüleceği konferansta, harita konusunun ele alınmayacağını vurguladı.
"Kıbrıs için en iyi şans"
Müzakerelerin Kıbrıs için son şans olduğu yorumları ve müzakerelerde çözüme ulaşılan sorunlarla ilgili bir soru üzerine de Eide, "Bazılarına derin, bazılarına çok derin olmasa da bütün sorunlara dokunduk. Temelde en zor konulardı ve bunlara örnek olarak güvenlik ve garantiler, mülkiyet, yönetim ve güç paylaşımı ve bugün öğleden sonra da toprak konusunu verebilirim. Şansa gelince, kesinlikle ikna olduğum bir şey varsa bunun (Kıbrıs için) en iyi şans olduğudur." değerlendirmesinde bulundu.
Eide, KKTC'li bir gazetecinin, "Buranın en iyi şans olduğunu söylediniz. Buradan referandum tarihi ile dönme ihtimalimiz var mı? şeklindeki sorusu üzerine de Eide, "Başarıya ulaşmak için buradan referandum tarihiyle ayrılmamız gerekmiyor. Çünkü, buradan karşılıklı tam anlayışla mükemmel bir şekilde mutlu ayrılmak mümkün." şeklinde konuştu.
Kıbrıslı liderler, geçen kasım ayında İsviçre'nin Mont Pelerin kasabasında düzenlenen zirvenin istenen sonucu vermemesinin ardından 1 Aralık’ta adada bir araya gelerek müzakerelere devam ve ocak ayında Kıbrıs ile ilgili uluslararası bir konferans gerçekleştirme kararı almıştı.
Kıbrıs müzakereleri, "ekonomi, Avrupa Birliği, mülkiyet, yönetim-güç paylaşımı, toprak ile güvenlik ve garantiler" olmak üzere 6 temel başlıktan oluşuyor.
