Fransa Cumhurbaşkanı’nı Müslümanlar belirleyecek
Fransa bugün yeni Cumhurbaşkanı’nı seçmek için sandığa gidiyor. İlk turda aşırı sağcı Le Pen ile merkez aday Emmanuel Macron öne çıkıyor. Önceki seçimde Hollande’a seçimi kazandıran yüzde 5’lik Müslüman oyu bu seçimde de belirleyici olacak
Fransa’da terör saldırısı gölgesinde gerçekleşecek olan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda 11 aday yarışıyor. Hiçbir adayın yüzde 50 oy alamaması durumunda, ilk turda en fazla oy alan iki aday 7 Mayıs’ta ikinci turda karşı karşıya gelecek. Anketlere göre ilk beş sıradaki adaydan dördünün ikinci tur şansı var. Bu adaylar aşırı sağcı Ulusal Cephe’nin lideri Marine Le Pen, kendisini merkezde konumlandıran “En Marche” (Yürüyüş) hareketi lideri Emmanuel Macron, merkez sağdaki Cumhuriyetçi aday François Fillon, aşırı solun adayı Jean-Luc Mélenchon ve iktidardaki Sosyalist Parti’nin adayı Benoit Hamon.
Fransa’da etnik ve dini temele dayalı istatistik toplamak yasak olduğundan ülkedeki Müslümanların sayısı tam olarak bilinmiyor. Tahmini verilerle yaklaşık 6 milyon Müslümandan söz edilmekte. IFOP araştırmalar kuruluşu, ülkedeki seçmenlerin yüzde 5’inden biraz fazlasını “Müslümanların” oluşturduğunu belirtiyor. Bu rakam nüfusu 66 milyon olan Fransa için fazla görülmeyebilir. Ancak cumhurbaşkanı seçimi kimi zaman yüzde 2-3 oy farkıyla kazanılıyor. Dolayısıyla potansiyel 2,5 milyon seçmenin oyu neticeyi değiştirebilecek güce sahip.
Ne diyorlar?
IFOP tarafından 2012 yılındaki cumhurbaşkanı seçiminde Müslüman seçmenin kullandığı oy konusunda gerçekleştirilen bir araştırma da bunu gösteriyor. O tarihte seçimin ikinci turu François Hollande ile Nicolas Sarkozy’yi karşı karşıya getirmiş, Hollande oyların yüzde 51,6’sını, Sarkozy ise yüzde 48,4’ini elde etmişti. Araştırmaya göre “Müslüman” seçmenin yüzde 86’sı Hollande, yüzde 14’ü Sarkozy için oy kullanmıştı. Bir diğer deyişle Hollande’ın seçilmesinde Müslüman seçmen önemli rol oynamıştı. Bu kez de Marine Le Pen’in ikinci tura kalması durumunda Müslüman oylarının tamamen karşısındaki adaya kayacağı belirtiliyor.
Le Pen, Müslümanlar konusunda çok sert söylemlere sahip. Merkezin adayı Emmanuel Macron, imamlar için “Cumhuriyet değerleri konusunda üniversite eğitimi” önerip, Cumhuriyet değerleriyle bağdaşmayan dini derneklerin kapatılmasını savunuyor. Milliyetçi lider Le Pen ise, “İslamcı” olarak tanımladığı “Fransa Müslümanları” teşkilatının ve selefi gruplara ait camilerin kapatılmasını, kamu fonlarından faydalanan Müslümanlara ait derneklerin sıkı kontrol edilmesini istiyor.
Marine Le Pen Ulusal Cephe
48 yaşındaki hukuk fakültesi mezunu Marine Le Pen, Ulusal Cephe’nin liderliğini 2011 yılında babası Jean-Marie Le Pen’den aldı ve son cumhurbaşkanlığı seçimlerinde üçüncü sırada yer aldı. Kamuoyu yoklamalarına göre Le Pen’in yarışta bu kez ilk turda birinci sıra için Emmanuel Macron ile çekişiyor. Ancak Le Pen’in seçimi ikinci turda kazanması beklenmiyor. Le Pen’in 2. Dünya Savaşı sırasında 130 bin Yahudinin toplanarak Auschwitz kampına gönderilmesinde Fransa’nın suçunun olmadığını savunması tepkilere yol açtı. İslam ve göçmen karşıtlığıyla bilinen Le Pen’in vaatlerinin başında, yeni kanunlar hazırlanana kadar Fransa’ya tüm yasa dışı göçü askıya almak var.
Vaatleri:
- AB ile yeni müzakereler ve bunların referandumda oylanması.
- Yasa dışı göçmenlerin sınır dışı edilmesi ve yasal göçün yılda 10 bin ile sınırlandırılması.
- 15 bin yeni polisin işe alımı ve 40 bin kişilik yeni cezaevleri inşaası.
- Radikal İslamcıların gittiği camilerin kapatılması ve sosyal konutlarda Fransız vatandaşlarına öncelik tanınması
- Haftalık çalışma saatinin 35’te kalması, emeklilik yaşının 60 olması.
