İtalya'dan Türkiye açıklaması: Vazgeçilmez bir müttefik

Avrupa turu kapsamında İtalya ve Vatikan'daki temasları için sabah saatlerinde Roma'ya gelen ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, İtalyan mevkidaşı Di Maio ile görüştü. İkili ilişkiler, Libya, Doğu Akdeniz, 5G ihaleleri gibi konuları ele alan Di Maio ve Pompeo, görüşmelerinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.

Di Maio, İtalya olarak ABD'nin Çinli şirketlerin Avrupa’daki 5G ağlarının dışında tutulmasına yönelik endişelerini dikkate aldıklarını belirtirken, bu konuda İtalyan hükümetinin ağların güvenliğini sağlamanın tamamen farkında olduğunu ve izleme kapasitesini artıran bir yasayı kabul ettiğini hatırlattı.

İtalya ve ABD'nin Libya’da yakınlaşan hedefleri olduğunu dile getiren Di Maio, "Washington'un etkisi, BM Libya Misyonu (UNSMIL) tarafından desteklenen diyaloğu sabotaj girişimlerine karşı koymak için hayati." dedi.

Doğu Akdeniz’de tansiyona da değinen Di Maio, AB üyesi olan Yunanistan ile Güney Kıbrıs yönetimi ile dayanışmasını dile getirirken, Türkiye ile Yunanistan arasındaki deniz yetki alanlarının sınırının belirlenmesi başta olmak üzere bu konuya dikkat edilmesi gerektiğini söyledi.

Di Maio, şunları kaydetti:

"Pompeo’ya da belirttiğim üzere; Türkiye’nin, bölgesel istikrar için vazgeçilmez bir aktör ve müttefik olduğu, aynı zamanda NATO’nun önemli bir üyesi olduğu unutulmamalıdır. Birlikte çalışmak esas olandır. ABD’nin, Türkiye’nin yapıcı rol oynamasına yönelik olumlu etkisi olabilir. Kıbrıs meselesinde de paylaşılan ortak bir çözüm bulunması da buna dahil edilebilir."

Di Maio, ilerleyen günlerde Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu’nu Roma’da ağırlayacağını dile getirdi.

Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki çatışmaların İtalya’yı endişelendirdiğini ifade eden Di Maio, Dağlık Karabağ sorununun yıllardır çözümsüz olduğunu ve bugün askeri gerginliğin daha da artması riskinden çekindiklerini ifade etti.

İtalya'nın bu konuda üzerine düşeni yapmaya hazır olduğunu ve yakında Azerbaycanlı ve Ermeni mevkidaşı ile telefon görüşmesi yapacağını aktaran Di Maio, “Bu yeni durum, AGİT Minsk Grubu bağlamında müzakerelerin herhangi bir ön şart olmadan yeniden başlaması gerekliliğini gösteriyor." değerlendirmesinde bulundu.

ABD’den İtalya’ya 5G uyarısı

Pompeo da 5G ağları konusunda Çin’in yaklaşımının farklı olduğunu ifade ederek, “Çin Komünist Partisi, İtalya’daki varlığını kendi stratejik amaçları için kullanmaya çalışıyor, samimi ortaklıklar kurmak için burada değiller. ABD, İtalya’ya, Çin Komünist Partisi’nin gözetleme unsuru olan teknoloji şirketleri aracılığıyla ulusal güvenlik ve kendi vatandaşlarının verilerinin gizliliği konusunu yeniden değerlendirmeye çağırıyor." ifadelerini kullandı.

Pompeo ayrıca, "Rusya'nın Avrupa ve dünyada attığı istikrarsızlaştırmaya yönelik adımları da ele aldık ve Rus muhalif Aleksey Navalnıy’nın zehirlenmesinden tamamen Rusya’nın sorumlu olduğuna katılıyoruz." dedi.

Libya konusunda AB’nin de yapıcı bir rol oynayabileceğini dile getiren Pompeo, Wagner milislerinin Libya'da olmasını eleştirdi.

Pompeo, Vatikan ile Çin arasındaki yakınlaşmayı eleştiren makalesine yönelik bir soru üzerine yönetimde bulundukları süre boyunca Çin halkının yaşamını iyileştirmek için çalıştıklarını ifade ederek, “Biz, o ülkede insan hakları ihlali olmamasını istiyoruz. Ben o makaleyi, her zaman ezilenleri savunan Katolik Kilisesi’ni onurlandırmak için yazdım. Çin Komünist Partisi’nin bu otoriter rejimine son verebilecek tüm aktörler bunu yapmalıdır.” yanıtını verdi.

Bu arada, ABD Dışişleri Bakanı, Di Maio ile görüşmesinden önce İtalya Başbakanı Giuseppe Conte tarafından kabul edildi. Yaklaşık bir saat süren ikilinin görüşmesinde Kovid-19’la mücadelede iş birliği, Libya krizi, 5G teknolojisine yönelik konular ele alındığı belirtildi.

Papa, Pompeo ile görüşmeyecek

Pompeo yarın da Roma’ya komşu Vatikan Şehir Devleti’nde temaslarda bulunacak.

Pompeo, burada Vatikan Devlet Sekreteri (Başbakan) Kardinal Pietro Parolin ve Vatikan Devletlerle İlişkiler Sekreteri Monsenyör Paul Richard Gallagher ile görüşecek.

Vatikan'ın açıkladığı programa göre, Pompeo'nun Vatikan Devlet Başkanı ve Katoliklerin ruhani lideri Papa Franciscus tarafından kabulü öngörülmüyor.

ABD dışişleri bakanlarının önceki ziyaretlerinde Papa tarafından kabul edildiği bilinirken, bu ziyarette bu kabulün olmamasının arkasında diplomatik gerginlik olduğu basına yansıdı.

İtalyan basınında çıkan haberlerde, Pompeo’nun kısa süre önce, Vatikan ile Çin arasındaki yenilenmesi öngörülen anlaşmayı eleştirmesi ve Vatikan’ın bu anlaşmayı yapmaması konusunda uyarması Papa Franciscus’un tepkisini çektiği kaydedildi.

Vatikan Devlet Sekreteri Kardinal Parolin ise bu sabah Pompeo'nun da yer aldığı ibadet özgürlüğüne ilişkin sempozyumun çıkışında, gazetecilerin bu konuya yönelik sorusu üzerine, "Mike Pompeo, Papa ile görüşme talebini iletti. Ama Papa daha önce de açıkça belirttiği üzere seçim kampanyasındaki siyasi figürlerle görüşmeyi kabul etmiyor." yanıtını verdi.

Pompeo'nun eleştirdiği Vatikan ile Çin’in yenilenmesini görüştüğü 2 yıllık geçici anlaşma, Katolik din adamlarının Çin’deki faaliyetlerine ilişkin düzenlemeler ve iki ülkenin diplomatik bağlarını kuvvetlendirmeyi öngörüyor.