Hürmüz Boğazı'ndaki gemi krizi büyüyor! Rusya şüphesi...
İran'ın Hürmüz Boğazı'nda İngiltere'ye ait petrol tankerine el koymasının ardından kriz büyüyor. İngiliz istihbaratı, İran ve İngiltere arasındaki tanker krizine Rusya’nın dahil olma ihtimalini değerlendiriyor. Öte yandan ABD, Basra Körfezi'nde gözetleme ve istihbarat çalışmalarına başlayacağını duyurdu.
İngiltere'nin İran tankerine el koymasının ardından İran da Hürmüz Boğazı'nda İngiltere'ye ait bir tankeri operasyonla ele geçirmişti. Bu yanıtın ardından peş peşe açıklamalar geliyor ve kriz büyüyor.İngiltere basınında yer alan iddialara göre İngiliz dış istihbarat servisi MI6, Rusya’nın gizli bir operasyonla Stena Impero isimli tankerin GPS alıcıları ile oynayarak Hürmüz Boğazı’ndan geçişi sırasında İran sularına yönlendirilmiş olma ihtimalini araştırıyor. İddialara göre MI6 ve İngiltere tarafından siber suçlarla mücadele amacıyla kurulmuş istihbarat servisi Hükümet İletişim Merkezi (GCHQ) olayı birlikte soruşturuyor.
MI6 ve GCHQ, yeterli imkanlara sahip Rus casuslarının İslam Devrim Muhafızları tarafından ele geçirilen İngiltere bandıralı Stena Impero tankeri üzerindeki GPS sinyalini bozmak için siber savaş teknolojisi kullanıp kullanmadığını araştırıyor. Konuyla ilgili İngiliz basınına konuşan bir kaynak, “Rusya, GPS sinyali ile oynayacak teknolojiye sahip ve bu son derece cüretkar girişimde İran’a yardım etmiş olabilir” dedi.
Londra’dan konuyla ilgili resmi bir açıklama gelmezken, İngiliz basını teknolojik bir iz veya bölgedeki batılı casus uçaklarının şüpheli herhangi bir faaliyete girip girmediğinin araştırılacağını öne sürdü. Tahran yetkilileri, 19 Temmuz’da Stena Impero adlı İngiliz tankerine İran bandıralı bir balıkçı teknesine çarptığı gerekçesiyle el konulduğunu açıklamıştı. İran, Stena Impero’nun Otomatik Tanımlama Sistemi’ni (OTS) kapatarak çevredeki teknelerin radarlarında görünürlüğünü oldukça kısıtlı bir seviyeye indirdiğini öne sürmüştü. Oldukça dar ve kalabalık bir nokta olan Hürmüz Boğazı’nda uygulanan denizcilik kurallarına göre kazaların önlenebilmesi amacıyla bu sistemin sürekli açık tutulması gerekiyor.
ABD HAREKETE GEÇTİ
İNGİLİZ GÜÇLERİ GEMİYİ KURTARAMADI
İran Devrim Muhafızları Ordusu Sözcüsü Ramazan Şerif, alıkonulan İngiltere petrol tankerine eskortluk eden bölgedeki "İngiliz fırkateynindeki güçlerin gemiyi kurtaramadığını" bildirdi. Şerif, yaptığı yazılı açıklamada Hürmüz Boğazı'nda alıkonulan İngiltere'ye ait petrol tankerine bölgedeki İngiliz fırkateynlerin eskortluk ettiğini ancak "İngiliz güçlerinin gemiyi kurtarmayı başaramadığını" belirtti.
İranlı yetkili, açıklamasında şunları kaydetti:"İngiltere Deniz Kuvvetlerine bağlı fırkateyndeki İngiliz güçleri, petrol tankerinin alıkonulmasına direndi. Ayrıca olaya müdahale etmek için 2 helikopter havalandı ve Devrim Muhafızlarını engellemeye çalıştı. Askerlerimiz hızlı bir performans sergilediği için İngiliz güçleri başarılı olamadı ve gemi içindeki görevlilerle birlikte alıkonularak gerekli işlemlerin yapılması için İran kıyılarına çekildi."
