İsviçre'deki Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi'nde devam eden 70. Dünya Sağlık Asamblesi'nde yapılan Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörlük seçimlerini Etiyopyalı aday Tedros Adhanom kazandı.
Adhanom seçimin ilk turunda İngiltere'den David Nabarro ve Pakistan'dan Sania Nishtar ile yarıştı. İlk turda Adhanom ve İngiliz aday David Nabarro ilk iki sırayı paylaşırken, Pakistanlı Nishtar üçüncü sırada yer alarak elendi.
Üçte iki çoğunluğun arandığı ikinci turda ise Adhanom ve Nabarro yeterli oyu alamayınca oy çokluğunun arandığı üçüncü tura geçildi. Son turda, resmi olmayan sonuçlara göre Adhanom 133 oyla DSÖ'nün yeni genel direktörü olurken, İngiliz aday Nabarro 50 oyda kaldı. İki ülkenin temsilcisi ise çekimser oy kullandı.
Adhanom, DSÖ Genel Direktörü Margaret Chan'den devralacağı görevine 1 Haziran'da resmen başlayacak.
Etiyopyalı genel direktör, görevini beş yıllığına sürdürecek.
Afrika Birliği, geçen hafta DSÖ Genel Direktörlüğü seçiminde Afrikalı aday Adhanom'u destekleyeceğini duyurmuştu.
Adhanom, 2005-2012 yıllarında Etiyopya'da Sağlık Bakanlığı, ardından 2012-2016 yılları arasında Dışişleri Bakanlığı görevlerinde bulunmuştu.
Öte yandan, Cenevre'deki BM ofisi önünde, sivillere yönelik şiddete karşı mücadeleyi simgeleyen Kırık Sandalye Heykeli'nin bulunduğu meydanda toplanan yüzlerce Etiyopyalı ellerindeki bayrak ve flamalarla Adhanom'a destek verdi.
DSÖ'nün en üst karar alma organı olan asamblenin toplantısına, örgüt üyesi 194 ülkeden yaklaşık 3 bin 500 temsilci, uluslararası kuruluşların ve sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ve birçok ülkeden sağlık bakanları katılıyor.
"Sürdürülebilir Kalkınma Çağında Sağlık İçin Daha İyi Sistemlerin Kurulması" temasıyla toplanacak asambleye Türkiye'yi temsilen Sağlık Bakanı Recep Akdağ başkanlığındaki heyet katılıyor.
Dün başlayan Dünya Sağlık Asamblesi'nin 70'inci toplantısı 31 Mayıs'ta sona erecek.
DSÖ’nün başına geçen ilk Afrikalı: Tedros Adhanom
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) yeni genel direktörü olan Etiyopyalı eski siyasetçi Tedros Adhanom, tartışmalı
seçim kampanyasının ardından örgütün başına geçen ilk Afrikalı olmayı başardı.
İsviçre'nin Cenevre kentindeki Dünya Sağlık Asamblesi’nin 70'inci toplantısında düzenlenen seçimlerin üçüncü turunda oyların çoğunluğunu alan Adhanom, Afrika Birliği’nin de resmi adayı olarak yarıştığı seçimde ipi göğüsledi.
Adhanom, 1965 yılında şu anda Eritre sınırları içerisinde kalan Asmara kentinde doğdu. Asmara Üniversitesi’nde tamamladığı biyoloji eğitiminin ardından 1986'da Etiyopya Sağlık Bakanlığı’nda çalışmaya başladı.
Sıtma hastalığına yönelik araştırmalarıyla tanınan Adhanom, bakanlıkta çeşitli görevler aldıktan sonra 2005 yılında Sağlık Bakanlığı görevine getirildi ve 2012 yılına kadar bu görevi sürdürdü.
2012 ve 2016 yılları arasında Dışişleri Bakanlığı koltuğuna oturan Adhanom, ülkesini yurt dışında temsil etti.
3 bin 500 sağlık merkezi açtı
Adhanom'un DSÖ Genel Direktörlüğü için seçim kampanyasında en fazla önce çıkardığı şey ise ülkesinde sağlık alanında yaptığı reformlar oldu.
Ülke genelinde yaklaşık 3 bin 500 sağlık merkezinin açılmasına öncülük eden Adhanom, bu tesisler sayesinde ülkedeki
çocuk ölümlerinin yüzde 70, sıtma kaynaklı ölümlerin yüzde 75, AIDS kaynaklı ölümlerin yüzde 70 ve verem kaynaklı ölümlerin yüzde 64 azalmasına yardımcı oldu.
Adhanom, bakanlık yaptığı yıllarda ülkedeki sağlık çalışanlarının sayısı yedi kat artarak 16 bin 500’den 115 bine çıktı.
DSÖ’de reform istiyor
Seçim kampanyasında beş önceliği olduğunu vurgulayan Adhanom’un en dikkati çeken vaadi ise DSÖ’de kapsamlı bir dönüşüm gerçekleştirmek istemesiydi.
Adhanom, herkesin sağlık hizmetlerine erişiminin sağlanması, acil durumlarda ulusal ve yerel müdahale kapasitelerinin güçlendirilmesi, kadın çocuk ve gençlerin sağlık hizmeti almasının kolaylaştırılması, iklim ve çevre değişikliğinin sağlık alanındaki etkilerinin dikkate alınması ve DSÖ’nün daha etkin ve şeffaf bir şekilde yapılandırılmasını öncelikleri arasında sayıyor.
Kolera vakalarını saklamakla suçlandı
Uzun yıllar uluslararası sağlık kuruluşlarında üye olarak görev yapan Adhanom hakkında seçim öncesinde en fazla tartışılan şey ülkesindeki kolera vakalarını örtbas ettiği iddiasıydı.
İngiliz aday David Nabarro taraftarları Adhanom’u Etiyopya’daki kolera vakalarını “akut sulu ishal” olarak kayda geçirmek ve böylelikle ülkesindeki kolera vakalarını saklamakla suçladı.
Adhanom, kendisine suçlamada bulunanlara “Ne pahasına olursa olsun kazanmayı amaçlayan tipik bir kolonyal zihniyete sahipler ve gelişmekte olan bir ülkenin adayını itibarsızlaştırmaya çalışıyorlar.” sözleriyle yanıt verdi.
Bakanlık görevi sırasında ülkedeki muhalefete yönelik şiddet içeren tedbirler alınmasında parmağı olduğu ileri sürülen Adhanom'un adaylığı, ülke içindeki ve dışındaki bazı Etiyopyalılar tarafından da eleştirildi.
Adhanom, 5 yıl boyunca yürüteceği Genel Direktörlük görevine 1 Temmuz'da resmen başlayacak.