İsrail’i ters köşeye yatırdı

İsrail basını, ABD Başkanı Donald Trump’ın geçtiğimiz günlerde İran’a yaptığı görüşme çağrısının, Tel Aviv’de şok etkisi yarattığı yorumunu yaptı.

Yerel basında çıkan haberlere göre İran konusunda Washington’un takındığı ‘sert tutuma’ güvenen İsrail yönetimi, Trump’ın İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’ye yaptığı müzakere teklifi karşısında şaşkına döndü. Beyaz Saray’ın, gelişmeden rahatsız olan Tel Aviv’e, Trump’ın ‘sert’ İran politikasında bir değişiklik olmadığı yönünde teminat vermek zorunda kaldığı belirtiliyor.

İran’la 5+1 ülkeleri arasında imzalanan nükleer anlaşmadan tek taraflı çekilme kararı alan Trump’ın son haftalarda Tahran yönetimiyle ilgili yaptığı açıklamaları değerlendiren İsrail basını, ABD liderinin üslubunda son zamanlarda gözle görülür bir ‘yumuşama’ olduğunu iddia ediyor.

İsrail istihbaratına yakınlığıyla bilinen Debka sitesi ise, İran ve ABD yetkililerinin, Haziran ayı başlarından bu yana Umman’da gizli görüşmeler gerçekleştirdiğini öne sürdü. İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif’in Umman’lı mevkidaşı Yusuf bin Alavi bin Abdullah aracılığıyla ABD ile ‘arka kapı’ diplomasisi yürüttüğü söyleniyor. Debka, Trump’ın Ruhani’ye yönelik davetinin de, bu görüşmelerin ardından geldiğini vurguladı.

‘Kısa zamanda görüşeceğiz’

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile ‘önkoşulsuz’ görüşmeye hazır olduğunu duyuran ABD lideri Trump, Tahran’ın kısa süre içerisinde ABD ile görüşmelere başlayabileceğini ifade etti. Florida’nın Tampa kentinde katıldığı mitingde konuşan Trump, “Bana öyle geliyor ki İran çok yakında bizimle konuşacak. Ama bu olmayabilir de. O da bize uyar” ifadelerini kullandı.

Mitingde İran’la imzalanan nükleer uzlaşıyı ‘korkunç’ ve ‘tek taraflı’ olarak niteleyen Trump, “Bu (anlaşma) korkunç. Umarım bu İran’ın işine yarar. Şu anda çok fazla zorluk yaşıyorlar” diye konuştu. ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarına 6 Ağustos itibarıyla geri dönmesi bekleniyor.

‘Güvenmiyoruz’

İran ise ABD ile görüşmelere sıcak bakmadığı mesajını verdi. Bu konudaki son üst düzey açıklamalardan birini İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif yaptı. Twitter’dan açıklama yapan Zarif, “İran ve ABD 2 yıl boyunca görüştü. AB/3 Avrupa ülkesi, Rusya ve Çin’le özgün bir çok taraflı anlaşma (JCPOA - Ortak Kapsamlı Eylem Planı) üretildi. İşe yarıyordu. ABD anlaşmadan ayrılmasından sadece kendisini suçlayabilir. Tehditler, yaptırımlar ve halka ilişkiler numaraları işe yaramayacak. İranlılara ve uluslararası sözlere saygı göstermeyi deneyin” ifadelerini kullandı.

Ailelerinden çok ona güveniyorlar

ABD’de yapılan son araştırma, taraftarlarının Trump’a, ailelerinden ya da arkadaşlarından daha fazla güvendiğini ortaya koydu. CBS haber kanalının yaptığı ankette, başkanlık seçimlerinde Trump’ı destekleyen 2 bini aşkın Amerikalıya, bir konu hakkında kimin en çok doğru bilgi verdiğine inandıkları soruldu. Katılımcıların yüzde 91’i, Başkan’ın sözlerine, aile üyeleri ve arkadaşlarının verdiği bilgilerden daha çok güvendiklerini belirtti.

Trump’a Washington benzetmesi

ABD’li muhafazakar ressam Jon McNaughton, Donald Trump ve ekibini, ABD’nin kurucusu ve ilk başkanı olan George Washington’un ünlü tablosu ‘Delaware’yi geçen Washington’dakine benzer şekilde resmetti. McNaughton, ‘Bataklığı geçmek’ adını taşıyan tablosunda, elinde ayakta elinde biz gaz lambasıyla görülüyor. Trump’ın bindiği teknede, eşi Melania ve kızı Ivanka’nın yanı sıra, yardımcısı Mike Pence, basın sözcüsü Sarah Sanders ve Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da bulunuyor.

Yola Kelly ile devam edecek

Başkan Trump’tan gelen talep üzerine Beyaz Saray Genel Sekreteri John Kelly’nin görevine önümüzdeki yıllarda da devam edeceği açıklandı. Kelly’nin görevde bir yılını tamamladıktan sonra ayrılacağı iddiaları basına yansımıştı ancak Trump döneminde Beyaz Saray’da üst üste istifaların yaşanmasının ardından, Trump kendisinden kalmasını talep etti.

Daha önce İç Güvenlik Bakanlığı görevinde bulunan emekli orgeneral John Kelly’nin en az 2020 seçimine kadar görevde kalacağı belirtiliyor.

John Kelly’nin Beyaz Saray’da kritik karar verme süreçleri dışında tutulmaktan rahatsız olduğu ve bu sebeple Temmuz ayı sonunda görevden ayrılacağı iddia edilmişti. Hatta Kelly’nin görevden ayrılacağı yönündeki haberler ABD basınında o kadar sık yer aldı ki, Kelly’nin yerine geçebilecek kişilerin bile adları geçmeye başlamıştı.

Bu arada Associated Press ajansının yaptığı analize göre son 1 yılda Beyaz Saray’da 141 personel görevden ayrıldı.