Çavuşoğlu ve Polonya Dışişleri Bakanı Zbigniew Rau, Varşova'daki görüşmelerinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Doğu Akdeniz'de Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin (GKRY) tek taraflı ve provokatif adımlarına ilişkin bir soru üzerine Çavuşoğlu, Türkiye'nin her zaman diplomasiye öncelik verdiğinin altını çizdi.
Çavuşoğlu, "Ancak diplomasi tükendiği zaman sahaya iniyoruz. Sahaya inmemizin amacı da tekrar herkesi diplomasiye geri döndürmek." diye konuştu.
Daha önce Doğu Akdeniz'de yaşanan gerginliklerin sebebinin, Yunanistan ve Rum kesiminin maksimalist yaklaşımları olduğunu belirten Çavuşoğlu, "Sevilla haritası üzerinden Türkiye'yi küçük bir alana hapsetme girişimleri. Biz bunun böyle olmayacağını sahada gösterdik." dedi.
Çavuşoğlu, Kıbrıs Türklerinin hakça paylaşımdan yana olduğunu, Türkiye'nin de Akdeniz ülkelerinin bir araya geleceği bir konferans önerisinde bulunduğunu hatırlatarak, "Cumhurbaşkanımız Doğu Akdeniz Konferansı'nı teklif etti Avrupa Birliği'ne (AB). Henüz AB'den de bu anlamda bir cevap yok, o da çok ilginçtir." ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin Akdeniz ülkelerinin bir araya gelerek herkes için kazan-kazan formülünde hakça paylaşımın nasıl sağlanacağının ele alınmasından yana olduğunun altını çizen Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
"Ama aynı zamanda her ülke kendi kıta sahanlığını, münhasır ekonomik bölgesini, denizler için söylüyorum, kara sularını korumak durumundadır. Son zamanlarda maalesef Yunanistan'dan ve Rum kesiminden provokatif bazı eylemler var. Gemileri bizim kıta sahanlığımıza girmeye çalışıyor. Haklı olarak da bizim askerimiz, donanmamız önce uyarıyı yapıyor, sonra gerekli tedbirleri alıyor. Rum kesimi ise, ağustos ayında, ekim ayında ve sonrasında yeni bir sondaj faaliyetine başlayabileceğini söyledi. Ağustos ayında açıklamıştı, yanlış hatırlamıyorsam. Bu da provokatif bir adımdır."
Çavuşoğlu, Türkiye'nin ise, Kıbrıs etrafındaki zenginliklerin hakça paylaşımı için bir mekanizma kurulmasından yana olduğunu belirterek, "Umarım sayın (Polonya) Cumhurbaşkanı (Andrzej) Duda, Kıbrıs ziyaretinde her iki tarafı da dinler ve dostane tavsiyelerde de bulunur. Yani biz sonuçta diplomasiden yanayız, hakça paylaşımdan yanayız. Haklarımızı ve Kıbrıs Türklerinin haklarını sonuna kadar savunuruz. Bu haklara halel getirecek bir adım olduğu zaman da gereğini yaparız. İşin kısaca özeti bu."
Zbigniew ile görüşmesinden sonra Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Sebastian Duda tarafından da kabul edileceğini belirten Çavuşoğlu yarın da Polonya Meclisi Başkanı Elzbieta Witek ile bir araya geleceğini ifade etti.
Polonya ile Türkiye’nin ikili ilişkilerinin son zamanlardaki gelişimine değinen Çavuşoğlu şunları kaydetti:
"Polonya'yla 6 asrı aşan ilişkilerimiz var. Stratejik ortak ve müttefik olarak iş birliğimizi her alanda geliştiriyoruz. Özellikle son yıllarda, son 1 yılda hatta son 6 ayda sürekli ilişkilerimiz daha da gelişiyor. Bu ilişkiler artık 'Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi' seviyesine taşıyalım fikrini bugün değerlendirdik. Cumhurbaşkanlarımızın da olurlarıyla bu konuda iki dışişleri bakanı olarak çalışmaları sürdüreceğiz."
Türkiye'de son zamanlarda meydana gelen orman yangınlarında Polonya'nın ilk yardım elini uzatan ülkelerden biri olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, yardımları dolayısıyla Polonya hükümetine ve halkına teşekkür etti.
