Kerkük barut fıçısı gibi: 1 ölü, 9 gözaltı

Kerkük Valisi’nin ‘25 Eylül’deki K. Irak bağımsızlık referandumuna biz de katılacağız’ açıklamasından sonra Bağdat yönetimi tarafından görevden alınması ve buna rağmen ‘görevimin başındayım’ şeklindeki tavrı referanduma günler kala kentte gerilimi artırdı. Referanduma kesin bir dille karşı çıkan Türkmenler ile ‘evet’ oyunu destekleyen Kürtler arasında dün ilk kez çatışma çıktı. Türkmen Cephesi’nin Kerkük’teki temsilciliğinin önüne motosikletle gelen bir grup silahlı Kürt, ateş açınca içeriden karşılık verildi. Bu çatışma sırasında Kürt gruptan bir kişi öldü.

‘Durum kritik’

Irak Türkmen Cephesi (ITC) Başkanı Erşet Salihi, “Bir grup silahlı Kürt Peşmerge, Türkmen Milliyetçi Hareketi’nin önünden geçerken silahlı saldırıda bulundu. Parti binasında bulunan Türkmen güvenlik unsurları da saldırganlara karşılık verince bir süre çatışma yaşandı” dedi. Salihi, “Kerkük’te durum kritik” ifadesini kullandı. Türkmen Milliyetçi Hareketi Başkan Yardımcısı Abbas Beyatlı ise, “Saldırıda Kürtçe konuşan bir saldırgan öldü, 2 kişi de yaralandı” bilgisini paylaştı. Beyatlı, “Saldırıyı şiddetle kınıyoruz. Bu tür eylemlerle Kerkük’te fitne çıkarılmak isteniyor” dedi.

Süresiz yasak

Kürt yayın organları olay sonrasında savcılık talimatıyla 9 Türkmen’in olaylara karıştıkları gerekçesiyle gözaltına alındığını iddia etti. Kerkük Polis Sözcüsü Albay Afrasyaw Kamil Weysi de Kerkük Ticaret Odası Caddesi’nde Türkmen Milliyetçi Hareketi’nin binası önünde yaşanan olayda binadan açılan ateş sonucu bir kişinin hayatını kaybettiğini, 5 kişinin de yaralandığını belirtti. Albay Afrasyaw Kamil Weysi, Türkmen Milliyetçi Hareketi’nin binasından ateş açtıkları belirlenen 9 kişinin, savcının kararıyla gözaltına alındığı kaydetti. Çatışma sonrası bölgeye sevkedilen Irak polisi, sokağa çıkma yasağı ilan etti. Polis tarafından yapılan açıklamada sokağa çıkma yasağının ‘süresiz’ uygulanacağı duyuruldu. Ancak Kürtler bu yasağa uymayacaklarını ilan etti.

Türkmenler nöbet tutuyor

Reşat Salihi, “Yeni bir saldırı olmasın diye parti mensupları ve Türkmen sivil vatandaşlar parti binalarını korumak için yanımızda bekliyorlar. Askerlerin sayısı da arttırıldı. Ancak asker sayımızın çok az olduğunu söylemeliyiz. Şu anda Kerkük’teki merkez binayı sadece 15 asker koruyor” dedi.

Kardeş çatışmasının fitilini ateşliyorlar!

Kerkük’teki Türkmen ve Araplar ciddi şekilde kaygılı. Kerkük’te market işleten Ömer Hüseyin, “Türkmen ve Kürtler arasında kardeş çatışmasının çıkmasından endişeliyiz. Muhtemel bir iç çatışmada silahsız tek taraf Türkmenleri koruyacak hiçbir güç yok. Daha önce Irak ordusu vardı ancak şimdi devlete bağlı hiçbir güvenlik gücü bulunmuyor” dedi. Kerküklü Arap Said Nizamettin ise, referandumu Türkmen kardeşleri gibi reddettiklerini dile getirerek şunları söyledi: ‘’Merkezi hükümetin denetimindeki ve ekonomisi iyi olan Kerkük neden kötü ekonomiye sahip bir bölgeye bağlansın. Belli seviyedeki bir ekonomi ve sosyal istikrarımızı hiç kimsenin bozmaya hakkı yok. Arap ve Türkmenlerin karşı çıktığı bu referandumun Kerkük’te yapılacağına inanmak istemiyorum. Tüm tarafların rızası alınmadan bu adım başarılı olamaz.’’

Türkiye’den son teklif

Al-Monitor’e röportaj veren Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, referandum kararını “büyük bir hata” olduğunu vurguladı. Bağdat ile Erbil arasında arabuluculuk yapabileceklerini söyleyen Mevlüt Çavuşoğlu, “Türkiye ve IKBY’nin adını vereceği diğer ülkelerle birlikte arabulucu olabiliriz, haklarının garantörü bile olabiliriz” diye konuştu. Çavuşoğlu, bu konuda Ankara’nın her türlü yardımı yapmaya açık olduğunu ekledi. Çavuşoğlu ayrıca, Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi’nin ekonomik krizde olduğunu ve Türk şirketlerine ödeme yapamadığını da hatırlattı.

Kerkük’ün statüsü

Bağdat, Kerkük’ün idari olarak merkezi yönetime bağlı olduğunu belirtirken, Kürtler ve özellikle kentte hakimiyet süren Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB), Kerkük’ün IKBY’ye ilhak edilmesini talep ediyor. Türkmenler ise buna karşı çıkarak, Kerkük’ün özel bir statüye sahip olmasını istiyor. Kent nüfusu, büyük ölçüde Türkmen, Kürt ve Araplardan oluşuyor.