Emmanuel Macron Yürüyüş Hareketi
39 yaşındaki Emmanuel Macron, seçilmesi halinde Fransa’nın en genç cumhurbaşkanı olacak. Macron’un ikinci tura kalması halinde Le Pen’i yeneceği düşünülüyor. 2014 yılında ekonomi bakanlığı görevini üstlenmeden önce, Cumhurbaşkanı François Hollande’ın maliye danışmanı olarak görev yaptı. Pazar günleri dükkanların daha çok açılmasını sağlayan yasalarla iş dünyasına yeni bir hareketlenme getirse de, politikaları iktidardaki Sosyalistler tarafından eleştirildi. Macron, cumhurbaşkanlığına adaylığını koymadan önce bakanlıktan istifa etti. Bir yıl önce kurduğu “Yürüyüş”ü “ne sağda ne solda” bir siyasi hareket olarak nitelendiriyor. Macron, kendisinden 20 yaş büyük eski İngilizce öğretmeniyle evli ve yedi tane üvey torunu bulunuyor.
Vaatleri:
- Meslek eğitimi, kömürden yenilenebilir enerjiye geçiş, altyapı ve modernizasyon gibi kamu yatırımları için 50 milyar euro harcanması.
- Şirketlere vergi indirimi ve 35 saatlik haftalık çalışma süresinin artırılması için şirketlerle müzakereler yapılması.
- İşsizlik oranının yüzde 9,7’den yüzde 7’ye indirilmesi.
Jean-Luc Mélenchon ‘Başkaldıran Fransa’
Sol sosyalist Jean-Luc Mélenchon, yarışı önde götüren dört adaydan biri. Gençler arasında desteği yüksek görünüyor. Fransa’daki Komünist Partisi tarafından da desteklenen Sol Parti üyesi Mélenchon, geçen yıl “Başkaldıran Fransa Hareketi”ni kurdu. Mélenchon; üretim, ticaret ve tüketim araçlarının değişmesi gerektiğini söylüyor ve iklim değişikliği ile ilgili endişelerini dile getirerek, “Bu, bizi felce uğratan ilişkileri gevşetmek için şahane bir fırsat” diyor.
Vaatleri:
- Oy verme yaşının 16’ya indirilmesi.
- Fransa’nın başkanlık sistemini değiştirmesi. Seçimlerde nispi temsil sisteminin uygulanması ve parlamentoya daha fazla güç verilmesi.
- Ülkede hiç kimsenin evsiz kalmaması. Kısmen vatandaşlar tarafından ödenen reçeteli sağlık harcamalarının tamamen kamu bütçesinden ödenmesinin sağlanması.
François Fillon Cumhuriyetçiler
62 yaşındaki François Fillon, merkez sağdaki Cumhuriyetçiler Partisi’nin adayı seçilir seçilmez cumhurbaşkanlığı yarışının favorisi haline gelmişti. Partisinin aday göstermediği eski cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve eski başbakan Alain Juppé Fransa’da hep icraatları nedeniyle tartışılan siyasetçilerdi, ama kampanya sürerken bir diğer eski başbakan Fillon da epey tartışmalı bir aday haline geldi. Fillon’un seçim kampanyası, eşinin ve iki çocuğunun kamu fonlarını kişisel çıkarları için kullandıklarına ilişkin iddialarla sarsıldı.
Vaatleri:
- Kamu sektöründe yarım milyon kişiyi işten çıkarırken haftalık çalışma süresinin 35 saatte tutulması.
- Varlık vergisinin kaldırılması
- Irak ve Suriye’deki savaşa katılmış cihatçıların Fransa vatandaşlığından çıkarılması.
- Rusya üzerindeki AB yaptırımlarının kaldırılması için çaba harcanması ve Suriye Devlet Başkanı’na Beşar Esad’a terör örgütü DEAŞ’ı yenmesi için yardım edilmesi.
Benoît Hamon Sosyalist Parti
Sosyalist Parti’nin sol kanadındaki bir isim olarak bilinen Benoît Hamon, ABD’de Demokrat başkan aday adayı Bernie Sanders’e benzetiliyor. 49 yaşındaki Benoît Hamon, eski başbakan Manuel Valls’ı ön seçimde yenerek Fransa’da Sosyalistlerin cumhurbaşkanı adayı oldu. Valls ise bu sonuç üzerine Macron’u destekleyeceğini açıkladı. Hamon ise hem Mélenchon’un adaylığı, hem de bölünmüş Sosyalist Parti’nin tamamından destek göremediği için şu anda diğer dört adayın gerisinde kalmış görünüyor.
Vaatleri:
- Robotlar tarafından yapılacak işlerin vergilendirilmesi.
- Esrarın yasallaştırılması.
- Çalışanları işe almayı ve işten çıkarmayı kolaylaştıran yasanın iptali.
- Ayda 2,185 Euro’dan daha az alanların gelirlerini artırmaya yönelik bir plan hazırlanması.
- İşsizlere ayda 600 Euro ödenmesi ve en düşük ücret grubuna ayda 200 Euro ek gelir sağlanması.
- 2025’e dek elektriğin yüzde 50’sinin yenilenebilir enerjiyle üretilmesi.