Biri biterken öteki başlıyor
Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, ABD’nin üs olarak kullandığı Guam Adası’na yönelik füze atışlarını erteleme kararı alırken, İran Cumhurbaşkanı Ruhani, Washington’un tehdit ve yaptırımlara devam etmesi halinde nükleer programlarını saatler içerisinde başlatma tehdidinde bulundu
‘Anlaşmadan çekilebiliriz’
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ABD’nin 2015’te imzalanan nükleer anlaşmanın şartlarına uymaması halinde ‘saatler içinde’ anlaşmadan önceki şartlara dönebilecekleri uyarısında bulundu.
Ruhani, mecliste düzenlenen 12’nci dönem bakanlarının güvenoyu oturumunda yaptığı konuşmada, “ABD’nin yeni yöneticileri, nükleer anlaşma öncesi yaptırım ve baskı siyasetine dönme niyetinde olurlarsa, biz de, saatler içinde anlaşma öncesi şartlardan daha ileri bir duruma dönmekte tereddüt etmeyiz” dedi.
İran’ın, nükleer anlaşmayı, dünya ülkeleriyle işbirliği ve güven ortamının tesisi için iyi bir fırsat olarak gördüğünü belirten Ruhani, ülkesinin, anlaşmadan doğan şartlara bağlı olduğunu vurguladı.
ABD Başkanı Donald Trump, bu ay başında, Rusya, İran ve Kuzey Kore’ye yönelik yeni yaptırımlar içeren yasa tasarısını onaylamıştı. Tasarının İran’a yönelik bölümü, ‘İran’ın İstikrar Bozucu Aktiviteleriyle Mücadele Yasası’ başlığını taşıyordu. Yasa, İran’ın balistik füze programına karşı içerdiği yeni yaptırımların yanı sıra, İran Devrim Muhafızları Ordusu’yla (IRCG) bağlantılı tüm kişilerin yaptırım listesine alınmasını sağlıyor.
Atlantik’e filo gönderecek
Washington’un yeni yaptırımlarına misilleme olarak savunma harcamalarının bütçesini 500 milyon dolara çıkaran İran, Atlantik Okyanusu’na savaş filosu göndermeye hazırlanıyor. İran Donanma Komutanı Tuğamiral Habibullah Seyyari yaptığı açıklamada, “Dünyada hiçbir askeri yetkili, bizim Afrika’yı dolaşıp Atlantik Okyanusu’na açılacağımızı düşünmüyordu. Ama biz yaptık, şimdi de okyanusun batı tarafına filo göndereceğiz” diye konuştu. Bu arada ABD’li yetkililer, İran Hava Kuvvetleri’ne ait bir insansız hava aracının hafta başında Körfez bölgesinde görevli bir Amerikan uçak gemisi üzerinde uçtuğunu ve bir Amerikan F-18 ile tehlikeli yakınlaşma içerisine girdiğini açıkladı. Tahran ise iddiayı yalanladı.
Darbe üstüne darbe
Trump’a danışmanlık yapan Amerika Sanayi Konseyi’ne üye üç CEO, ABD liderinin Charlottesville kentindeki ırkçı şiddet olaylarının ardından takındığı tutumu protesto için konseyden ayrılma kararı aldı. İlaç üreticisi Merck’in İcra Kurulu Başkanı (CEO) Kenneth Frazier’ın ardından teknoloji devi Intel’in CEO’su Brian Krzanich ve spor ürünleri şirketi Under Armour’ın COE’su Kevin Plank, Trump’ın iş dünyasıyla fikir alışverişinde bulunmak amacıyla kurduğu konseyden çekildiklerini duyurdu. Trump’ın bir kişinin öldüğü, onlarca kişinin de yaralandığı olayların ardından ırkçı grupları direkt olarak kınamaması, kamuoyunda tepkiye yol açmıştı.
‘Aptal yankilerin ne yapacağına bakalım’
Kuzey Kore medyası, Devlet Başkanı Kim Jong-un’un, ABD’nin bölgedeki önemli üsleri arasında yer alan Guam Adası yakınlarına füze fırlatma planını şimdilik ‘ertelediğini’ duyurdu. Yaklaşık 2 hafta aradan sonra kamuoyunun karşısına çıkan Kim’in, ordu komuta merkezini ziyaret ederek, askeri yetkililerden Guam’ı hedef alan saldırı planını incelediği açıklandı.
Resmi haber ajansı KCNA’nın aktardığına göre Kim, ‘aptal yankiler’ olarak adlandırdığı ABD yönetiminin bölgede tansiyonu düşürmek için adım atıp atmayacağını görmek istediğini belirtti. Habere göre Kim, “Yanı başımıza nükleer silahları ilk getiren taraf olan ABD, tehlikeli bir savaşı önlemek istiyorsa bunu hareketleriyle göstermeli” ifadelerini kullandı.
Pyongyang yönetiminin Guam yakınlarına 4 adet füze fırlatma planı, ABD ve bölgedeki müttefik ülkeleri alarma geçirmişti. ABD lideri Trump, Kuzey Kore’nin olası saldırgan hareketlerine karşı Amerikan ordusunun ‘silahları hazır’ şekilde beklediğini söylemişti.
Pyongyang’ın komşusu Güney Kore’nin Devlet Başkanı Moon Jae-in, krizin sona erdirilmesi için ABD’ye diplomatik çözüm çağrısında bulunmuştu. Moon, Seul’ün önceliğinin barış olduğunu belirtirken Kuzey komşusundan provokatif açıklamalar yapmaktan vazgeçmelerini istemişti.
Füze parçaları Ukrayna’dan
New York Times gazetesi, Amerikan istihbaratına dayandırdığı haberinde, Kuzey Kore’nin elindeki yeni füze motorlarının, büyük olasılıkla Ukraynalı Yujmaş şirketi üzerinden temin ettiğini öne sürdü. Motor parçalarına ait basında çıkan görüntüleri inceleyen uzmanlar, bahsi geçen parçaları temin edebilecek en muhtemel şirketin Yujmaş olduğunu düşünüyor. Beyaz Saray iddiaya ilişkin yorum yapmaktan kaçınırken Kiev yönetimi haberin asılsız olduğunu duyurdu.