12 yaşında Everest'e tırmanacak
Şu anda 11 yaşında olan Amerikalı genç Tyler Armstrong’un ailesi, oğullarının gelecek ilkbaharda Tibet’te 8 bin 850 metre yükseklikteki Everest Dağı'na tırmanacağını açıkladı.
Tyler gelecek sene ilkbahar aylarında 12 yaşına basmış ve hatta yaşından 4 ay gün almış olacak. Bu durumda Tyler, 2010 yılında Everest'in zirvesine çıkmayı başaran en küçük dağcı rekorunu elinde tutan Amerikalı vatandaşı Jordan Romero’dan 1,5 yaş daha küçük bir yaşta Everest’e tırmanmış olacak.
Yaş sınırı kuralları işlemiyor
Bu kadar küçük yaştakilerin Everest'e çıkarak, yaşamlarını riske atmalarının doğru olup olmadığı, hatta ailelerinin onları buna teşvik edip etmedikleri konusunda daha 2010 yılında tartışma başgöstermişti. Romero daha sonraları Everest’e tırmanmayı kendisinin arzu ettiğini sürekli tekrarlayıp durdu. Delikanlılık çağında ya da çocuk yaştakilerin böyle riskli girişimlerde bulunmaları konusunda dünya kamuoyunda eleştirilerin yükselmesi üzerine Çin-Tibet Dağcılık Birliği (CTMA), bundan böyle sadece 18 yaş üzerindeki dağcılara tırmanma belgesi vereceğini açıklamıştı.
Ancak bu kural uzun süre geçerliliğini koruyamadı. 2014 yılında Hintli Malavat Poorna Everest’in zirvesine tırmandı. 13 yaşını doldurmuş ve yaşından 11 ay gün almış olan Hintli kız, yaşça Romero’dan sadece 1 ay daha büyüktü ve dünyanın çatısı olarak adlandırılan Everest’in zirvesine Tibet yönünden çıkan en küçük yaştaki kız ünvanını kazanmış oldu. Nepal yönünden yapılan dağ keşif seferlerinde ise yaş sınırı en az 16 olarak belirlenmiş durumda ve bu kural 2002 yılından bu yana geçerliliğini koruyor.
BM Çocuk Hakları Sözleşmesi ne diyor?
2001 yılı Mayıs ayında Everest’in zirvesine güney yönünden çıkan Temba Tsheri Sherpa, 16 yaşındaki en genç dağcı olarak rekor kırmıştı. Bugün 30 yaşında olan Sherpa, DW’ye yaptığı açıklamada, “8 bin metrelik bir dağa ilk kez tırmanıyordum ve bence tecrübem yeterli değildi” diye özeleştiride bulunuyor. Sherpa’nın en azından 16 yaşında bir genç olduğuna, 12 yaşındaki Tyler Armstrong’un ise henüz çocuk sayılacağına dikkat çekiliyor. BM Çocuk Hakları Sözleşmesi, bu durumdaki çocukların, “fizikî ve aklî olgunluğa henüz ulaşmamış oldukları için özel koruma altına alınmaları ve onlara özen gösterilmesi gerektiğinin altını çiziyor.
'12 yaşındaki bir çocuğun Everest’e tırmanması tam bir mantıksızlıktır'
Almanya’nın Aachen Üniversitesi’nde dağ sporları alanında uzman olan ünlü tıp profesörü Thomas Küpper bir adım daha ileri giderek, “çocuk istismarı suçundan ihbarda bulunulması gerektiğini” söylüyor ve ekliyor: “12 yaşındaki bir çocuğun Everest’e tırmanması tam bir mantıksızlıktır ve sadece ebeveynlerin kendilerini tatmin etmeleri anlamına gelir.”
Tyler'ın ebeveynleri oğullarının sağlığı konusunda kayıtsız
Tyler'ın ailesi ise oğullarının sağlığına pek aldırış etmiyor gibi görünüyorlar. Zira Tyler 2012 yılında da daha sekiz yaşındayken Afrika’nın en yüksek dağı olan Klimanjaro’ya - ailesinin aldığı özel bir izinle- tırmanmıştı. Aslında orada da dağa tırmanma yaş sınırı 10 olarak belirlenmiş durumda.
(Deutsche Welle Türkçe)