Yurtdışı borçlanması nedir, şartları nelerdir? Yurtdışı borçlanması ile nasıl emekli olunur? Yurtdışı borçlanması hesaplama

Türkiye'ye kesin dönüş yapan gurbetçilerin yurt dışında geçirdikleri süreile beraber bu sürelere karşılık gelen prim ödemesi üzerinden borçlanma ile emekli olma şansı tanınıyor. Peki, Peki, yurtdışı borçlanması nedir, şartları nelerdir? Yurtdışı borçlanması ile nasıl emekli olunur? Yurtdışı borçlanması şartları ve hesaplama...

YURTDIŞI BORÇLANMASI NEDİR?

Türk vatandaşları yurtdışında geçen hizmetleri ile beraber sosyal güvenlik kanuna göre borçlanabiliyor. Bu borç üzerinden gerçekleştirilen prim ödemesi ile beraber kişi Türkiye'de emekli olma hakkını elde edebiliyor. Buna da yurtdışı borçlanması adı veriliyor. Bu durum aynı zamanda malulen, yaşlılık ya da ölüm halleri gibi durumları da kapsıyor. Yurtdışı hizmet borçlanmasından faydalanmak için bazı şartları tamamlamak gerekiyor.

Borçlanma kapsamındaki süreler yurtdışında geçen sigortalılık süreleri, bu süreler arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri, ev kadını olarak geçen sürelerdir.

YURTDIŞI BORÇLANMASI ŞARTLARI

Yurtdışı borçlanmasından faydalanabilmek için bazı şartları taşımak gerekiyor.

Yurtdışı sürelerinin borçlandırılabilmesi için; borçlanma anında Türk vatandaşı olmak ya da doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybetmiş olmak, borçlanma kapsamındaki yurtdışı sürelerini belgelendirmek ve yazılı istekte bulunmak şart. Ölen sigortalının hak sahipleri tarafından yapılan borçlanma başvurularında hak sahibinin borçlanma talep tarihinde Türk vatandaşı olması yeterli olup, ayrıca borçlanılmak istenilen sigortalıya ait yurtdışı sürelerinde Türk vatandaşı olma şartı aranmaz.

Türk vatandaşlığı ile birlikte yabancı ülke vatandaşlığı devam edenler de, söz konusu yasa ile getirilen düzenlemeden yararlanabililiyorlar.

Gerekli işlemlerin ve belgelerin tamamlanmasıyla birlikte yurtdışı borçlanması yapılabiliyor. Yurtdışı borçlanması için yapılması gereken işlemler ise şu şekilde;

- Yurtdışı hizmet borçlanma talep dilekçesi doldurmak: Bu belge dışında yurtdışı hizmet borçlanması isteğine dair yazılı dilekçe ile yapılan başvurular da kabul edilir. Ancak, dilekçede yer alan bilgiler, borçlanma işlemini sonuçlandırmakta yeterli değil ise borçlanma talebi reddedilir. Yurtdışı Hizmet Borçlanma talep dilekçesi örnekleri Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri /Sosyal Güvenlik Merkezlerinden temin edilebileceği gibi, başvuru sahiplerince Sosyal Güvenlik Kurumu web sayfasından temin edilebilir.

- Çalışılan ülkeye bağlı olarak sigorta kartları ya da hizmet cetveli: Yurtdışında geçen sürelerin borçlandırılması için bunların borçlanma başvuru sırasında belgelendirilmesi zorunludur. Yurtdışı hizmet borçlanması başvurularında Yurtdışı süreleri borçlanma talep dilekçesi ekinde yurtdışı çalışmalarını gösterir durumlarına uygun hizmet belgelerinden biri alınır.

- Kişinin çalıştığı işyerindeki resmi kuruluş kapsamında ilgili belgeler,

-Kişinin çalıştığı yere bağlı olan vergi dairesi üzerinden hizmet belgesi,

- Pasaport üzerinde bulunan çalışma izinlerinin tercümesi,

Bu belgelerin eksiksiz şekilde hazırlanarak başvuru yapılabilir.

İsviçre prim transferi yapılmış sürelere ilişkin yapılacak borçlanma işlemleri Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü (EHGM) Yurtdışı Sözleşmeler ve Emeklilik Daire Başkanlığı tarafından yürütülüyor.

Diğer yurt dışı sürelerinin borçlanılma işlemleri, başvuru sahiplerinin "Yurt Dışı Süreleri Borçlanma Talep Dilekçesi" veya "Bulgaristan Hizmetlerini Borçlanma Talep Dilekçesi"nde belirttikleri adresleri dikkate alınmaksızın;

a) Kimlik Paylaşım Sisteminden tespit edilecek adresin bulunduğu ildeki,

b) Kimlik Paylaşım Sisteminde adres kaydı bulunmuyor ise nüfusa kayıtlı olunan ildeki,

c) (a) ve (b) bentlerine göre adres tespit edilemediği durumlarda ise müracaat edilen ildeki,

d) Kimlik Paylaşım Sisteminde birden fazla kayıtlı adresi bulunan sigortalı veya hak sahiplerinin tercih

ettikleri adresin bulunduğu ildeki, sosyal güvenlik il müdürlükleri (SGİM) / sosyal güvenlik merkezlerince sonuçlandırılacak.

SGK YURTDIŞI BORÇLANMA MİKTARI HESAPLAMA

Başvuru sahibince Yurtdışı Borçlanma Talep Dilekçesinde borçlanmak istenilen süre belirtilmişse belirtilen süre, belirtilmemiş ise ispatlayıcı belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son tarihten geriye doğru olmak üzere borçlanmak istediği gün sayısı esas alınacak olup, bu tespitte 1 yıl 360 gün, 1 ay 30 gün üzerinden hesaplanır.

Sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler borçlanılmış ise sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülür.

Aynı şekilde Türkiye’de sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi hizmeti bulunmayan istek sahiplerinin sigortalılıklarının başlangıç tarihi de, borçlarını tamamen ödedikleri tarihten borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülmek suretiyle tespit edilir. Birden fazla yurtdışı hizmet borçlanması yapılması durumunda da sigortalılık süresi başlangıcı borcun en son ödendiği tarihten borçlanılan toplam gün sayısı kadar geriye götürülerek belirlenir.

İlk defa çalışmaya başlanılan tarihin Türkiye’de ilk işe giriş tarihi olarak kabul edildiği akit ülkeler listesi:

Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyeti, Fransa, Gürcistan, Hırvatistan, Hollanda, İsviçre, Kanada, Kebek, K.K.T.C., Lüksemburg, Makedonya, Slovakya, Kore, İtalya, Tunus.

SGK yurtdışı borçlanma miktarını hesaplayabilmek için bir miktar ödeme yapılması ve hizmet dökümüne işlem yapılması gerekiyor. Yurtdışı borçlanması için e-Devlet üzerinden sorgulama gerçekleştirilebilir. Bunun yanında ilgili kurum üzerinden birebir görüşülerek de SGK yurtdışı borçlanma için miktar hesaplaması gerçekleştirilebilir. Buna bağlı olarak yurtdışında kaldığınız süre içerisindeki hizmet ile beraber, geri kalan prim ödemesi için miktarı öğrenebilirsiniz.

Borçlanmanın geçerli olabilmesi için tahakkuk ettirilen borç tutarının tebliğ edildiği tarihten itibaren üç ay içerisinde ödenmesi gerekir, bu süre içerisinde ödeme yapmayanların yeniden başvuru yapması gerekir.