Son Dakika! 'Fazla mesai'nin hesaplanmasına dair kritik karar! Emsal niteliğinde!

Yargıtay, fazla mesainin hesaplanmasına dair emsal bir karar verdi. İşveren ve işçi arasındaki tartışmaların önüne geçecek olan fazla mesainin hesaplanmasına ilişkin Yargıtay'ın verdiği kararın ayrıntıları...

T.C. YARGITAY DOKUZUNCU HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar avukatlarınca istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:

Davacı vekili, davacının, 02.09.1996 tarihinden 28.03.2012 tarihine kadar aralıksız olarak davalı işyerinde çalıştığını, 28.03.2012 tarihinde yaşlılık aylığı almaya hak kazanması sebebi ile emekli olduğunu, işten çıkışı yapılmaksızın sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışmaya devam ettiğini, 08.07.2014 tarihine kadar aralıksız çalıştığını, davalı şirketin Brisa şirketinin nakliye işlerini yaptığını, davacının önceleri Gebze şubesinde devamında ise İzmit şubesinde çalıştığını, 34 AF 1173 plakalı aracı kullandığını, işyerinde çift bordro uygulaması olduğunu, aylık ücretinin 1.800,00 TL net olduğunu, her ay 270,00 TL tutarında multinet kart verildiğini, 2014 yılı Haziran ayında yıllık iznini kullandığını, işbaşı tarihi olan 08.07.2014 tarihinde işbaşı yaptırılmadığını, sözlü olarak işten çıkartıldığının bildirildiğini, 07.08.204 tarihine kadar tazminatlarının verileceği söylenerek oyalandığını, kurumdan araştırma yapınca işten çıkışının kuruma bildirilmediğini öğrendiğini, 07.08.2014 tarihli ihtarname ile işverenden işçilik alacaklarının talep edildiğini, davalının gönderdiği 08.08.2014 tarihli ihtarnamenin hukuki bir değeri olmadığını, emekli olduğu 28.03.2012 tarihinde bir miktar kıdem tazminatı ödemesi yapıldığını, fark kıdem tazminatı alacakları bulunduğunu, haftanın 7 günü Brisa şirketinden mal yüklemesi yapıldığını, davacının hemen hemen tüm illere sefer yaptığını, fabrikaya giriş çıkışlarda kayıt tutulduğunu, araç kaydı olmaksızın giriş çıkışın mümkün olmadığını, günlük çalışmanın 18 saati bulduğunu, yoğun mesai yaparak çalıştığını, hafta tatilinde de çalıştığını, fazla çalışma ve hafta tatili alacaklarının ödenmediğini, yıllık izinlerin eksik kullandırıldığını beyanla fazlaya ilişkin dava ve talep haklarını saklı tutarak 2.500,00 TL fark kıdem tazminatı, 2.000,00 TL ihbar tazminatı, 5.000,00 TL fazla çalışma, 2.000,00 TL hafta tatili ve 500,00 TL yıllık ücretli izin alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

B) Davalı Cevabının Özeti:

Davalı vekili; talep edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, ispat yükünün davacıya ait olduğunu, alacaklarının ödendiğini, iş akdinin devamsızlık nedeni ile feshedildiğini, iş organizasyonu kapsamında davacının yedek sürücü olarak belirlendiğini, izin bitim tarihi olan 01.08.2014 tarihinde işe gelmediğini, bordrolarda ihtirazi kayıt olmadığını, servis sosyal yardımı olmadığını, haftada 7 gün çalışmadığını, seferden sonra bir gün dinlenme olduğunu, hafta tatili çalışması olmadığını, almış olduğu primlerin fazla çalışma alacağından mahsup edilmesi gerektiğini, yıllık izinlerini kullandığını savunarak, davanın reddini istemiştir.

C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalı işyerinde çalıştığı dönemde fazla mesai yaptığı ancak davacının izin, mazeret ve hastalık gibi nedenlerle çalışamayacağı günler olabileceği gerekçesiyle hesaplanan fazla mesai alacağından % 60 oranında takdiri indirim yapılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

D) Temyiz:

Kararı taraflar avukatlarınca temyiz etmiştir.

E) Gerekçe:

1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2- Fazla çalışmaların uzun bir süre için hesaplanması ve miktarın yüksek çıkması halinde Yargıtay’ca son yıllarda karineye dayalı makul indirim (taktiri indirim) yapılması gerektiği istikrarlı uygulama halini almıştır. Yapılacak indirim, işçinin çalışma şekline ve işin düzenlenmesine ve hesaplanan fazla çalışma miktarına göre takdir edilmelidir. Hakkın özünü ortadan kaldıracak oranda bir indirime gidilmemelidir (Yargıtay 9.HD. 21.03.2012 gün, 2009/48913 E, 2012/9400 K)

Somut uyuşmazlıkda, davacının fazla çalışma yaptığı tanık beyanlarına göre belirlenmiş olup hesaplanan fazla mesai alacağından hastalık, mazeret, izin, hafta tatili gibi nedenlerle zaman zaman çalışma yapamaması olasılığı karşısında karineye dayalı makul indirim yapılması yerinde ise de, hakkın özünü etkileyecek şekilde % 60 oranında fahiş indirim yapılması isabetsizdir. Mahkemece hakkın özünü etkilemeyecek oranda daha makul bir indirime gidilmelidir.

F) Sonuç:

Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09/12/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.