Türkiye'nin Polonya ile NATO'da örnek bir iş birliği içinde olduğunun altını çizen Çavuşoğlu, "Türkiye'ye uyarlanmış güvence tedbirleri kapsamında Polonya Askeri Misyonu, İncirlik Üssü'nde konuşlandı. Bizde Türkiye olarak Geliştirilmiş Hava Polisliği Misyonu'na, Malbork Hava Üssü'ne konuşlanan F-16 uçaklarımızla katkı sağladık." diye konuştu.
"Türkiye-AB ilişkilerinde Polonya her zaman stratejik öngörü sahibi olmuştur. Her zaman dengeli olmuştur, destekleyici olmuştur. Bunun için de çok teşekkür ediyorum." diyen Çavuşoğlu, mevkidaşı Zbigniew ile yaptığı görüşmede ikili ilişkileri enine boyuna konuştuklarını, ekonomik, kültürel, konsolosluk ilişkileri değerlendirdiklerini söyledi.
Çavuşoğlu, iki ülkenin diplomasi akademileri arasında mutabakat zaptı imzaladıklarını aktararak, iki ülkenin akademilerinin ortak programlar düzenleyebileceklerini ayrıca ortak bölgesel konularda o bölgedeki diplomatlar ile Afrika veya en az gelişmiş ülkelerin genç diplomatların birlikte güzel şeyler yapabileceklerini düşündüğünü ve buna inandığını kaydetti.
Polonya ile ikili ticaret hacmi bu yıl 8 milyar doları aşacak
Polonya ve Türkiye ekonomik ilişkilerine de değinen Çavuşoğlu, "İkili ticaret hacmimiz geçen sene 6 buçuk milyar dolar. Ama bu yıl itibarıyla 8 milyar doları aşacağımıza inanıyoruz. Rakamlar bunu gösteriyor. 10 milyar dolar hedefimize çok yaklaştık." ifadesini kullandı.
İki ülkenin ticarette yeni hedefler belirlemesinin zamanının geldiği değerlendirmesinde bulunan Çavuşoğlu şöyle devam etti:
"Tabii ki ticaretimizin dengeli olması lazım sürdürülebilir olabilmesi için. Her iki tarafında kazanması gerekiyor ve bugün ticaretimizin çeşitlendirilmesi için Türkiye ne satabilir, Polonya bize ne ihraç etmek istiyor. Bunun için neler yapabiliriz. Bunları konuştuk. Polonya'nın Türkiye satmak istediği ürünler konusunda bilgileri dostum Zbigniew'den aldık. Bunların takibini başta ticaret bakanımız olmak üzere ilgili kurumlarımızda dönüşte takip edeceğiz."
Karşılıklı yatırımların artmasına önem verdiklerini ve Polonya'da iş yapan Türk firmalarının temsilcileriyle görüştüklerini anımsatan Çavuşoğlu, sözlerine şöyle devam etti:
"Polonya'da yatırım yapmaktan çok memnunlar. Bir tane firmamız sadece burada Varşova'da 3 tane yeni otel inşa edecekmiş. Bu da Polonya'nın potansiyelini gösteriyor, ekonomik potansiyelini, ekonomisi Avrupa'da en istikrarlı büyüyen ülkelerden bir tanesidir. Diğer şehirlerde de firmalarımızın değişik alanlarda yatırımlarının arttığını görünce mutlu oldum. Yatırımları teşvik etmeye devam edeceğiz. Türk şirketlerinin Polonya'da bugüne kadar 4,1 milyar dolar değerinde projeyi hayata geçirdiğini arkadaşlarımızdan bir kere daha öğrendik. Halklarımız arasındaki temaslarda her geçen gün artıyor. Türkiye'ye gelen Polonyalı turistler pandemi öncesi 900 bin civarındaydı bir milyona yaklaşmıştık. Pandemide biraz düştü ama bu sene tekrar bir artış var. Bu konuda güvenli turizm konsepti konusunda yakın iş birliğimiz oldu. Elbette vatandaşlarımızın sağlığı önemli ama bu konsept çerçevesinde iş birliğimizi devam ettireceğiz. Tıpkı Almanya, Fransa ve birçok ülkeyle Ukrayna gibi ülkelerle iş birliği yaptığımız gibi. Türkiye'nin Polonya'da en önemli destinasyonlardan turizm destinasyonlarından birisi olması bizi memnun ediyor. Bir Antalyalı olarak beni ilave memnun ediyor. Önümüzdeki süreçte bir buçuk milyona (turist) ulaşacağımızı düşünüyoruz. "
Polonya’dan Türkiye'ye gelmek isteyen turistlere yönelik daha önce uygulanan elektronik vizenin kaldırıldığını bildiren Çavuşoğlu, Polonya vatandaşlarının Ukrayna ve Azerbaycan vatandaşlarında olduğu gibi kimlikle Türkiye'ye gireceğini duyurdu.
