‘Kanlı zafer’

Petrol fiyatlarındaki hızlı düşüşün ardından tarihinin en ağır ekonomik ve siyasi kriziyle karşı karşıya kalan Venezuela’da halk, ülkenin anayasasını yeniden yazma yetkisine sahip olacak Kurucu Meclis’in üyelerini seçmek için sandık başına gitti. Şiddet olaylarının gölgesinde gerçekleştilen seçimlerde aralarında 13 ve 17 yaşlarında iki çocuğun da bulunduğu en az 14 kişi hayatını kaybetti, yaklaşık 400 kişi ise yaralandı. Ölenler arasında bir Kurucu Meclis adayı ve bir asker de bulunuyor. Nisan ayından bu yana süren sokak gösterilerinde ölenlerin sayısı 120’yi aştı.

‘Katılım oranı yüzde 41.5’

Seçimlere katılımın yüzde 41.5 oranında olduğunu açıklayan Venezuela Seçim Komisyonu Başkanı Tibisay Lucena, ‘8 milyondan fazla seçmenin’ sandığa gittiği oylamayı ‘bir başarı’ olarak tanımladı. Muhaliflerin oluşturduğu koalisyon ise, seçmenlerin yüzde 88’inin, oy vermediğini ve sonuçları tanımadıklarını açıkladı. Muhalefet ayrıca, kamu görevlilerinin zorla sandık başına götürüldüğünü öne sürüyor.

‘Trump umrumuzda değil’

Sonuçların ardından başkent Caracas’ta destekçilerine seslenen Devlet Başkanı Nicolas Maduro, seçimleri bir ‘zafer’ olarak değerlendirerek, “Tehditlerin ortasında 8 milyon kişi, bazı eyaletlerde dağları ve ırmakları aşarak oy kullandı. Venezuela halkı demokrasi dersi verdi” dedi. Ülkenin efsanevi lideri Hugo Chavez’in 18 yıl önce iktidara geldiği zamana atıfta bulunan Maduro, “Devrimin 18 yıllık tarihindeki en yüksek katılım” ifadesini kullandı. ABD Başkanı Trump’ın seçimlerin sonucunun tanınmayacağı açıklamasına da, “Trump’ın ne dediği umurumuzda değil, önemli olan halkımızın ne söylediği” cevabını verdi.

Başkan’ın gücü artacak

Muhalefet ise 32 milyon nüfuslu ülkede seçimlere sadece 2.5 milyon kişinin katıldığını savundu. Muhalefet lideri Henrique Capriles, seçim günü yaşanan şiddet olaylarını ‘katliam’ olarak nitelendirerek, “Biz bu hileli süreci tanımıyoruz” dedi. Muhalefet, Maduro’nun gücünü artırmak için yeni anayasayı kullandığını öne sürüyor. Anayasada ne gibi düzenlemelerin yer alacağı ise henüz bilinmiyor.

ABD’DEN KINAMA

‘Diktatörlüğe doğru bir adım’

Sonuçların ardından ABD’den, Maduro yönetimine tepki geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, seçimlerin Venezuela halkının ‘kendi kaderini tayin etme hakkını zayıflattığı’ öne sürüldü. “Maduro rejiminin yurttaşlara yönelik şiddetini kınıyoruz” denilen açıklamada, ülkedeki ‘otoriter yönetime’ karşı daha sert yaptırım tehdidi de gündeme getirildi. ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Nikki Haley ise, söz konusu seçimi ‘düzmece’ olarak nitelendirdi. Haley, “ Maduro’nun düzemece seçimi diktatörlüğe doğru bir diğer adım. Yasa dışı hükümeti tanımayacağız. Venezuela halkı ve demokrasisi üstün gelecek” ifadelerini kullandı. Seçimler Avrupa Birliği (AB), Kanada, Arjantin, Brezilya, Kolombiya ve Meksika tarafından da kınandı. Aralarında Küba, Bolivya, El Salvador ve Nikaragua’nın bulunduğu Güney Amerika ülkeleri ise Caracas’ı başarısından dolayı tebrik etti.

Birçok ülke tanımadı

ABD seçimden önce de Venezuela’ya ekonomik yaptırım uygulayacağını açıklamıştı. Yanı sıra Arjantin, Brezilya, Kolombiya, Meksika, Peru, Costa Rica, Panama’nın da aralarında olduğu birçok Güney Amerika ülkesi ve Avrupa Birliği de seçim sonuçlarını tanımayacağını duyurmuştu. Kurucu meclisin hafta ortasında başkent Caracas’taki parlamento binasında göreve başlaması bekleniyor. Kurucu meclisin muhalefetin çoğunlukta olduğu parlamentonun yerini alabileceği belirtiliyor.