Şerif, petrol tankerinin "denizcilikle ilgili yasalara ve kanunlara uymaması ve takip sistemini kapatması" nedeniyle başka gemilerle çarpışma ihtimali bulunduğu için Hürmüzgan Denizcilik ve Liman İşletmelerinin talebi üzerine Devrim Muhafızları Ordusu Deniz Kuvvetleri tarafından alıkonulduğunu ifade etti.
AB'DEN İRAN'A ÇAĞRI
Avrupa Birliği (AB) ve bazı Avrupa ülkeleri, İran'ın Hürmüz Boğazı'nda İngiliz petrol tankerini alıkoymasını kınadı ve Tahran yönetimini gemiyi bir an önce serbest bırakmaya çağırdı. AB Komisyonu Sözcülüğünden yapılan yazılı açıklamada, İran makamları tarafından Hürmüz Boğazı'nda İngiliz petrol tankerinin alıkonulmasından derin endişe duyulduğu bildirildi. Bu gelişmenin bölgedeki gerginliği tırmandıracağı belirtilen açıklamada, "Gemi ve mürettebatın bir an önce serbest bırakılması ve daha fazla gerilimi önlemek için itidal çağrısında bulunuyoruz." ifadesi kullanıldı. Hollanda, Almanya ve İspanya hükümetleri de İran'ın Hürmüz Boğazı'nda "Steno İmpero" adlı İngiliz tankerini alıkoymasını kınadı.
İran ile İngiltere arasındaki tanker krizi İngiltere'ye bağlı Cebelitarık Özerk Yönetimi, 4 Temmuz'da Suriye'ye yönelik ambargoları ihlal ettiği gerekçesiyle İran tankerini alıkoymuştu.İranlı yetkililer, "Grace 1" adlı tankerin serbest bırakılmasını aksi halde misillemede bulunacaklarını açıklamıştı. Cebelitarık Yüksek Mahkemesi, İran tankerini alıkoyma süresini 15 Ağustos'a kadar uzatmıştı.İran Devrim Muhafızları Ordusu, İngiltere bandıralı Steno Impero adlı petrol tankerini, Hürmüz Boğazı'ndan geçişi sırasında denizcilik kurallarına riayet etmediği gerekçesiyle alıkoyduğunu duyurmuştu. |
12 YIL ÖNCE DE BİR KRİZ YAŞANMIŞTI
ABD yönetiminin nükleer anlaşmadan çekilmesinden sonra İran petrolünü hedef alan yaptırımlarının bir sonucu olarak görülen Basra Körfezi'ndeki gerginlik, ABD, İngiltere, Suudi Arabistan ve İran arasında adeta tanker savaşlarına dönüştü. İngiltere'ye bağlı Cebelitarık Özerk Yönetimi, 4 Temmuz'da Suriye'ye yönelik ambargoları ihlal ettiği iddiasıyla İran'a ait bir petrol tankerini İngiliz donanması tarafından düzenlenen operasyonla alıkoydu. İngiltere Savunma Bakanlığı'nın yayımladığı görüntülerde İran tankerine İngiliz askerlerinin çıkarak tankeri ele geçirdiği görüldü.
İranlı yetkililer, Grace 1 adlı Panama bandıralı tankerin serbest bırakılmasını aksi halde misillemede bulunacaklarını açıkladı ancak Cebelitarık yönetimi, cuma günü İran tankerini alıkoyma süresini 15 Ağustos'a kadar uzattığını duyurdu. İran Devrim Muhafızları Ordusu, aynı günün akşamı İngiltere bandıralı Steno Impero adlı petrol tankerini, Hürmüz Boğazı'ndan geçişi sırasında denizcilik kurallarına riayet etmediği gerekçesiyle alıkoydu. İngiltere'ye ait Liberya bandıralı Mesdar adlı petrol tankerine de müdahale eden İran güçleri, tankeri uluslararası denizcilik kuralları konusunda uyardıktan birkaç saat sonra serbest bıraktı. İran tarafından dün yayımlanan görüntülerde, Devrim Muhafızları Ordusu'na ait sürat tekneleriyle çevresi sarıldıktan sonra tankere helikopterden yüzleri maskeli İran askerlerinin indirildiği görüldü.