Erken emeklilik fırsatı! Yaş şartı değişiyor, tarih öne çekiliyor, bir ay içerisinde...
Emeklilik planı yapanlara güzel haber! Erken emeklilik imkanı doğdu. Tarih değişiyor. İki yıl daha erken emekli olmak mümkün oluyor. Uzun süre çalışma hayatında olan kişiler ne zaman emekli olacaklarını araştırmaya başlıyor. Emeklilik tarihini öne çekmek isteyenlerin sayısı da bir hayli fazla. Emeklilik yaşı işe girilen tarihe göre değişiyor. Çalışma mevzuatında bazı durumlarda erken emekli olma imkanı bulunuyor. Örneğin engelli vatandaşların emekliliğinde yaş şartı aranmıyor. Ayrıca engelli çocuğu bulunan kadın çalışanlar da erken emeklilik hakkından yararlanabiliyor. Engelli ve engelli çocuğu olanlara kolay emekli olma imkanı sağlanıyor. Bunların dışında kadın çalışanlar doğum borçlanması, erkek çalışanlar ise askerlik borçlanması yolu ile erken emekli olabiliyor. İşte erken emeklilik imkanı ile ilgili detaylar...
Erken emekli olmak herkesin hayali. Bazı durumlarda bu hayal gerçekleşebiliyor. Erkenler askerlik borçlanması ile emeklilik tarihlerini iki yıl öne çekebilirler. Hürriyet gazetesinden Noyan Doğan erken emeklilik ile ilgili kendisine gelen, "1968 doğumluyum. İlk SSK başlangıç tarihim 4 Aralık 2000. Toplam 7707 gün prim ödemem var. Askerden önce sigortam yoktu. 18 aylık askerliği borçlanarak bedelini yatırdığım durumda en erken hangi yaşta emekli olabilirim? 60 olan emeklilik yaşım 18 ay daha geri çekilir mi?" sorusunu şöyle yanıtlıyor;
Sigortalı olduğu tarihten sonra askerlik yapanlar askerlik borçlanması yaparlarsa bu durum sadece prim gün sayılarını artırır, emeklilik yaşını erkene çekmez. Ancak çalışmaya başlamadan ve sigortalı olmadan önce askerlik yapanlar isterlerse askerlik sürelerini borçlanabilirler, böylece emeklilik yaşını da erkene çekerler. Yani, borçlanacağınız gün sayısı kadar emekliliğiniz erkene çekilir ve bu da emeklilik yaşını etkiler. Bu durumda 18 ay askerlik borçlanması yaparsanız 58 yaşında emekli olabilirsiniz.
Peki askerlik borçlanması nedir? Kimler borçlanarak emeklilik tarihini öne çekebilir? Askerlik borçlanması ödemesi 2022'de ne kadar oldu? Borçlanarak emekli olmayı planlayanlar için konunun detayları...
ASKERLİK BORÇLANMASI NEDİR?
Erkek sigortalıların askerlik görevlerini yapmak için çalışma hayatlarından ayrılmaları veya ara vermeleri bu dönemde sigortalılık durumlarının devam etmemesine neden olmaktadır. Bu durum emeklilik yaşını etkilemektedir.
Askere giden erkeklerin, askerlikte geçirmiş oldukları sürenin ya tamamının ya da belli bir kısmının emeklilikte geçerli olmak üzere yaşlılık malullük ve ölüm primi yatırılmasına askerlik borçlanması denir. Askerlik borçlanması ile askerde geçirilen günler kişinin prim gün sayısına eklenmektedir. Askerde geçirilen sürenin tamamı veya bir kısmı için borçlanma yapılabilir.
2022 ASKERLİK BORÇLANMASI NE KADAR?
2021’de askerlik borçlanması günlük en düşük 38,15 TL, en yüksek ise 286,20 TL olarak belirlenmişti. 2022 asgari ücretinin belirlenmesiyle askerlik borçlanması da en düşük 57.15 TL en yüksek 429 TL oldu.
ASKERLİK BORÇLANMASI BAŞVURU ŞARTLARI NELER?
Askerlik Borçlanması Şartları Askerlik borçlanmasından yararlanabilmek için bazı şartları yerine getirmek gerekmektedir. Bu şartlar şu şekildedir: SSK, Bağ-Kur ve Emekli sandığı gibi sigorta kanunu kapsamında olan kurumlar üzerinden askerlik borçlanması yapabilirsiniz. Borçlanacağınız tarihteki sigortalılık durumunuz esas alınmaktadır. Zorunlu sigortalılık durumu sona ererse Bağ-Kur üzerinden borçlanma yapabilirsiniz. Askerlik borçlanması başvurunuz kabul edilirse 1 ay içerisinde ücretinizi yatırmanız gerekmektedir.
ASKERLİK BORÇLANMASINA NASIL BAŞVURULUR?