Çavuşoğlu, Türkiye'de Erasmus programı çerçevesinde yurt dışına çıkan öğrencilerin en çok Polonya'yı tercih ettiğini bunun iki ülke arasındaki asırları aşan dostluğu gösterdiğine işaret ederek, Polonya'dan Türkiye'ye okumak üzere gelen öğrenci sayısının 6 binden fazla olduğunu dile getirdi.
Polonya ile savunma sanayinde her türlü iş birliğine açığız"
Polonya ile Türkiye'nin ikili ilişkilerini her alanda geliştirme konusunda kararlı olduğunu, birlikte çalışacak ve adım atacaklarını kaydeden Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
"Dostuz, müttefikiz, bunun gereğini yapmak durumundayız. Savunma sanayi dahil her alanda ortak üretim, yatırım, her türlü iş birliğine açığız, varız. Teknoloji paylaşımı dahil her türlü her alanda daha yakın bir iş birliği içinde olmamız gerektiğine inanıyoruz. Bugün yine bölgesel konuları da konuştuk. Afganistan'daki durumu kendi bölgemizde NATO çerçevesinde gelişmeleri ele aldık. 3 deniz girişimi ve bölgesel diğer bölgesel konuları değerlendirdik. 3 Deniz girişimini takdirle karşılıyoruz. Türkiye olarak biz de önemli katkı sağlayabiliriz. Bir sonraki zirveye de katılmak istediğimizi dostum Zbigniew'e söyledim. "
Varşova'da yarın 7. Varşova Güvenlik Forumu’na katılacağı bilgisini paylaşan Çavuşoğlu, forum çerçevesinde ikili görüşmelerde bulunacağını duyurdu.
"En çok mülteci ağırlayan ülkeyiz"
Göç konusuna ilişkin değerlendirmelerde bulunan Çavuşoğlu, göçün konusu küresel bir sorun olduğunu ve bu sorundan dünyada en çok etkilenen ülkelerin başında Türkiye'nin geldiğini vurguladı.
"En çok mülteci ağırlayan ülkeyiz. Dolayısıyla başka ülkelerin bu konuda yaşadığı ya da yaşayabileceği sorunları en iyi anlarız, en iyi anlayan ülke biziz. Ve de tecrübemiz de var. Tecrübe sadece gelen göçmenlere ne yapılacak nasıl, geri gönderecek konusunda değil. Kaçakçılarla mücadele, bu işi organize edenlerin aynı şekilde engellenmesi gibi." ifadelerini kullanan Çavuşoğlu, Türkiye’nin göç konusunda tecrübe paylaşımına hazır olduğunu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Polonya Cumhurbaşkanı Duda'ya bu konuda ülkesinin İçişleri Bakanı'nı Türkiye'ye göndermesini teklif ettiğini aktardı.
Bazı üçüncü ülke ve kesimlerden Polonya ve Litvanya'ya kaçak gelen göçmenlerin Türk Hava Yollarıyla taşındığı iddialarına da değinen Çavuşoğlu, şu ifadeleri kullandı:
"Oysa bu doğru değil, rakamları paylaştım. Burada da paylaşmak isterim. Ocaktan, ağustosa kadar yani 9 ay içinde Türk Hava Yollarıyla sadece 619 Iraklı Minsk'e gidiyor ve bunlardan 408 tanesi dönüyor, 211 tanesi henüz dönmemiş. Mesela ağustos ayında 49 kişi gitmiş 82 kişi yaklaşık iki katı kişi geri dönmüş daha önceki ayda gitmiştir mutlaka. Yani toplamda baktığınız zaman yani Polonya’ya gelen 4 bin 700, Litvanya'ya giden 4 bin. Hepsinin Türkiye'den gittiği yöndeki iddialar doğru değil ya da Türk Hava Yolları'nın taşıdığına dair. Ama biz bunlara bakmadan kamu için bu rakamları verdik. Bu bir sorun. Biz dostlarımıza ve müttefiklerimize yardımcı olmamız lazım, beraber çalışmamız. O nedenle inşallah karşılıklı ziyaretler gelişir, bir çalışma grubu oluştururuz. Ve biz elimizden gelen desteği veririz.“