E-Devletten askerlik borçlanması başvurusu yapabilmek için öncelikle PTT şubelerinden alacağınız e-devlet şifresi ve TC kimlik numaranız ile sisteme girmeniz gerekmektedir. Arama kısmına Sosyal Güvenlik Kurumu yazınız. Sonrasında 4B Askerlik Borçlanması Başvurusu sekmesine tıklayınız. Sonrasında sağ üst kısımda Yeni Başvuru yazan yere tıklayınız. Burada başvuru türünü seçtikten sonra başvurunuzu yaparak askerlik borçlanması yapabilirsiniz. Askerlik Borçlanması Şartları Askerlik borçlanmasından yararlanabilmek için bazı şartları yerine getirmek gerekmektedir. Bu şartlar şu şekildedir: SSK, Bağ-Kur ve Emekli sandığı gibi sigorta kanunu kapsamında olan kurumlar üzerinden askerlik borçlanması yapabilirsiniz. Borçlanacağınız tarihteki sigortalılık durumunuz esas alınmaktadır. Zorunlu sigortalılık durumu sona ererse Bağ-Kur üzerinden borçlanma yapabilirsiniz. Askerlik borçlanması başvurunuz kabul edilirse 1 ay içerisinde ücretinizi yatırmanız gerekmektedir.
İşte çalışanlar tarafından Noyan Doğan'a gelen diğer sorular ve yanıtları...
AYRILIRSANIZ TAZMİNAT ALAMAZSINIZ
Apartman görevlisi olarak kıdem tazminatımı alarak emekli oldum. Aynı apartmanda 3.5 yıldan beri sigortalı olarak çalışmaya devam etmekteyim. Kendi isteğimle ayrılırsam 3.5 yıllık kıdem tazminatı alma hakkım var mı?
Yaş dışında tüm şartları yerine getirmesine rağmen emekli olamayanlar kendi istekleri ile ayrılıp tazminat alabilir. Emekli olup da başka işte çalışanların kıdem tazminatı alabilmesi için işverenin işten çıkartması gerekir.
EMEKLİLİK PRİMİNİN TARİHİ ÖNEMLİ
E-devlette sigortama girince işe giriş tarihim olarak 1989 yılı gözüküyor ancak prim ödeme başlangıcım 1998. İlk prim ödeme tarihi değil, işe giriş tarihi önemli değil mi? Buna göre hesap hangi yıldan yapılacak? Emeklilik ikramiyemi işverenim mi hesaplayacak ve emekli olduğum zaman mı yoksa, işten ayrılırken mi verilecek?
Emeklilik hesabı ilk sigortalı olup da uzun vadeli sigorta kolları (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları) primi yatırılmaya başlandığı tarihten itibaren yapılır. İlk sigortalı olunan ya da ilk işe giriş tarihi değil emeklilik priminin yatmaya başladığı tarih önemlidir. Emeklilik ikramiyesini işveren hesaplayacak ve emekli olduğunuzda ödeyecek.
ENGELLİLERDE YAŞ ŞARTI ARANMAZ
1978 doğumlu, yüzde 40 engelliyim. İşe başlangıç tarihim 1995. Emekliliğim Eylül 2022’de doluyor. Emekli olmaya karar verdiğimde yüzde 40 engelli olduğumdan dolayı maaşımın bağlanabilmesi için yaşı beklememe gerek var mı? Emekli maaşım engelli maaşları gibi düşük mü olacak?
İşe giriş tarihinize göre 17 yıl çalışıp, 3920 prim gün ile emekli olabiliyorsunuz. Engelli emekliliğinde yaş şartı aranmıyor. Engelli emekliliğinin normal emeklilikten pek farkı yoktur. Yatırılan prim gün sayısı düşük olsa da yapılacak hesaplama sonucu emekli aylığı çok düşük olmaz.
GİRDİ-ÇIKTI KANUNA AYKIRI İŞLEMDİR
12 yıldır çalıştığım yerde 3 sene girdi-çıktı yapmışlar. Ne yapmam gerekiyor? Mahkemeye versem senelerce sürer mi?
İşverenin tek taraflı yaptığı girdi-çıktı işlemi hem iş kanununa hem de çalışan haklarına aykırıdır. Bu durum işçinin başta kıdem tazminatı olmak üzere haklarını hiçbir şekilde etkilemez, hakların hepsi bakidir. Bu konuda da verilmiş birçok yargı kararı mevcut. Öncelikle Sosyal Güvenlik Kurumu’na şikayette bulunacaksınız. Gerekli incelemeler yapılacak ve işverene de ciddi para cezaları kesilecek.
ENGELLİ ÇOCUĞU OLAN ERKEN EMEKLİ OLABİLİR
Cam kemik hastası yürüyemeyen iki bacakları da kırılan çocuğum var. İşe başlangıcım 2007. Emekli olabiliyor muyum, haklarım nelerdir?
Engelli çocuğu bulunan kadın çalışanlar erken emeklilik hakkından yararlanabiliyor. Bu durumda olan kadın çalışanların, prim ödeme gün sayılarının dört biri, ödenen prim gün sayılarına ekleniyor. Ağır engelli çocuğu olan kadın çalışanların prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, emeklilik yaş hadlerinden indiriliyor. Böylece erken emekli olabiliyor ve emekli maaşı alabiliyor. Bunun için başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğun varlığının sağlık kurulu raporu ile belgelenmesi gerekiyor. Öncelikle SGK’ya başvurmanız gerekiyor.
